علائم و راه‌هاي انتقال انواع «هپاتيت»

يک متخصص بيماري‌هاي عفوني و گرمسيري درباره انواع هپاتيت، روش‌هاي انتقال و درمان آنها توضيح داد. دکتر مسعود مرداني با بيان اينکه هپاتيت به معني التهاب در سلول‌هاي کبدي است، اظهارکرد: عوامل زيادي از جمله: اثر برخي داروها، آلودگي به باکتري‌ها و هم‌چنين ويروس‌ها موجب بروز انواع مختلفي از هپاتيت مي‌شوند. وي با اشاره به اينکه برخي از انواع هپاتيت‌ها مسري و برخي غيرمسري هستند، تصريح کرد: در اين بين عوامل ويروسي که منجر به عفونت کبدي (هپاتيت) مي‌شوند، شيوع بيشتري دارند و از نظر بيماري‌زايي، قدرت سرايت و نيز کشندگي اهميت زيادي دارند.

درمان به موقع

فلوشيب بيماري‌هاي عفوني در ادامه به انواع هپاتيت‌هاي ويروسي مانند A، B، C، E و نيز نشانه‌هاي عمومي و رايج آنها اشاره و عنوان کرد: علائم اوليه بيماري با بي‌اشتهايي، بدن‌درد، تهوع، استفراغ، ضعف و يرقان عارض مي‌شوند و در طول دوره بيماري آنزيم‌هاي کبدي حتي تا بالاي هزار واحد نيز مي‌رسند. مرداني با بيان اينکه عمده عفونت‌هاي ويروسي از جمله هپاتيت‌ها خود به خود بهبود پيدا مي‌کنند، يادآورشد: اما در برخي موارد اين عفونت‌ها به فرم مزمن بيماري تبديل مي‌شوند که در نهايت اين عامل منجر به سرطان و حتي پيوند کبد نيز مي‌شود.

واکسيناسيون و اهميت آن

وي با بيان اينکه ايران يکي از کشورهايي است که در حال حرکت به سمت مهار بيماري هپاتيت است، توضيح داد: در ايران به متولدين از سال 1372 به بعد و همچنين مشاغل پر خطر واکسن هپاتيت B تزريق مي‌شود که اگر اين روال تا 10 الي 20 سال آينده نيز ادامه داشته باشد، مي‌توان به ريشه کني هپاتيت B اميدوار بود. مدير گروه عفوني دانشکده پزشکي دانشگاه علوم پزشکي شهيدبهشتي با اشاره به اينکه هپاتيت A واکسن دارد، اما واکسن آن در کشور تزريق نمي‌شود؛ گفت: اکثر افراد تا سن بلوغ يکبار به هپاتيت A مبتلا مي‌شوند و از آن به بعد آنتي‌بادي آن را در بدن خود خواهند داشت. لذا واکسيناسيون اين نوع هپاتيت در ارجحيت نيست. مرداني با اشاره به اينکه هپاتيت A عارضه چنداني ندارد، مرگ‌ومير آن زير يک در هزار است و يک بيماري خوش خيم محسوب مي‌شود، يادآورشد: اما براي کساني‌که نقص سيستم ايمني يا سرطان دارند، خطرناک است و بايد بيشتر مراقب باشند. وي در ادامه افزود: براي هپاتيت E واکسن قابل‌توجهي در دسترس نيست و همچنين براي هپاتيت C نيز هيچ واکسني وجود ندارد. اين مساله خود نشان‌دهنده اهميت موضوع و رسيدگي بيشتر به اين نوع هپاتيت را مي‌رساند. متخصص بيماري‌هاي عفوني با يادآوري اينکه اگر هر کدام از انواع هپاتيت به فرم مزمن و سرطاني تبديل شوند، خطرناک هستند، تصريح کرد: هپاتيت نوع B و C بيشتر مزمن مي‌شوند، اما به طور کلي ابتلا به هر نوع هپاتيتي در افراد داري نقص سيستم ايمني خطرناک است. خوشبختانه فرم‌هاي حاد مانند هپاتيت A و E با درمان بهبودي پيدا مي‌کنند و جاي نگراني وجود ندارد. مرداني با بيان اينکه يک و نيم درصد افراد وقتي از مادر متولد مي‌شوند به هپاتيت B مبتلا هستند؛ افزود: اين افراد مي‌توانند در آينده بيماري را به ديگران نيز منتقل کنند. لذا براي کساني‌که قبل از سال 1372 متولد شده باشند، لازم است تا از طريق آزمايش خون ميزان آنتي‌بادي هپاتيت را در خون بررسي کنند تا در صورت لزوم هر چه سريع‌تر اقدام درماني لازم را انجام دهند.

راه‌هاي انتقال

وي با اشاره به چگونگي انتقال هپاتيت A و E توضيح داد: اين دو نوع از طريق مدفوع و دهان منتقل مي‌شوند. در مدفوع مقدار زيادي ويروس دفع مي‌شود. اگر فرد بهداشت فردي را رعايت نکند، مي‌تواند افراد زيادي را آلوده کند. بر همين اساس توصيه مي‌شود کسي‌که مبتلا به هپاتيت A يا E است از ساير افراد جدا نگهداري شود. لوازم بهداشتي مانند حوله، سرويس بهداشتي و... نيز جدا از ساير اعضاي خانواده باشد. مرداني با اشاره به اينکه راه انتقال هپاتيت B و C مشابه است، افزود: اين دو نوع بيماري به‌دنبال خون و فرآورده‌هاي خوني، استفاده از سرنگ مشترک در معتادان تزريقي، از راه تزريقات غير ايمن در بيمارستان‌ها منتقل مي‌شود. همچنين هپاتيت بي در مايعات بدن مانند اشک چشم، مايعات مني، ترشحات پستان نيز ديده شده است و مي‌تواند موجب انتقال بيماري شود. اين متخصص بيماري‌هاي عفوني و گرمسيري با اشاره به مسافرت‌ها در تابستان گفت: يکي از بيماري‌هاي در کمين خطر مسافران هپاتيت A است که از خوردن آب آلوده، ميوه و سبزي‌هايي که به درستي ضدعفوني نشده باشند، منتقل مي‌شود. لذا همه افراد و به‌خصوص مسافران حتما دستان خود را به‌طور مرتب با آب و صابون بشويند. بهداشت فردي و اجتماعي را رعايت کنند. از آب‌ بطري براي خوردن و آشاميدن استفاده کنند.

داروها

وي با اشاره به اينکه داروي موثر براي درمان هپاتيت B مزمن توليد داخل با قيمت مناسب وجود دارد؛ افزود: براي هپاتيت C هم داروهاي خوراکي موثري وجود دارد که برخي داخل کشور و برخي وارداتي هستند. خوشبختانه هپاتيت نوع A درمان خاصي نمي‌خواهد و خود به خود بهبود پيدا مي‌کند و براي هپاتيت E هم از درمان علامتي استفاده مي‌کنيم. مرداني در خصوص بيمه و خريد داروهاي هپاتيت در کشور گفت: عمده داروهاي موثر براي هپاتيت تحت پوشش بيمه هستند و به آساني در دسترس مردم قرار دارند.