تحریم و ناهمواری تامین مالی خارجی

در دنیا بحث‌های تامین مالی برای اجرای طرح‌ها به طور معمول از بازار سرمایه است و بانک‌ها بیشتر در طرح‌های خرد و کوچک و متوسط سرمایه‌گذاری می‌کنند. نظام تامین مالی از خارج از کشور در شرایط تحریم، محدود و بسته است و سرمایه‌گذاری خارجی در کل 10سال گذشته بخش اندکی از سیستم تامین مالی را به خود اختصاص داده است. سیستم بانکی برای ارائه تسهیلات فشارهای زیادی را متحمل می‌شود، طرح‌هایی که نیاز به تامین منابع مالی کلان دارند نباید از محل بانک‌ها تسهیلات دریافت کنند؛ بلکه باید از محل بازار سرمایه منابع مورد نیاز خود را تامین کنند. اما کشور ما یک کشور بانک‌محور است تا بازار سرمایه‌محور. البته روز‌به‌روز این بحث درحال گسترش است تا از طریق اوراق مالی، بخشی از منابع مورد نیاز واحدهای تولیدی را تامین شود. اما هنوز هم سهم بازار سرمایه در مقایسه با بازار پول و بانک‌ها بسیار پایین است. چاره‌ای جز این مسیر وجود ندارد که پروژه‌های مالی کلان بیشتر از محل بازار سرمایه تامین مالی شوند و کمتر به سمت نظام بانکی حرکت کنند تا این سیستم بتواند برای طرح‌های کوچک و متوسط تامین منابع مالی داشته باشد. یکی دیگر از مشکلات تامین منابع مالی در کشور ناشی از این است که بحث‌های تحریم موجب شده است از سرمایه‌گذاری‌های مستقیم، فاینانس، ‌انواع و اقسام مدل‌های سرمایه‌گذاری بی‌بهره باشیم. نظام تامین مالی از خارج از کشور در شرایط تحریم محدود و بسته است و سرمایه‌گذاری خارجی در کل 10 سال گذشته بخش اندکی از سیستم تامین مالی را به خود اختصاص داده است. درحالی که دنیا از شیوه سرمایه‌گذاری مستقیم و سایر شیوه‌های تامین مالی خارجی برای اجرای طرح‌های اقتصادی بهره می‌گیرد به دلیل تشدید شرایط تحریمی قادر به استفاده از این شیوه‌ها نیستیم. از سوی دیگر بسیاری از ابزارهای فاینانس و یوزانس نیز مورد استفاده نیستند و معاملات نیز به صورت نقدی انجام می‌شود. تورم نیز یکی دیگر از موضوعاتی است که با افت ارزش پول نیاز به تامین مالی را برای اجرا یا توسعه‌ طرح‌ها افزایش می‌دهد و حفظ فعالیت واحدها در سطح قبلی نیازمند نقدینگی بیشتر است. به طور مثال اگر واحدی با 500 واحد کالا شرایط تولید خود را حفظ می‌کرد در سال بعد با همان واحد پول نمی‌توان این حجم از کالا را برای فعالیت سال گذشته تامین کرد و نیاز به نظام بانکی برای تامین نقدینگی وجود دارد. سیستم بانکی به دلیل این شرایط با مشکلات، دشواری‌ها و فشارهایی مواجه است که در کنار تامین تسهیلات خرد برای مردم و نقدینگی واحدهای کوچک و متوسط موجب افزایش فشار بر سیستم بانکی شده است.