همه در انتظار گام آخر
آرمان ملي- حميد شجاعي: شايد کمتر کسي فکر ميکرد مذاکرات احياي برجام که تا 8 دور در وين پيش رفت و طرفين نيز به اشتراکات قابل توجهي براي دستيابي به توافق کلي رسيدند با برخي تغييرات در پايتختها امروز در نقطهاي قرار گيرد که همه طرفين به رغم تاکيد بر احياي توافق در عمل کاري از پيش نبرند. با نگاهي به رويکردها و نظرات غربيها به راحتي ميتوان به اين نکته پي برد که آنها صرفا تا جايي با احياي برجام موافق هستند که ناچار به پرداخت هزينه و انجام تعهداتي نشوند. لذا در اظهار نظر، گفتوگو، بيانيه نويسي سياسي و توئيت زدن بسيار فعال هستند و در همه حال به احياي برجام تاکيد ميکنند. اما ماهها است که در عرصه عمل نه تنها قدمي بر نداشتهاند؛ بلکه انفعال و بيعملي خود را با فرافکني و وارد کردن اتهامات واهي به ايران ميپوشانند. جملاتي همچون «پنجره مذاکرات رو به بسته شدن است» يا «تنها چند هفته به بسته شدن پرونده مذاکرات باقي است» مطالبي است که بارها و بارها طي سالهاي گذشته از جانب اروپاييها و آمريکا مطرح شده و اينکه مسئولان کشورمان نيز چندان وقعي به اين حرفها نمينهند به دليل فاقد ارزش بودن اينگونه اظهارات است. غربيها اگر واقعا دنبال احياي برجام هستند بايد در عمل و اجرا نيز چيزي از خود نشان دهند و گامهاي عملي بردارند. چرا که صرفا با ابراز اميدواري، اظهار نظر و صحبت در خصوص پايبندي به برجام و لزوم احياي توافق کاري از پيش نخواهد رفت. ايران بارها تاکيد کرده که براي رسيدن به يک توافق خوب آماده است؛ اما به شرطي که طرفين ديگر به ويژه آمريکا نيز به آنچه خواسته شده عمل کنند و در گام اول تحريمهاي ايران لغو شود. آنچه مسلم است احياي برجام و رسيدن به توافق مستلزم عمل همه طرفها به تعهدات است. اينکه غربيها از احياي برجام سخن بگويند اما در عمل فقط خواستار بازگشت ايران به تعهداتش باشند نامش توافق نيست؛ بلکه توافق زماني کامل ميشود که غربيها نيز به آنچه از آنها خواسته شده پايبند باشند.
بهترين توافق ممکن؟
چند روز پيش بود که امانوئل مکرون رئيسجمهور فرانسه در تماس تلفني دو ساعته با رئيسجمهور کشورمان در خصوص برجام به بحث و گفتوگو پرداخت و رئيسي حصول توافق را در گرو حل و فصل کامل مسائل پادماني و ارائه تضمينهاي لازم از جمله در قبال استمرار پايبندي معتبر طرفها به توافق و تامين منافع اقتصادي ملت ايران دانست و مکرون نيز بر تداوم نقشآفريني کشورش در مسير به نتيجه رسيدن مذاکرات هستهاي تاکيد کرد. اما پس از اين گفتوگو نيز رويکرد غربيها از صحبتهاي ند پرايس سخنگوي امور خارجه آمريکا تا مقامات اروپا همواره سيسنوسوار در تغيير بوده است. اين در حالي است که روز گذشته مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا در مطلبي نوشت؛ «پس از 15 ماه مذاکرات سازنده و فشرده در وين و تعاملات بيشماري با اعضاي برجام و ايالات متحده، به اين نتيجه رسيدهام که فضا براي مصالحههاي قابل توجه بيشتر ديگر تمام شده است.» جوزپ بورل در ادامه آورده است: «من اکنون متني را روي ميز گذاشتهام که با جزئيات دقيق به لغو تحريمها و همچنين گامهاي هستهاي مورد نياز براي احياي برجام ميپردازد. اين متن بهترين توافق ممکن است که من به عنوان تسهيل کننده مذاکرات، آن را امکان پذير ميدانم. اين يک توافق کامل نيست، اما تمام عناصر اساسي را مورد توجه قرار ميدهد و شامل مصالحههايي است که به سختي توسط همه طرفها به دست آمده است. اکنون بايد تصميماتي اتخاذ شود تا از اين فرصت منحصر به فرد براي موفقيت استفاده شود و پتانسيل بزرگ توافق کاملاً اجرا شده آزاد شود. من هيچ جايگزين جامع يا مؤثر ديگري را در دسترس نميبينم.» وي در ادامه آورده است: «ما همچنين ميدانيم که در تهران پس از تجربه منفي سالهاي اخير، نسبت به اجراي کامل توافق ترديدهاي قابل توجهي وجود دارد. با اين حال، توافق روي ميز نشاندهنده عزم همه شرکتکنندگان برجام براي تضمين پايداري آن، از جمله تعهد رئيسجمهور جو بايدن و تضمينهاي ايالات متحده در اين زمينه است. اگر توافق رد شود، ما در معرض خطر يک بحران هستهاي خطرناک هستيم. اين مسئوليت مشترک ماست که توافق را منعقد کنيم.» از سوي ديگر انريکه مورا هماهنگ کننده مذاکرات نيز با اشاره به صحبتهاي بورل در توئيتي آورده است: «بهترين توافق ممکن براي تمامي طرفها روي ميز قرار گرفته است. اين توافق مزاياي اقتصادي روشن و قابل اندازهگيري را براي مردم ايران تضمين ميکند.» حال بايد ديد با اين تفاسير طرفين چه ميزان به از سرگيري مذاکرات و برداشتن گام آخر براي رسيدن به توافق خوشبين و جدي هستند.
گفتوگوي امير عبداللهيان- بوسعيدي
وزير امور خارجه کشورمان در گفتوگو با همتاي عماني خود درباره آخرين تحولات گفتوگوهاي وين با اشاره به ابتکارات طرف ايراني براي بازماندن پنجره ديپلماسي تاکيد کرد: مرحله نهايي توافق به دو مؤلفه واقع بيني و انعطاف پذيري طرف آمريکايي بستگي دارد و جمهوري اسلامي ايران براي حصول توافقي پايدار و قوي کاملا جدي است. حسين اميرعبداللهيان گفت: جمهوري اسلامي ايران براي امنيت انرژي و امنيت غذايي در جهان اهميت قائل است و با درک مسائل و مشکلات کنوني انرژي در جهان، تاکنون ابتکارات مختلفي داشته است. بدر البوسعيدي بيان کرد: ما معتقديم که همه طرفها خواستار رسيدن به توافق نهايي هستند و فرصتي طلايي براي رسيدن به يک توافق فراهم شده است.
ارسال نظر