برجام در آستانه تصویب
حسن هانی زاده تحلیلگر مسائل بینالملل
درواقع مهمترين مسالهاي که توجه افکار عمومي ايران و منطقه را به خود جلب کرده، مساله پيشنويس توافقنامه برجام است. با توجه به اينکه طي روزهاي گذشته هم مجلس شوراي اسلامي، هم شوراي عالي امنيت ملي و هم وزارت خارجه در نشستهاي مختلف آخرين نقطه نظرات خودشان را درخصوص پيش نويس پيشنهادي کشورهاي 1+4 در رابطه با برجام جديد ارائه دادند، لذا مذاکرات مهمي در داخل صورت گرفت و در نتيجه پيش نويس نهايي با يک سلسله تعديلات و ملاحظاتي به طرف اروپايي ارائه شده. برآيند گزارشها نشان ميدهد که آمريکاييها موضوع دادن تضمينهاي لازم به ايران براي اينکه بار ديگر از برجام خارج نشود و همچنين لغو بخشي از تحريمها موافقت کرده ضمن اينکه با توجه به بحران اوکراين و قطع صادرات نفت و گاز روسيه به اروپا و مواجه شدن کشورهاي اروپايي با بحران انرژي، سه کشور اروپايي انگليس، فرانسه و آلمان يک نرمش بيشتري از خود در برابر ايران نشان دادند ونسبت به پذيرش ملاحظات ايران و پيش نويس پيشنهادي ايران و اتحاديه اروپا انعطاف بيشتري داشتهاند. از اين رو به نظر ميرسد طي روزهاي آينده خروجي قابل قبولي از مذاکرات نفسگير هشت ماهه ايران و کشورهاي 1+4 در وين به وجود بيايد و شرايطي فراهم خواهد شد که تاثير تصويب پيش نويس پيشنهادي کشورهاي 1+4 به ايران بتواند بر اوضاع معيشتي و اقتصادي ايران تاثير بگذارد. با توجه به اينکه ايران از سال 2015 و پس از توافقنامه برجام اول درحقيقت يک تجريه گرانسنگي در رابطه با اجرايي کردن بندهاي توافقنامه 2015 به دست آورده لذا در پيش نويس ايران با توجه به اين تجربه هفت ساله، خواستار ضمانتهاي اجرايي براي لغو تحريمها و عدم خروج مجدد آمريکا از برجام شده و اين مساله بسيار مهم است که آمريکاييها به اين نتيجه رسيدهاند که از رهگذر تحريم و فشار حداکثري نخواهند توانست ايران را وادار به تسليم کنند. ضمن اينکه پيام مربوط به سانتريفيوژهاي نسل جديد ايران که اخيرا راهاندازي شده، از سوي آمريکا و کشورهاي اروپايي رمزگشايي شد و کشورهاي اروپايي دريافتند که ايران برگهاي برنده زيادي در حوزه فعاليت هستهاي دارد که در صورت فشار و اعمال تحريمهاي بيشتر از اين برگها استفاده خواهد کرد. طبيعتا يکسري ملاحظاتي در پيش نويس جديد وجود دارد. در برجام 2015 ضمانت اجرايي براي بندهاي توافقنامه برجام وجود نداشته و اين يکي از نقاط ضعف برجام اول است. با توجه به خروج آمريکا از برجام در سال 2018 ايران دريافت که در توافقنامه جديد بايد تضمينهاي کتبي از سوي آمريکا به ايران داده شود و آمريکا پذيرفت که اين تضمينها را به ايران بدهد و اين نقطه قوت برجام جديد است که اگر به امضا برسد قطعا نسبت به برجام 2015 امتيازات بيشتري براي ايران خواهد داشت. موضوع ديگري که در سطح منطقه اذهان عمومي را به خود متوجه ساخته مساله درگيري رژيم صهيونيستي و مردم غزه هست که طي روزهاي گذشته شمار قربانيان جنگ غزه به 45 نفر رسيده که 15 کودک در ميان آنها بوده. متأسفانه شوراي امنيت سازمان ملل در نشست اخير خود هم نتوانست حتي يک بيانيه عليه اسرائيل صادر بکند و فضاي داخلي اراضي اشغالي اکنون فضاي کاملا پرالتهابي است و ادامه اين وضعيت ممکن است به تشديد خشونتها در اراضي اشغالي و گسترش آن به منطقه منجر شود.
ارسال نظر