تحقق عدالت اجتماعی با احیای زکات
حسین معافی فعال فرهنگی - اجتماعی
زکات در اسلام يکي از احکام واجبي است که بايد بر اساس شرايطي، بخشي از اموال معين شده به افراد نيازمند و امور عمومي اجتماعي پرداخته شود. قرآن کريم در آيه زکات به اين نکته اشاره کرده است: «از اموال آنان، صدقه (زکات) اخذ کن تا آنان را پاک گرداني و تزکيه کني؛ و بر آنان درود بفرست و دعا کن که دعاي تو مايه آرامش آنان خواهد بود.»پيامبر اسلام(ص) نيز در مورد پرداخت زکات ميفرمايند: اي مردم! زكات اموال خود را بپردازيد كه هر كس زكات نپردازد، براي او نه نمازي است و نه حجي و نه جهادي. پرداخت زکات در ده مورد واجب است : گندم، جو، خرماي خشک، انگور(کشمش)، طلا، نقره، شتر، گاو، گوسفند و مالالتجاره (بنا بر احتياط واجب)، اين موارد دهگانه، «اموال زکوي» ناميده ميشوند. زکات در صورتي واجب ميشود که مال به مقدار نصاب برسد و مالک آن بالغ و عاقل و آزاد باشد و بتواند در آن مال تصرف کند. اما در هشت مورد ميتوان زکات را مصرف نمود: 1- فقير، و آن كسي است كه مخارج سال خود و خانوادهاش را ندارد. 2- مسكين، و آن كسي است كه از فقير سختتر ميگذراند. 3 - كسي كه از طرف امام عليهالسلام يا نايب امام مأمور است كه زكات را جمع و نگهداري نمايد. 4- كافرهايي كه اگر زكات به آنان بدهد به دين اسلام مايل ميشوند، يا در جنگ به مسلمانان كمك ميکنند. 5- خريداري بندهها و آزادکردن آنان. 6 - بدهكاري كه نميتواند قرض خود را بدهد. 7- سبيلا...، يعني كاري كه مانند ساختن مسجد، منفعت عمومي ديني دارد، يا مثل ساختن پل و اصلاح راه كه نفعش به عموم مسلمانان ميرسد 8- ابنالسبيل، يعني مسافري كه در سفر درمانده شد. زکات بهعنوان يک عبادت داراي فايده و برکت براي پرداخت کننده زکات است و هم براي جامعه مفيد است، زکات در امر فقرزدايي در جامعه و تحقق عدالت اجتماعي بسيار تأثيرگذار است و هم براي کمک به نيازمندان و مستمندان مورد استفاده قرار ميگيرد و هم در عمران و آباداني محل پرداخت زکات، نقش دارد. باتوجه به اينکه فاصله طبقاتي بين افراد نيازمند و افراد برخوردار در سطح جامعه وجود دارد، پرداخت زکات امري مهم در راستاي کاهش فاصله طبقاتي است. زكات نيز كه يكي از فروعات دين اسلام است، احكام و مسائل فراواني دارد كه بر يكايك مسلمانان لازم است در احيا و اقامه احكام آن بكوشند. زكات در لغت و قرآن، به معناي «طهارت، پاكيزگي، رشد و نموّ» بهکار رفته است. زکات آنچنان جايگاه مهمي دارد که در صدر اسلام واجب شده بود چراکه زکات اموال مسلمين را پاککرده و اجازه نميدهد مسلمانان فقير به گدايي روي بياورند. از آثار مهم پرداخت زکات ميتوان: درمان بخل، كليد بركت و زيادشدن رزق، بيمه كردن مال، محبوبيت نزد خداوند، وسيله تقرب به خداوند، راه رسيدن به رحمتهاي خاص الهي، وسيله باز شدن گرهها، مايه فرونشاندن غضب الهي و كفاره گناهان، ورود به باغهاي الهي، گشايش براي مردگان، استجابت دعا، شرط حلال شدن روزي، قبولي نماز، پسانداز مطمئن، زندگي شيرين، خواب راحت، نشانه بينقص بودن و كمال اسلام و ايمان و داشتن آيين پايدار، نام برد. زکات واجبي است که براي جامعه بسيار تأثيرگذار است و لذا ضروري است که همه مردم و بهويژه دستگاههاي مربوطه مانند کميته امداد امام(ره)، سازمان تبليغات اسلامي و شوراهاي زکات در استانها و شهرستانها در فرهنگسازي و احياي زکات، اين واجب فراموش شده اقدامات عملي مناسبي انجام دهند تا شاهد پرداخت وجوهات شرعي مانند خمس و زکات در بين مردم عزيز کشورمان باشيم تا از برکات و آثار مطلوب آن برخوردار شويم و به سمت عدالت اجتماعي و کاهش فقر در جامعه پيش رويم. مسئولين امر زکات ميتوانند در فرهنگسازي و احياي زکات اقدامات زير را انجام دهند: مشخصکردن دقيق مؤديان زکات و دعوت از آنها براي شرکت در جلسات آموزشي و آشنايي با احکام و فوايد پرداخت زکات- پيگيري و نحوه پرداخت زکات با برقراري تماس و ارسال پيامک - برگزاري، پيگيري مصوبات و نظارت بر شوراي زکات در استانها، شهرستانها و بخشها - استفاده از ظرفيت ائمه جمعه و جماعت و روحانيون مستقر در روستاها و شهرها در امر ترويج فرهنگ زکات - برگزاري همايشهاي آموزشي با حضور معلمان و دبيران ديني و قرآن در مدارس و مناطق آموزشوپرورش و آشنايي دانشآموزان با احکام و شرايط زکات - تقدير در جلسات و همايشها از کساني که در پرداخت زکات مشارکت دارند - ارائه گزارش هزينه کرد و مصرف زکات به افرادي که در اين طرح مشارکت داشته و زکات پرداخت کردهاند - تهيه پوستر و يا اينفوگرافيکهاي جالب و جذاب از موارد مربوط به زکات و انتشار در فضاي مجازي و کانالها و گروههاي شبکههاي اجتماعي شهرها و روستاها - تهيه موشنگرافي و کليپهاي تبليغاتي کوتاه با کمک پويانمايي، نمايش و طراحي و پخش در رسانههاي محلي و شبکههاي تلويزيوني استاني و کشوري.
ارسال نظر