راهپیمایی عظیم اربعین؛ فرصت بازیابی ثبات در عراق

ژئوپلیتیک شیعه به معنای قدرت و شدت تاثیرگذاری جامعه شیعه بر تحولات و سیاست‌های منطقه‌ای و جهان اسلام و نظام بین‌المللی گفته می‌شود. شیعیان به دلیل حضور در مراکز مهم استراتژیک منطقه جنوب غرب آسیا و خاورمیانه که حدود ۷۵درصد از ذخایر انرژی جهان را داراست از اهمیت فوق‌العاده‌‌ای برخوردارند. از منظر ژئوپلیتیک بین‌المللی و جهان اسلام، شیعیان اهمیت بسیار زیادی در سطح منطقه خاورمیانه و نظام بین‌الملل برخوردارند و طی تحولات صورت گرفته در منطقه جنوب غرب آسیا در چند دهه گذشته به بازسازی اندیشه‌های دینی خود با محوریت هویت شیعی پرداختند و با در دست داشتن آموزه‌هایی مانندشهادت‌طلبی و عاشورا، اربعین و... با ارتقای وزن ژئوپلیتیکی با این ابزار قدرت به واقعیتی انکارنشدنی در منطقه و جهان بدل شده‌اند. عاشورا در فرهنگ شیعه جایگاه بسیار والا و ارزشمندی دارد و در میان مسلمانان به ویژه شیعیان‌، بیرق ظلم‌ستیزی و استقامت در راه دین است از این رو یکی از سنت‌های مکتب عاشورایی در میان شیعیان، برگزاری راهپیمایی بزرگ اربعین است. متأسفانه شرایط سیاسی و امنیتی جدید عراق در نتیجه درگیری‌های روی داده میان طرفداران صدر با نیروهای امنیتی (حدود 30 نفر کشته و بیش از صدها نفر زخمی شده‌اند) باعث سوء‌استفاده غربی‌ها، صهیونیست‌ها و تکفیری‌ها شد، گستره و عمق خشونت در طی این تحولات نگرانی‌ها را نسبت به شکل گیری جنگ داخلی و رویارویی‌های نظامی میان گروه‌های سیاسی عراق بیشتر کرد و در حال حاضر آتش زیر خاکستر است. بنا بر اخبار به‌دست آمده با فشاری که از طرف مرجعیت عالی شیعیان در عراق آمده که در صورتی که درگیری‌ها پایان نیابد بیانیه‌ای ازسوی مرجع عالیقدر و محبوب عراق، آیت‌ا... سیستانی صادر می‌شود، مقتدا صدر طی اقدامی به‌موقع و فوری از هواداران خود خواست هر چه سریع‌تر منطقه سبز را ترک گفته و درگیری‌ها پایان یابد. سوای بر اینکه این اقدام ناشی از فشار مرجعیت شیعه بود یا اینکه مقتدا صدر برای حفظ موقعیت سیاسی و البته نمایش قدرتی که نشان داد؛ به سمت زمینه‌سازی برای پایان خشونت‌ها حرکت کرد؛ اتفاق رخ داده امر میمون و مبارکی است. حداقل نشانه‌ها و قراین طی ده روز اخیر نشان می‌دهد که هنوز با شرایط ایده‌آل فاصله معنادار وجود دارد. دو اتفاق یکی در شهر بصره و درگیری که میان نیروهای موسوم به سرایاالسلام شاخه نظامی وابسته به الصدر و گروه عصائب الحق نزدیک به جریان الحشد الشعبی رخ داد که طی این درگیری‌ها 4نفر هم جان‌شان را از دست داده‌اند. مساله مهم دیگر که قدری نگران کننده‌تر هم است؛ غیبت مقتدا صدر درگردهمایی نخست‌وزیر، ریاست‌جمهوری و نماینده سازمان ملل و احزاب سیاسی در عراق بود. در این نشست که به ابتکارعمل مصطفی الکاظمی با هدف اجماع‌سازی برای شکل گیری دولت آینده و برگزاری انتخابات پارلمانی برگزار شد؛ صندلی تعیین شده برای مقتدا صدر خالی بود که خود این امر نوید بخش فاصله گیری جریان‌های سیاسی عراق بر سر نحوه تشکیل دولت و برگزاری انتخابات پارلمانی است. اختلاف نظر و ابهام در فضای سیاسی عراق زمانی اهمیت و برجستگی خود را نشان می‌دهد که چند روز آینده بزرگ‌ترین اجتماع انسانی در عراق و حد فاصل کربلا تا نجف به طول 80کیلومتر برگزار می‌شود. مراسم معنوی اربعین حسینی که براساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته جمعیتی در حدود 20الی 25 میلیون نفرامسال شرکت کننده خواهد داشت؛ در نوع خود نیازمند تدبیر عمیق سیاسی و امنیتی است. جریان‌های سیاسی در عراق باید از فرصت معنوی راهپیمایی عظیم اربعین برای بازیابی هر چه سریع‌تر ثبات و آرامش و دوری از اختلاف بهره لازم را ببرند که با توجه به اینکه راهپیمایی در فرهنگ‌های مختلف یک حرکت انقلابی و سیاسی به شمار می‌آید، این راهپیمایی معنوی بیانگر زنده بودن و پویایی ماجرای کربلا و عاشوراست که ایستادن در مقابل ظلم تا پای جان پیام مهم عاشوراست و با توجه به بحران‌های منطقه‌ای می‌تواند پیام ضد ظلم نسبت به وهابی‌های تکفیری باشد. امروز چشم همه شیعیان و دلدادگان و عاشقان اهل‌بیت به عراق و آرایش سیاسی قدرت در این کشور دوخته شده است. براساس آخرین گزارش‌ها شهروندان بیش از 50 کشور دنیا در پیاده‌روی اربعین حضور دارند و امروز این واقعیت است که افکار عمومی و شیعیان با نگرانی اخبار و تحولات سیاسی در عراق را پیگیری می‌کنند. به خصوص بعد از2 سال شرایط کرونایی و محدودیت‌های ناشی از آن، شوق و ذوق عجیبی در میان شیعیان برای حضور در مراسم پرفیض راهپیمایی عظیم اربعین مشاهده می‌شود.