پيروز در اسارت بزرگ شده

رئيس جامعه دامپزشکان ايران گفته: «پيروز»، حيوان حيات وحش نيست، هنگامي که يک حيوان در اسارت بزرگ مي‌شود، ديگر آموزش‌هايي که نياز است براي ادامه زندگي در محيط‌زيست ياد بگيرد، را نمي‌آموزد. در بهترين حالت، سازمان محيط‌زيست مي‌تواند از پيروز به‌عنوان يک اينفلوئنسر استفاده کند، کمااينکه تا الان هم اين توله يوز بيشتر نقش يک مانکن و اينفلوئنسر در اينستاگرام را داشته است تا يک حيوان حيات وحش. اخيراً از سوي سازمان محيط‌زيست اعلام شد احتمال اينکه «پيروز» خوي وحشيگري پيدا کند تقريباً صفر است و اين توله يوز به توران منتقل خواهد شد. معاون سازمان محيط‌زيست هم در اين راستا اظهار داشت که برنامه‌اي براي رهاسازي پيروز در طبيعت وجود ندارد. اين سازمان در خصوص انتقال تنها توله يوز ايراني در اسارت به توران خاطرنشان کرد: نگهداري پيروز به‌تنهايي در سايت پرديسان تهران براي سازمان محيط‌زيست هزينه‌بر است. پارک ملي توران، واقع در استان سمنان، مجموعه سايتي است که مادر و پدر پيروز به‌همراه يوزهاي ديگر در آن‌جا هستند. دکتر پيام محبي، رئيس بيمارستان دامپزشکي تهران به خبرآنلاين، گفته: هر روزي که يک توله‌ حيات وحش در محيط‌زيست نباشد، از يادگرفتن يکسري مسائل و آموزه‌ها محروم است. بنابراين حتي اگر روزي هم به محيط‌زيست بازگردانده شود امکان اينکه بتواند خود را با اين محيط و چالش‌هاي آن وفق دهد، کم است. محبي پيش‌تر هم گفته بود که پيروز ديگر يک بچه گربه است، چون او را مانند گربه بار آورده‌ايم. به گفته‌ او، پيروز يک حيوان در اسارت است و ديگر هيچ‌وقت نمي‌تواند حيوان طبيعت باشد. پيروز يوزپلنگي آسيايي و فرزند «ايران» و «فيروز» است که در 11 ارديبهشت 1401 متولد شد و به نماد يوزپلنگ ايراني تبديل شده‌است. اين يوز تنها توله باقي‌مانده از سه فرزند ايران و آخرين يوز آسيايي متولد در ايران است. به گفته محبي: اين مساله کاملاً روشن است که پيروز هرگز مانند ديگر حيوانات وحشي و درنده‌اي که در طبيعت رشد و زندگي کرده‌اند، نخواهد شد. اين توله يوز خلق‌وخوي درندگي و وحشيگري ندارد. در توضيح اين جريان، دو مساله مطرح است؛ اول اينکه حيات وحش به مثابه يک مدرسه است؛ هنگامي که يک توله يوزپلنگ متولد مي‌شود، مادرش مانند يک معلم دائماً در حال آموزش و ياد دادن به اوست. انسان هيچ‌وقت نمي‌تواند مادر يک حيوان باشد و آموزش‌ها و خدماتي که مادر به توله ارائه مي‌کند را عرضه کند. دوم اينکه به ازاي هر يک روزي که يک توله‌ حيات وحش، فرقي نمي‌کند توله‌ يوزپلنگ باشد يا کفتار، در محيط‌زيست به سر نبرد، از يادگرفتن يکسري مسائل و آموزه‌ها محروم است. بنابراين حتي اگر روزي هم به محيط‌زيست بازگردانده شود امکان اينکه بتواند خود را با اين محيط و چالش‌هاي آن وفق دهد، بسيار کم است. او گفته: اين پروژه از ابتدا هم قرار بود در توران انجام شود؛ جايي که مادر و پدر «پيروز»، يعني «ايران» و «فيروز»، در آنجا مستقر هستند. توران به شرايط زيستگاه طبيعي اين حيوانات بسيار نزديک است و براي بارورشدن يوزها مناسب‌تر است. اگر ايران و فيروز هم به توران نمي‌رفتند، باروري آنها ميسر نبود. محبي درباره وضعيت پيروز در توران، توضيح داده: اين توله يوز حتي در توران هم امکان بازگشت به طبيعت را نخواهد داشت و بايد تحت مراقبت باشد؛ از نظر تغذيه‌اي و ساير مسائل همچنان بايد بر او نظارت شود. او در خصوص تفاوت هزينه نگهداري پيروز در تهران با هزينه نگهداري او در توران، اظهار کرده: نگهداري در اسارت، چه در تهران باشد و چه در توران، تفاوت چنداني ندارد؛ کما اينکه هزينه نگهداري و مراقبت در توران بيشتر است. در تهران، مسائل مربوط به حمل و نقل، تغذيه و ساير امکانات زيستي راحت‌تر انجام مي‌شود تا اينکه مکان نگهداري در نقطه‌اي باشد که دسترسي به مسائل اين‌چنيني و حتي ارتباط‌گيري و آنتن‌دهي موبايل سخت‌تر است. علاوه بر اين موارد، تا مرکز استان هم يک مسافت طولاني پيش‌روست و همين مساله موجب افزايش هزينه‌هاي نگهداري در توران مي‌شود. رئيس جامعه دامپزشکان ايران گفته: اگر ما با حيواني سر و کار داشتيم که از ارزش کمتري برخوردار بود يا تعداد زيادي از آن در طبيعت وجود داشت، مي‌شد اين ريسک را بپذيريم و حيوان را در طبيعت رها کنيم تا ببينيم نتيجه خوب مي‌شود يا نه؛ اما موضوع اين است که ما صرفاً يک پيروز داريم که آن هم تحت شرايط خاصي پرورش يافته است. امکان ريسک‌کردن نداريم و آزمون و خطا در اين زمينه به‌نوعي حماقت است. او در خصوص امکان جفتگيري اين توله يوز هم توضيح داده: به‌طور قاطع نمي‌شود در اين خصوص اظهارنظر کرد. بستگي به جفت ماده دارد؛ اگر براي پيروز جفتي شبيه خودش را پيدا کنيم که در شرايط يکسان با او رشد يافته و در اسارت بزرگ شده باشد و خيلي خلق‌وخوي وحشي نداشته باشد، ممکن است روند جفتگيري راحت‌تر صورت بگيرد. نمي‌توان در اين خصوص با قطعيت نظر داد؛ چون پيروز اولين يوزپلنگي است که در اسارت متولد و بزرگ شده و آزمون و خطا در اين حوزه، کار خطرناکي است.