ارزش‌های داوطلبان را پاس بداریم
نبی‌اله عشقی ثانی فعال اجتماعی
پنجم دسامبر که در کشور ما مصادف با چهاردهم آذر است را سازمان ملل متحد به‌عنوان روز جهانی «داوطلب» نامگذاری کرده است تا ارزش‌های داوطلبان بازشماری شود و مورد تشویق و تقدیر قرار گیرند و مردم به انجام خدمات داوطلبانه تشویق شوند. خدمات داوطلبانه در جهان گسترش یابد و جوامع از نعمت حضورشان بهره‌مند شوند. داوطلبان انسان‌های فرهیخته و ارزشمندی هستند که با از خودگذشتگی سرمایه اجتماعی را پاس می‌دارند و توسعه می‌دهند. اینکه افرادی به جای تمرکز بر خواسته‌ها و تمایلات منفعت‌طلبانه خود به دیگران بیندیشند و برای برطرف کردن نیازها و حوائج انسان‌های دیگر سعی و کوشش کنند، بسیار ارزشمند است که باید نیکو شمرده شود و پاس داشته شود و همگان بر انجام کارهای داوطلبانه تشویق شوند به‌گونه‌ای که انجام فعالیت‌های داوطلبانه و خیرخواهانه تبدیل به فرهنگ شود و به‌عنوان مشخصه جامعه شناخته شود. آنگاه است که چنین جامعه‌ای را می‌توان به‌عنوان پیشرو برشمرد. برخی آمارهای منتشره حاکی از این است که حدود یک میلیارد نفر از جمعیت جهان به نوعی خدمات داوطلبانه انجام می‌دهند و ماهیانه ساعاتی از وقت‌شان را برای کارهای انسان‌دوستانه صرف می‌کنند. این خود گویای گستردگی، اهمیت و ارزشمندی فعالیت‌های داوطلبانه است. با توجه به این آمار کشور ما هم باید حدود 8 میلیون داوطلب داشته باشد که تحقق آن نیازمند داشتن طرح و برنامه‌ای طولانی مدت است. اگر چه داوطلبان به‌صورت خودخواسته و بدون هیچ انگیزه مادی و به‌عنوان یک اقدام عام‌المنفعه و آزادانه توانمندی‌شان را در اختیار جامعه قرار می‌دهند اما باید دانست که فعالیت داوطلبانه به معنی آزادی عمل، بی‌نظمی و انجام دلبخواه کارها نیست بلکه کارداوطلبانه اقدامی آگاهانه همراه با نظم و ترتیب و اهدافی متعالی است. داوطلبان بیشتر و دقیق‌تر نظم و ترتیب را رعایت می‌کنند و مجری وظیفه‌ای هستند که به آنان محول شده است. داوطلبان هم متعهد به حضور به‌موقع برای انجام وظیفه بوده و نظم و شیوه انجام کار را حتی بهتر از دیگران رعایت می‌کنند و در بسیاری از مواقع سرمشق دیگران می‌شوند. پس مورد توجه و احترام ویژه هستند. داوطلبان با انجام درست وظیفه‌ای که به آنان محول شده است، احساس شادی و نشاط می‌کنند و اینکه برای جامعه فردی مهم و تاثیرگذار هستند، افتخار می‌کنند. در عین حال انجام کار داوطلبانه فوائدی ازجمله آموزش دیدن و کسب تجربه و مهارت هم برای داوطلب دارد. بسیاری از افراد بعد از مدتی انجام خدمات داوطلبانه و کسب توانمندی در همان جایگاه استخدام می‌شوند و متصدی شغلی می‌شوند و سال‌ها بدان می‌پردازند. در ایران سازمان داوطلبان هلال‌احمر از جمله دستگاه‌هایی است که نیروهای علاقه‌مند را در سنین مختلف جذب کرده، آموزش می‌دهد تا هنگام بروز حوادثی مثل سیل و زلزله خدماتشان را به افراد آسیب‌دیده به رایگان ارائه دهند. موسسه‌های خیریه و نیکوکاری نیز به‌دلیل آنکه نهادی مردمی غیرانتفاعی و عام‌المنفعه هستند که موسسین آن هیچ نوع منافع و انتفاع و انتظار سوداگرانه ندارند مورد توجه افراد علاقه‌مند قرار می‌گیرند و بیش‌ترین افراد داوطلب را جذب و سازماندهی می‌کنند. با عنایت به ضرورت بهره‌گیری از خدمات داوطلبان و توسعه سرمایه اجتماعی در کشور از مسئولان ذی‌ربط انتظار می‌رود آموزش فعالیت‌های داوطلبانه را در مدارس، دانشگاه‌ها و رسانه‌ملی عملیاتی کنند و به‌منظور تشویق و ترغیب کودکان، جوانان و دیگران به انجام خدمات داوطلبانه به شکل سازماندهی شده و برای آینده کشور برنامه‌ریزی کنند. به‌خصوص که آموزه‌های دینی و فرهنگ ملی ما انجام خدمات خیرخواهانه و داوطلبانه را بسیار ارزشمند دانسته و تشویق و توصیه کرده است. چنانچه فرموده‌اند: «بنی‌آدم اعضای یک پیکرند* که در آفرینش زیک گوهرند* چو عضوی بدرد آورد روزگار* دگر عضو‌ها را نماند قرار * توکز محنت دیگران بی‌غمی * نشاید که نامت نهند آدمی»
ارسال نظر