احیای برجام در انتظار تصمیم های سیاسی
آرمان ملي- حميد شجاعي: مساله احياي برجام موضوعي است که طي هفتهها و ماههاي گذشته همواره تاکيد ايران و ساير طرفين توافق بوده اما در عرصه عمل شاهد چندان رويکردهاي اجرايي از سوي طرف غربي نبودهايم و آنها صرفا در مقام سخن و اظهار نظر به احياي برجام تاکيد داشتهاند و گامي در جهت حل مسائل و مشکلات في مابين برنداشتهاند. با اين حال پس از اعلام جوزپ بورل، مسئول سياست خارجه اتحاديه اروپا مبني بر ارائه پيشنهاد نهايي اروپا براي خروج مذاکرات احياي برجام طرفين اصلي مذاکره يعني ايران، نماينده اتحاديه اروپا و آمريکا از روز چهارشنبه بار ديگر در وين بر سر ميز مذاکره حاضر شدند تا دوره تازهاي از مذاکرات را در هتل کوبورگ وين کليد بزنند. با اين حال هر چند که مذاکرات پيشين در دوحه قطر با رويکردهاي غيرسازنده و درخواستهاي نه چندان معقول آمريکاييها به نتيجه نرسيد اما باز هم روزنههاي اميدي براي از سرگيري مذاکرات در وين وجود داشت و بر همين اساس نيز طرفين دوباره به وين رفتند. در همين راستا نيز طرفين طبق روالي که در مذاکرات دوحه دنبال ميشد با انريکه مورا هماهنگ کننده مذاکرات و نماينده اتحاديه اروپا گفتوگو و مواضع رسمي پايتختهاي خود را اعلام کردهاند. مباحث در دستور کار در اين دور از مذاکرات نيز که توسط کارشناسان فني ايران و اتحاديه اروپا بررسي ميشود؛ بحثهاي فني و حقوقي است که در چارچوب حل و فصل مسائل پادماني ميان ايران و آژانس دنبال ميشود. در همين راستا آنچه مسلم است و رسانهها بدان پرداختهاند اينکه طي روزهاي گذشته پيشرفتهاي قابل توجهي حاصل شده اما از آنجا که هنوز همه مسائل مخصوصا شروط ايران و مهمتر از همه بحث پادمان و اتهامات واهي غربيها به ايران هنوز حل و فصل نشده نميتوان گفت که اساسا تفاهم يا توافقي حاصل شده است. قدر مسلم غربيها بايد بدانند که برجام و موضوعات پيرامون پادمان اموري تفکيک ناپذيرند و آنها بايد به جاي پرداختن به برخي مواضع که چندان کمکي به پيشرفت مذاکرات نميکند قدم هايسازنده بردارند. چه اينکه پرونده پادمان در زمان انعقاد برجام بسته شد و به نظر ميرسد که اظهارات و خواستههاي جديد غربيها چيزي جز بهانهگيري نباشد. گرچه آنها همواره بر مبناي تصميمات خود عمل ميکنند و حتي زماني که مذاکرات در جريان بود با فشار بر شوراي حکام قطعنامهاي ضد ايراني تصويب کردند که بار ديگر مواضع خصمانه و غيرسازنده خود را در جهت فشار بر ايران براي رسيدن به اهداف خود تحميل کردند. اما غربيها بايد اين مهم را فهم کنند که رسيدن به توافق موضوعي است که بايد همه شروط و مسائل طرفين لحاظ گردد و مهمتر از آن اگر هم توافقي حاصل شد طرفين به تعهدات خود ذيل توافق متعهد و پايبند باشند و نشود ماجراي انعقاد برجام که صرفا ايران به تعهدات و وظايف خود عمل کرد اما آمريکا بهطور يکجانبه از توافق خارج شد و اروپاييها نيز به تعهدات خود عمل نکردند. قدر مسلم ايران همواره با نگاه حل مساله و رسيدن به تفاهم با ساير طرفها مذاکرات را دنبال کرده و با ايستادگي بر روي خطوط قرمز ؛ مطالبات حداکثري خود را دنبال کرده است. حال اينکه همه طرفين و رسانهها به پيشرفت مذاکرات تاکيد دارند بايد ديدي چه زماني دود سفيد توافق از هتل پله کوبورگ اتريش به هوا خواهد خاست.
