اهمیت تفاهم 25 ساله ایران و چین
محمدحسین ملائک تحلیلگرمسائل بینالملل
هر چند که موضوع تفاهم 25 ساله ایران و چین مسالهای بینالمللی به حساب میآید اما در حال حاضر میتوان به این موضوع از زوایه سیاست داخلی نیز نگاه کرد، چراکه دولت به شدت علاقهمند است که دستاوردهایی از خود نشان دهد. البته خود این کار صورت گرفته بالذات امر بسیار با اهمیتی است و به انسجام بیشتر روابط ایران و چین کمک میکند و آن را از مسائلی که در یکی دو سال گذشته در قالب تعارضات داخلی نسبت به روابط با چین به وجود آمد، جدا میکند. نکته دیگر اینکه اکنون در شرایط بسیار با اهمیتی قرار داریم از این جهت که نظام جهانی یک صبغه و ماهیت جدید به خودش میگیرد و چین در حال تثبیت خود در نظام جهانی است و با مذاکراتی که در ایسلند صورت گرفت مشخص شد که چینیها دیگر تحکم آمریکا را برنمیتابند و احساس میکنند که در مواجهه با آمریکا موضوع رقابت با این کشور اولویت بیشتری پیدا کرده است. اگر بخواهیم این روابط را به خصومت، همکاری و رقابت تقسیم کنیم؛ در حال حاضر رابطه آمریکا و چین بیشتر به سمت رقابت متمایل داشته است. این فضا فرصت خوبی برای ایران است که بتواند هم به لحاظ اقتصادی خود را بالا ببرد، بر روی توسعه خود کار کند و هم به جهت مسائل مالی و تحریم از ظرفیت چین برای برون رفت از این شرایط استفاده کند. از طرفی اگر چینیها به ایران بها دهند و راه بیایند میتوان افقهای روشنی را متصور بود. هر چند که هنوز خیلی نمیتوان با اطمینان گفت که چینیها این انتخاب را کرده باشند که روابط خود را با آمریکا در چارچوب رقابت و خصومت تعریف کنند اما اگر این اتفاق بیفتد ارزش ایران برای چینیها بسیار زیاد و چندین برابر کشورهایی مثل عربستان، ترکیه و امارات خواهد بود. اما اینکه گفته میشود به واسطه این توافق، چینیها بخواهند ایران را مستعمره خود کنند تعبیر درستی نیست، چرا که اولا طرف دوم هم باید بخواهد مستعمره شود و اگر نخواهد قطعا چنین اتفاقی نخواهد افتاد. گرچه ما تجربه همکاری با دول بزرگ را در سوریه با روسیه داشتیم و آنجا روسها خیلی قدرت برتری بودند اما ایران نشان داد که بر روی سهم خاصی کار میکند و استقلال کشور از درجه اهمیت بسیار بالایی برای ایران برخوردار است. لذا اینگونه نیست که هر آنچه روسها دیکته کنند ما بپذیریم. بعید به نظر میرسد که این مباحث چندان قابل توجه در صحنه داخلی ایران پس از انقلاب باشد. به هر صورت اگر چینیها با این توافق ارزش و بهای بالایی برای ایران در نظر بگیرند، حاشیه امنیتی و حمایتی که کشورهای بزرگی مثل چین میتوانند برای ایران داشته باشند نیز بالا رفته و افزایش مییابد و ایران نیز میتواند از این ظرفیت استفاده کند.
ارسال نظر