«آرمان‌ملی» تاثیر تحریم‌های حقوق بشری علیه ایران را بررسی می‌کند؛
ضربه به اعتبار یا اقتصاد؟
آرمان ملی: کانادا، اتحادیه اروپا و برخی کشورهای دیگر از چند هفته قبل به این سو شروع به وضع تحریم‌های حقوق بشری علیه ایران کرده‌اند؛ تحریم‌هایی که به نظر می‌رسد اثری بر شرایط اقتصادی ایران نخواهد گذاشت، اما اروپایی‌ها و اخیرا آمریکایی‌ها و کانادا به تکرار آن مصمم هستند. به‌نظر می‌رسد غربی‌ها با اعمال این تحریم‌ها علیه تهران در صدد هستند نوعی فشار روانی بر ایران ایجاد کنند تا در نهایت تهران از برخی خواسته‌های خود در پرونده هسته‌ای کوتاه بیاید، چرا که آنها رسما اعلام نکرده‌اند که دیپلماسی در مورد تهران پایان یافته است. «آرمان ملی» در این ارتباط با علی بیگدلی، استاد دانشگاه و یوسف مولایی، حقوقدان برجسته بین‌الملل به گفت‌وگو پرداخته است.
تحريم حقوق‌بشري آمريکا بي‌اثر بر تهران
يوسف مولايي، استاد برجسته حقوق بشر در ارتباط با تحريم‌هاي اخير اروپا در ارتباط با مسائل حقوق بشري عليه ايران به«آرمان ملي» گفت: ضمانت اجراي اين تحريم‌ها اگر چه ضعيف است و نمي‌تواند در مسائل اقتصادي تاثير بگذارد اما با اين وجود اثرگذاري اين تحريم‌ها به توان اقتصادي کشورهاي تحريم کنند و نياز ايران به امکانات اين کشورها بستگي دارد. آمريکايي‌ها اخيرا برخي مقامات ايران را تحريم کرده‌اند. در برابر نيز تهران برخي مقامات آمريکايي را تحريم کرده است. اين در حالي است که ايران و آمريکا مراوده مالي با يکديگر ندارند که چنين تحريم‌هايي بر نوع رابطه اقتصادي طرفين اثر بگذارد.
تحريم ثانويه آمريکا، شايد اثرگذار باشد
اين استاد دانشگاه در ادامه افزود: اگر اين تحريم‌ها حالت ثانويه به خود بگيرد، آنگاه ساير کشورها که با آمريکا مناسبات اقتصادي دارند، معاملات خود با آمريکا را در خطر مي‌بينند. از اين منظر ضمانت اجرايي حقوقي براي اثرگذاري تحريم‌هاي حقوق بشري عليه ايران وجود ندارد و اينجا فقط قدرت کشورهاست که اثرگذار است. چنانچه در گذشته با وضع تحريم‌هاي ترامپ عليه ايران که پشتوانه حقوقي هم نداشت، بسياري از کشورهايي که با ايران مراودات مالي داشتند از هراس تحريم‌هاي آمريکا بازار ايران و حتي سرمايه‌گذاري در تهران را تعطيل کردند. حجم اقتصاد آمريکا آنقدر بزرگ است که کشورها به‌خاطر بازار آمريکا معامله با تهران را کنار مي‌گذارند. کما اينکه در گذشته آمريکا برخي بانک‌هاي کشورهاي مختلف را به‌خاطر معامله آنها با تهران جريمه کرد.
غرب به دنبال رنگ و لعاب جديد عليه موقعيت تهران
علي بيگدلي، استاد دانشگاه نيز در اين ارتباط به «آرمان ملي»گفت: تحريم‌هاي حقوق بشري عليه تهران در ظاهر هيچ‌گونه اثر ندارد. چون اروپايي‌ها و آمريکايي‌ها افرادي را به بهانه نقض حقوق بشر تحريم مي‌کنند که اموالي در اروپا ندارند و در نهايت به دنبال آن هستند که اين افراد به اروپا هم رفت و آمدي نکنند و اين مورد البته ظاهر مساله است اما اين تحريم‌ها مي‌تواند فضاي بين‌المللي را عليه ايران مخدوش کند. البته برخي پيشنهاد کرده‌اند که کشورهاي اروپايي در حاشيه نشست مجمع عمومي ليست افراد تحريم کننده را منتشر کنند که اين مورد نيز مي‌تواند رنگ و لعابي جديد عليه محبوبيت و موقعيت تهران باشد.
