احیای دیپلماتیک برجام از بروکسل تا تهران
آرمان‌ملی- حمید شجاعی: رایزنی‌های برجامی برای احیای توافق هسته‌ای از تهران تا بروکسل و مسکو و از بروکسل تا واشنگتن ادامه دارد و همه طرفها در تلاشند تا به هر نحوی که شده فضا را برای آغاز هر چه زودتر مذاکرات دور هفتم احیای برجام آماده کنند. در همین راستا نیز همان‌طور که از پیش گفته شده بود، انریکه مورا معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا در سفرش به تهران با علی باقری‌کنی معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان به بحث و گفت‌وگو پیرامون برجام پرداخت و به لزوم از سرگیری مذاکرات تاکید کرد. در همین راستا و در ماموریتی متناظر جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز به واشنگتن سفر کرده تا با آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا در حوزه برجام به گفت‌وگو بنشیند. این درحالی است که طی روزهای اخیر برخی کشورها تلاش کردند با اتخاذ موضع‌گیری سخت و تهدید به اینکه «در صورت عدم بازگشت ایران به برجام تمام گزینه‌ها روی میز است» ایران را برای از سرگیری مذاکرات وین تحت‌فشار قرار دهند. چنانکه جن ساکی سخنگوی کاخ سفید اخیرا گفته «اگر ایران درقبال خواسته‌هایش چیز کمتری ارائه دهد، مذاکره به جایی نمی‌رسد.» با این حال
سفرهای اخیر برجامی بارقه‌های امیدی را برای احیای برجام ایجاد کرده است. باید دید این تحولات و سفرهای دیپلماتیک درنهایت چه نتیجه‌ای در برخواهد داشت.
تحرکات دیپلماتیک برای احیای برجام
همه در تکاپو برای احیای برجام و تسریع در آغاز مذاکرات هستند و در این راستا شاهد سفرهای گوناگون دیپلماتیک از سوی طرف‌های مختلف این توافق و همچنین برخی نهادهای هماهنگ‌کننده هستیم. واقعیت امر بر این است که طرفین به‌رغم امیدوار‌کننده و سازنده خواندن مذاکرات برجامی در شش دور گذشته، نتوانستند هیچ توافقی بین ایران و کشورهای 1+4 شکل دهند تا مذاکرات با یک وقفه 4 ماهه روبه‌رو شود. با این حال اکنون که دولت در ایران عوض شده و رویکرد تهران در سیاست خارجی و تیم مذاکره تغییر یافته است هنوز هم طرفین برجام خواستار از سرگیری مذاکرات در وین برای احیای توافق، برداشته شدن تحریم‌ها و بازگشت آمریکا به برجام هستند. مساله‌ای که هر چند گفته‌های بسیاری درخصوص آن مطرح شده اما هنوز قدمی عملی در راستای آن برداشته نشده است. با این حال تحرکات بسیاری طی هفته‌ای که گذشت و احتمالا در روزها و هفته‌های پیش‌رو پیرامون برجام شاهد بوده و خواهیم بود. چنانکه سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان نیز در هفته گذشته به این مساله تاکید کرده بود که در روزهای آینده شاهد تحرکات دیپلماتیک بیشتری در حوزه برجام خواهیم بود. در همین راستا تحرکات و سفرهایی در
راستای موافقت و مخالفت با برجام طی چند روز گذشته انجام شده است. از دیدار نفتالی بنت نخست وزیر رژیم صهیونیستی با مقامات آمریکایی در جهت فشار بیشتر بر ایران و عدم احیای برجام و توافق و سفر انریکه مورا مذاکره‌کننده ارشد اتحادیه اروپا به تهران و دیدار با معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان گرفته تا سفر جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به واشنگتن برای اقناع مقامات آمریکایی درجهت توافق هسته‌ای بخشی از این تحرکات را تشکیل داده است. این درحالی است که با وجود تغییر دولت در ایران و تغییر نگاه کلی در سیاست خارجی مقامات کشورمان از رئیس‌جمهور گرفته تا مسئولان در دستگاه دیپلماسی همواره بر احیای برجام و بازگشت به مذاکرات تاکید داشته‌اند. چنانکه امیر‌عبداللهیان وزیر امور خارجه اخیرا گفته که درنهایت در آینده‌ای نزدیک به جمع‌بندی خواهیم رسید و به برجام بازخواهیم گشت. این درحالی است که سخنگوی جوزپ بورل گفته «به محض توافق همه طرفها و دریافت پاسخ تهران و واشنگتن، آماده تشکیل جسله مذاکره‌کنندگان هستیم.» با این حال آنچه مسلم است سفر اخیر انریکه مورا به تهران بیانگر این است که اروپایی‌ها می‌خواهند اضطراری بودن مساله
از سرگیری گفت‌وگوها با ایران را با مقام‌های این کشور مطرح کنند. لذا مذاکره‌کننده ارشد اتحادیه اروپا نیز با هدف یادآوری فوریت از سرگیری مذاکرات به ایران، به تهران سفر کرده است. حال که تحولات پیرامون برجام به نقاط جدیدتری رسیده و به نظر می‌رسد طرفین توافق به برداشت مشترکی از توافق البته تا حدی رسیده‌اند، باید دید آغاز مذاکرات چه زمانی خواهد بود و نتیجه آن چه خواهد شد.
