مضررهای ETFهای دولتی در بلاتکلیفی هفته ماهه!

آرمان‌ملی: صندوق‌های عرضه اولیه یکی از مسیرهای بهبود بازار سرمایه محسوب می‌شود که دولت دوازدهم از آن در سال گذشته سود زیادی را کسب کرد و در مقطعی حتی باعث رشد بازار هر چند به صورت ظاهری شد؛ اما پس از سقوط بازار و ریزش سنگین قرار شد تا زیان ETF ها جبران شود با وجود گذشت هفت ماه هنوز خبری از این جبران نیست! ارزش صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) دولتی یا همان دارایکم و پالایشی یکم، همسو با نوسانات بازار سرمایه صعودی یا نزولی می‌شود و در حال حاضر و با وجود ریزش‌های پی درپی بازار سرمایه، دارایکم همچنان در سود ایستاده درحالی‌که پالایشی یکم هنوز هم زیر قیمت روز عرضه معامله می‌شود. سال گذشته و درحالیکه شاخص کل بورس برای گذر از مرز دو میلیون واحد کمین کرده بود، وعده عرضه سه صندوق دولتی در قالب ETF از سوی دولتمردان داده و قرار شد صندوق نخست بانکی و بیمه‌ای، صندوق دوم پالایشی و صندوق سوم خودرویی و فلزی باشد. دولت بنا داشت باقیمانده سهم خود در برخی بانک‌ها، بیمه‌ها، پالایشگاه‌ها، شرکت‌های خودرویی و فولادی را در بازار عرضه و از این طریق سهام خود را به مردم واگذار کند. این صندوق‌ها با ۲۰ تا ۳۰ درصد تخفیف به مردم واگذار شد و هر ایرانی دارای کد ملی می‌توانست خریدار آن‌ها باشد. بر این اساس، صندوق اول با نام دارا یکم در اوایل تابستان سال گذشته عرضه و در سوم تیرماه قابل معامله شد. در واقع وزارت امور اقتصادی و دارایی از طریق این واگذاری، به نمایندگی از دولت جمهوری اسلامی ‌ایران، باقیمانده سهام خود در بانک‌های ملت، تجارت و صادرات ایران و بیمه‌های البرز و اتکایی امین را واگذار کرد. در پذیره‌نویسی صندوق دارایکم بیش از چهار میلیون نفر مشارکت کردند. صندوقی که هم راستا با روزهای صعودی بازار سرمایه، بازدهی چشمگیری داشت و تا ۲۰۰ درصد سود هم پیش رفت. سوددهی دارایکم به گونه‌ای بود که حتی با وجود سقوط چشمگیر شاخص کل بورس از دو میلیون واحد به کمتر از یک میلیون واحد، این صندوق همچنان در سود قرار داشت. درحال حاضر نیز ارزش این صندوق در زمان نگارش این گزارش بیش از روز عرضه بوده و با قیمت ۱۱ هزار و ۸۰۰ تومان معامله می‌شود. این درحالی است که واحدهای این صندوق ماه گذشته ۱۰ هزار و ۶۰۰ تومان معامله می‌شدند. مسیر سوددهی پالایشی یکم از همان ابتدا کاملا از دارایکم جدا شد. پالایشی یکم باقی مانده سهام دولت در چهار پالایشگاه تهران، تبریز، اصفهان و بندرعباس بود که عرضه آن با اختلاف بین وزارت نفت و وزارت اقتصاد کلید خورد و بهانه‌ای برای ریزش بازار شد! این صندوق عرضه شد، اما عرضه آن همزمان با ریزش بازار بود. هر واحد این صندوق نیز در روز عرضه ۱۰ هزار تومان قیمت داشت، اما در روزهای ریزشی بازار به ۵۰۰۰ تومان، یعنی نصف قیمت روز عرضه نیز رسید. درحال حاضر نیز این صندوق با قیمت ۷۳۰۰ تومان معامله می‌شود درحالیکه یک ماه قبل ۶۷۰۰ تومان قیمت داشت. این درحالی است که محمدعلی دهقان دهنوی، رئیس سابق سازمان بورس و اوراق بهادار بارها اعلام کرده بود که سهم‌های دولتی نیز باید دارای بازارگردان باشند و دولت نیز مانند هر ناشر دیگری باید از سهم خود حمایت کند؛ اتفاقی که هنوز محقق نشده است. از سوی دیگر قرار شد سهم جدید پالایشی یکم یا سهم‌های دیگر به سهام داران ETF هبه شود. وعده‌ای که قرار بود به تصویب سران قوا برسد، اما از حدود هفت ماه قبل تاکنون در خاموشی فرورفته و دیگر خبری از جبران خسارت خریداران ETF‌های دولت نشد.