ستون تحريم روي چهره ايران
بيگدلي در ارتباط با اثرگذاري تحريم‌هاي غربي‌ها عليه ايران افزود: اين تحريم‌ها عليه ايران به نفع جايگاه ايران در فضاي بين‌المللي نيست و در اين وضعيت در نگاه جهان در پرونده‌اي که بر مبناي آن ايران تمايل دارد با جهان ارتباط بگيرد، اثرگذار است.
تحريم حقوق بشري و اثرگذاري اقتصادي
اين استاد دانشگاه در ارتباط با نوع نگاه کشورهاي همسو با تهران در نظام بين‌المللي در مراودات خود با تهران تاکيد کرد: تحريم‌هاي اخير آمريکا جنبه اقتصادي دارد و اگر چين بخواهد با ايران مراوده‌اي را انجام دهد شرکت‌هاي چيني طرف معامله با تهران از سوي آمريکا تحريم خواهند شد. زيرا تحريم‌هاي اخير آمريکا ثانويه است. چيني‌ها عموما معاملات محدودي با تهران دارند و معامله محدودي هم با تهران نخواهند کرد که بر فضاي اقتصادي آنها با آمريکا اثرگذار باشد. چين درصدد است که قرارداد اقتصادي 25 ساله با ايرن اجرايي کند؛ قراردادي که مشابه آن با عربستان و اردن هم اينک در حال اجراست. البته محتواي قرارداد آنها با قرارداد با ايران متفاوت است. با اين وجود مشاهده مي‌کنيم که قرارداد چين با ايران حتي بدون در نظر گرفتن تحريم‌هاي حقوق بشري اجرا نمي‌شود، چرا که چيني‌ها به علت تحريم‌هاي يکجانبه آمريکا و نوع نگاه اروپا به ايران در برقراري قراردادهاي تجاري با تهران احتياط مي‌کنند.
ايران در انديشه روشي جديد
علي بيگدلي در انتها در پاسخ به اين سوال که چه بايد کرد تا اروپايي‌ها و آمريکايي‌ها بيش از اين به تهران فشار نياورند و از سوي ديگر پرونده هسته‌اي و مذاکرات برجام به نتيجه برسدگفت: مقامات ايران دائما اعلام مي‌کنند که برخي اصلاحات مدنظر است تا به نوعي به رضايت مردم از دولت بيفزايند. اين درحالي است که اگر قرار است اتفاقي بيفتد دولت فعلي مي‌تواند هرچه سريع‌تر دست به اقداماتي بزند. شايد بهترين اقدام هم به نتيجه رساندن پرونده هسته‌اي و بازگشت همه طرف‌ها به برجام باشد. برجام و احياي آن مي‌تواند منابع مالي جديدي را در اختيار ايران قرار دهد و به نوعي آرامش در اقتصاد ايران به وجود آورد؛ آرامشي که حداقل مي‌تواند منجر به عدم خروج سرمايه‌هاي ايراني‌ها از کشور منجر شود. شايد برخي از دلايل اعتراضات فعلي اجتماعي و حتي سياسي باشد اما ريشه آن را بايد در شرايط اقتصادي دانست. اگر ايران به برجام بازگردد و غربي‌ها و آمريکا نيز تحريم‌هاي اقتصادي عليه ايران را رفع کنند، آنگاه شرايط در ايران بهتر و موجب افزايش رضايت مردم ايران خواهد شد و اين مورد در نهايت باعث مي‌شود شرايط داخلي ايران به سمت بهبود پيش رفته و غربي‌ها نيز از موضع‌گيري‌هاي هيجاني عليه ايران اجتناب کنند. ضمن اينکه تهران هم بايد در برخي سياست‌هاي بين‌المللي خود گفتماني تازه در ديپلماسي ايجاد کنند و ضمن ارتباط با کشورهاي منطقه با کشورهاي اروپايي هم رابطه برقرار کند. به نظر در منطقه نيز ايران بايد به سمت همکاري‌هاي مشترک با منطقه گام بردارد. اين مورد موجب خواهد شد نگاه کشورهاي منطقه به تهران دچار تغيير شود.
ارسال نظر