دیدار «باقری»- «مورا»
پنج‌شنبه که معاون سرویس اقدام اتحادیه اروپا که برای رایزنی درباره روابط دوجانبه، موضوعات منطقه‌ای از جمله تحولات در افغانستان و یمن و نیز مذاکرات برای لغو تحریم‌های ظالمانه به تهران سفر کرده بود با معاون سیاسی وزارت امور خارجه دیدار و گفت‌وگو کرد. در این ملاقات علی باقری با تاکید بر اینکه ایران همواره ثابت کرده که یک بازیگر مسئول در عرصه بین‌المللی است، در حالی که رفتار طرف مقابل نشان می‌دهد که با مسئولیت‌پذیری فاصله معناداری دارد، اظهار داشت: هر طرف که مسئولیت‌پذیری بیشتری از خود نشان دهد، به میز مذاکره نزدیک‌تر است. وی با اشاره به اینکه برای ایران دستیابی به نتایج ملموس موضوعیت دارد، گفت: ایران برای مذاکرات جدی که نتیجه آن توافق عملی و نه توافق کاغذی باشد، همواره آماده است. معاون سیاسی وزارت امور خارجه با اشاره به این موضوع که تردید جدی در مورد اراده واقعی آمریکا برای انجام تعهداتش وجود دارد، از بی‌عملی طرف‌های اروپایی در اجرای تعهدات خود ذیل برجام انتقاد نموده و بر ضرورت مسئولیت‌پذیری آنها تاکید کرد. در این دیدار همچنین درخصوص روابط کشورمان و اتحادیه اروپایی، بر ارتقای روابط فیمابین تاکید شد و قرار
شد در گفتوگوهای آتی در بروکسل، سرفصل‌ها و زمینه‌های عملی گسترش روابط مورد بحث و تبادل نظر قرار گیرد. باقری همچنین در حوزه مسائل و موضوعات مهم منطقه از جمله تحولات افغانستان نیز ضرورت مسئولیت‌پذیری اتحادیه اروپایی خصوصا در ارتباط با وضعیت انسانی مردم افغانستان از جمله وضعیت بی‌جاشدگان و آوارگان را مورد تاکید قرار داد. در پایان این دیدار مقرر گردید، رایزنی‌های دو طرف درخصوص موضوعات مورد علاقه طرفین در روزهای آینده در بروکسل ادامه یابد.
رایزنی تهران- مسکو
در پی ازسرگیری گفتوگوهای ایران و اتحادیه اروپایی که از پنج‌شنبه میان معاون سیاسی وزیر امور خارجه و انریکه مورا معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا در تهران انجام شد، وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه نیز در یک گفتوگوی تلفنی به رایزنی و تبادل‌نظر پرداختند. وزیر امور خارجه کشورمان در این گفتوگوی تلفنی تاکید کرد که گفت‌وگوها با مورا مثبت بوده و دو طرف ضمن ابراز رضایت، برای تداوم آن ابراز آمادگی کرده‌اند. حسین امیر‌عبداللهیان بیان کرد: گفتوگوهای جاری با انریکه مورا متمرکز بر یافتن راه‌حل‌های عملی برای رفع مشکلات و بن‌بست کنونی در وین است که به دلیل مواضع و رویکرد تعهدگریز واشنگتن در رفع کامل و موثر تحریم‌های یک‌جانبه و غیرقانونی این کشور به‌وجود آمده است. وی تاکید کرد: دو طرف در پایان گفتوگوهای امروز توافق کردند رایزنی‌ها طی دو هفته آینده در بروکسل میان معاون سیاسی وزیر امورخارجه و مورا ادامه پیدا کند.
ارسال نظر