تورم، سدی مقابل خیز بلند اقتصاد

آرمان‌ملی:‌ براساس جدیدترین آمار شامخ (شاخص مدیران خرید) که براساس نظر مدیران و فعالان اقتصادی در حوزه‌های مختلف تعریف می‌شود در تابستان امسال در اکثر حوزه‌ها با رشد قابل‌توجهی نسبت به ماه‌های قبل برخوردار بوده و تنها بخش ساختمان با کاهش این رتبه همراه بوده است در واقع شاخص مدیران خرید که در طیف بین یک تا 100 تعریف می‌شود براساس آن هرچه اعداد بالاتر از 50 باشد به معنای رشد و رونق اقتصاد کشور بوده و اعداد پایین‌تر از 50 به معنای رکود و کاهش روند فعالیت در کسب‌وکارها تعریف می‌شود، موضوعی که بررسی‌ها نشان می‌دهد با توجه به بهبود نسبی وضعیت کرونا در کشور و همچنین سیاست‌های دولت سیزدهم در کاهش تورم و کنترل نقدینگی در اکثر حوزه‌های اقتصادی شاهد رشد اعداد شامخ بوده‌ایم. اگرچه که این روند در شاخص قیمت خرید مواد اولیه یا لوازم خریداری شده بسیار بیشتر از تورم موجود در کشور بوده که نشان می‌دهد همچنان در این شاخصه سیاست‌های تیم اقتصادی دولت موفق نبوده است.

رشد 9 درصدی شامخ

براساس این گزارش شاخص مدیران خرید در طیفی میان اعداد یک تا ۱۰۰ تعریف می‌شود. هر چه این عدد از ۵۰ بالاتر باشد به معنی قرار گرفتن اقتصاد ایران در مسیر رونق و هر چه پایین‌تر از ۵۰ باشد به معنی قرارگیری در رکود است. درواقع این شاخص که براساس نظر مدیران و فعالان اقتصادی در حوزه‌های مختلف تعریف می‌شود، در ماه‌های ابتدایی سالجاری روندی مثبت به خود گرفته بود اما همزمان با آغاز موج پنجم کرونا، باردیگر به زیر ۵۰ سقوط کرد. با عبور نسبی کشور از موج پنجم شیوع کرونا و کاهش محدودیت‌های اقتصادی، شامخ باردیگر صعودی شده و ۹ درصد رشد کرده است. برآوردهای اتاق بازرگانی ایران نشان می‌دهد که عدد شامخ از حدود ۴۶ در مردادماه، در پایان تابستان به ۵۵ افزایش یافته است. در شهریورماه عدد همه زیرشاخص‌های اصلی بالای ۵۰ ثبت شده‌اند. در این ماه شامخ بخش‌های خدمات، کشاورزی و صنعت نسبت به ماه قبل بهتر شده و فقط شامخ بخش ساختمان زیر ۵۰ ثبت شده‌ است. شاخص میزان فعالیت‌های کسب‌وکار در شهریورماه ۵۷.۶۴ بعد از دو ماه کاهش پیاپی به بیشترین مقدار خود طی ۴ ماه اخیر رسیده است. به‌خصوص که بازگشایی مجدد کسب‌وکارها بعد از پیک پنجم کووید ۱۹ در افزایش فعالیت‌ها تاثیرگذار بوده است بااین‌حال فعالیت‌ها در بخش ساختمان با رکود همراه بوده است. شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان (۵۷.۴۳) در شهریورماه افزایش داشته و به بیشترین مقدار خود از ابتدای شروع طرح رسیده است. افزایش این شاخص هم که در بخش صنعت و خدمات و کشاورزی بوده است بیشتر متأثر از شرایط بعد از رکود شدید دو ماه قبل و کمترشدن تردید در تصمیم‌گیری مشتریان است. شاخص میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی (۵۲.۶۵) نسبت به مردادماه افزایش داشته و شیب آن اندکی نسبت به ماه قبل بیشتر شده است. افزایش این شاخص به‌‌رغم کاهش در بخش ساختمان ناشی از افزایش استخدام در بخش‌های خدمات، کشاورزی و صنعت است.

سبقت شاخص مواد اولیه از نرخ تورم

شاخص قیمت خرید مواداولیه یا لوازم خریداری شده (۸۰.۱۳) همچنان با شدت زیاد در حال افزایش است. شاخص قیمت مصرف‌کننده در شهریورماه به ۳۵۱.۱ رسیده که نسبت به ماه قبل ۳.۹ درصد افزایش نشان می‌دهد. این در حالی است که نرخ تورم ۱۲ ماهه منتهی به شهریورماه برای خانوارهای کشور به رقم ۴۵.۸ درصد رسیده است. به‌طورکلی براساس نظرسنجی انجام شده از فعالان اقتصادی در شهریورماه همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد شاخص مدیران خرید از حالت رکود شدید ۲ ماه اخیر خارج شده و اکثر فعالیت‌های کسب‌وکار، بعد از تعطیلات ناشی از پیک پنجم کووید۱۹، فعالیت خود را مجددا از سر گرفته‌اند اگرچه که به گفته اکثر فعالان اقتصادی تورم حاکم بر قیمت مواداولیه مهمترین چالش فعالان اقتصادی را تشکیل می‌دهد که براساس آن مشکلات کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش را به کسب و کارها تحمیل می‌کند . از سوی دیگر در کنار این دو مولفه نوسانات نرخ ارز و کاهش تقاضا نیز بر افزایش مشکلات بخش‌های مختلف اقتصادی به‌ویژه تولید دامن می‌زند.