از پيشنهادات جديد مورا تا ادعاي پايان مذاکرات
پس از گذشت چند روز از مذاکرات وين و پيشرفتهاي حاصله؛ وال استريت ژورنال از قول انريکه مورا نماينده اتحاديه اروپا در مذاکرات آورد: «مذاکرات ايران و آمريکا براي احياي توافق هستهاي 2015 نزديک به اتمام است. متن توافق ممکن است در ساعات آينده نهايي شود. با اين حال، ايران بايد تصميم بگيرد که آيا مطالبهاش مبني بر احياي برجام تنها در صورت بستن پرونده تحقيقات آژانس را کنار ميگذارد يا نه.» اين در حالي است که روز گذشته يک مقام آگاه در وزارت امور خارجه در خصوص ادعاي وال استريت ژورنال مبني بر آماده شدن متن نهايي توافق در وين بيان کرد: «باتوجه به ادامه بحثها درباره چند موضوع مهم باقيمانده، هنوز در مرحلهاي قرار نداريم که از نهايي شدن متن سخن بگوييم. اين مقام وزارت امور خارجه افزود: هيات مذاکرهکننده جمهوري اسلامي ايران نظرات سازنده خود را با هدف پيشبرد مذاکرات به طرف مقابل ارائه کرده است و نتيجه گفتوگوها به اراده طرف مقابل براي اتخاذ تصميمات سياسي لازم بستگي دارد. همچنان معتقديم در صورتي که تصميمات مناسب طرف مقابل اتخاذ شود، ميتوان به سرعت مذاکرات را جمعبندي کرد، اما هنوز در اين مرحله قرار نداريم.» اين در حالي است که روز گذشته خبرنگار پوليتيکو به نقل از ديپلمات ارشد اتحاديه اروپا از پايان مذاکرات احياي برجام خبر داد. استفاني ليخشنتاين نوشت: ديپلمات ارشد اتحاديه اروپا ميگويد که طرفين مذاکره، وين را طي چند ساعت آينده ترک ميکنند. مذاکرات به اتمام رسيد. وي افزود: بهترين توافق ممکن را مذاکره کرديم، اکنون اين طرفين مذاکرات هستند که بايد توافق را بپذيرند.
مذاکرات با جديت دنبال ميشود
وزير امور خارجه کشورمان در گفتوگوي تلفني با دبيرکل سازمان ملل متحد با تاکيد بر اينکه سلاح هستهاي در دکترين ايران جايگاهي ندارد تاکيد کرد: براي رسيدن به يک توافق قوي و پايدار جدي هستيم و اکنون نيز مذاکرات در مسير خود در وين با جديت دنبال ميشود. حسين اميرعبداللهيان در خصوص گفتوگوي تلفني ديروز خود با «آنتونيو گوترش» دبيرکل سازمان ملل متحد در صفحه اينستاگرامش نوشت: «با آنتونيو گوترش دبيرکل سازمان ملل متحد به صورت تلفني گفتوگو کردم.» رئيس دستگاه ديپلماسي در ادامه نوشت: «در پاسخ به سخنان آقاي گوترش مبني بر ضرورت توافق هستهاي به ايشان يادآوري کردم فتواي مقام معظم رهبري درباره حرمت کاربرد سلاح هستهاي برهمگان حجت و روشن است. سلاح هستهاي در دکترين جمهوري اسلامي ايران جايگاهي ندارد و مغاير با سياست و اعتقادات ما است.»
در حال حرکت رو به جلو هستيم
معاون دبير کل اقدام خارجي اتحاديه اروپا پس از ديدار جداگانه با نمايندگان ايران و ايالات متحده آمريکا اظهار کرد: مذاکرات در حال پيشرفت است و به نتيجه کار خوش بين است. انريکه مورا که اين مطلب را عصر يکشنبه مطرح کرد گفت: مذاکرات در چهار روز گذشته پيشرفتهايي داشته است. اين مقام اروپايي درباره اختلافات باقيمانده براي رسيدن به توافق نهايي گفت: نميتوانم وارد جزئيات شوم. وي افزود: ما در خصوص برخي مسائل فني در متن ارائه شده توسط آقاي بورل مذاکره ميکرديم. وي درباره روند گفتوگوها بيان کرد: ما در حال حرکت رو به جلو هستيم انتظار دارم که گفتوگوها را زود به پايان خواهيم رساند.
ارسال نظر