دانــستنی‌هـــا

«استرس» زودتر پيرتان مي‌کند

محققان توصيه مي‌کنند استرس را با ورزش کاهش دهيد. براساس نتايج جديد، استرس به شکل رويداد‌هاي آسيب‌زا، فشارشغلي، عوامل استرس‌زاي روزمره و تبعيض - پيري سيستم ايمني را تسريع مي‌کند و به‌طور بالقوه خطر ابتلا به سرطان، بيماري‌هاي قلبي‌وعروقي و بيماري‌هاي ناشي از عفونت‌ها را افزايش مي‌دهد. اين تحقيق مي‌تواند به توضيح نابرابري‌ها در سلامت مرتبط با سن، از جمله تلفات نابرابر بيماري همه‌گير، و شناسايي نقاط احتمالي براي مداخله کمک کند. اين تحقيق که در 13 ژوئن در مجموعه مقالات آکادمي ملي علوم (PNAS) منتشر شد، مي‌تواند به توضيح نابرابري‌ها در سلامت مرتبط با سن، از جمله عوارض نابرابر بيماري همه گير کمک کند. «اريک.کلوپاک»، نويسنده ارشد اين مطالعه، محقق فوق دکترا در USC گفت: «با افزايش جمعيت سالمندان جهان، درک نابرابري‌ها در سلامت مرتبط با سن ضروري است. تغييرات مرتبط با سن در سيستم ايمني نقش مهمي در کاهش سلامت ايفا مي‌کند. اين مطالعه به روشن‌شدن مکانيسم‌هاي دخيل در پيري سيستم ايمني کمک مي‌کند.» با بالارفتن سن افراد، سيستم ايمني بدن به‌طور طبيعي کاهش چشمگيري را آغاز مي‌کند، وضعيتي به‌نام ايمونوسنسانس رخ مي‌دهد. با بالارفتن سن، مشخصات ايمني فرد ضعيف مي‌شود و شامل تعداد زيادي گلبول سفيد فرسوده در گردش و تعداد کمي گلبول سفيد تازه است که آماده مقابله با مهاجمان جديد هستند. پيري سيستم ايمني نه تنها با سرطان، بلکه با بيماري‌هاي قلبي‌وعروقي، افزايش خطر ابتلا به ذات‌الريه، کاهش کارايي واکسن‌ها و پيري سيستم اندام مرتبط است، اما چه چيزي باعث تفاوت‌هاي شديد سلامتي در بزرگسالان همسن مي‌شود؟ محققان مجموعه داده‌هاي عظيمي را از مطالعه بهداشت و بازنشستگي دانشگاه ميشيگان، در مورد وضعيت اقتصادي، بهداشتي، تاهل، خانواده و سيستم‌هاي حمايت عمومي و خصوصي آمريکايي‌هاي مسن‌تر را جويا شدند. براي محاسبه قرارگرفتن در معرض اشکال مختلف استرس اجتماعي، محققان پاسخ‌هاي يک نمونه ملي شامل 5744 بزرگسال بالاي 50 سال را تجزيه و تحليل کردند. آنها به پرسشنامه‌اي پاسخ دادند که براي ارزيابي تجربيات پاسخ‌دهندگان با استرس اجتماعي، از جمله رويداد‌هاي استرس‌زاي زندگي، استرس مزمن، روزمره طراحي شده بود. سپس نمونه‌هاي خون شرکت‌کنندگان از طريق فلوسيتومتري، يک روش آزمايشگاهي که سلول‌هاي خوني را در جريان عبور يک به يک در جرياني باريک از مقابل ليزر، شمارش و طبقه‌بندي مي‌کند، مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. همانطور که انتظار مي‌رفت، افرادي که امتيازات استرس بالاتري داشتند، پروفايل‌هاي ايمني قديمي تري داشتند، با درصد کمتري از مبارزان تازه بيماري و درصد بالاتري از گلبول‌هاي سفيد فرسوده خون. کنترل برخي منابع استرس ممکن است غيرممکن باشد، اما محققان مي‌گويند ممکن است راه‌حلي وجود داشته باشد. سلول‌هاي T يکي از اجزاي حياتي ايمني در غده‌اي به‌نام تيموس بالغ مي‌شوند که درست در جلو و بالاي قلب قرار دارد. با افزايش سن، بافت تيموس آنها کوچک مي‌شود و با بافت چربي جايگزين مي‌شود و در نتيجه توليد سلول‌هاي ايمني کاهش مي‌يابد. تحقيقات گذشته نشان مي‌دهد که اين روند توسط عوامل سبک زندگي مانند رژيم غذايي نامناسب و ورزش کم تسريع مي‌شود که هر دو با استرس اجتماعي مرتبط هستند. کلوپاک افزود: در اين مطالعه، پس از کنترل آماري رژيم غذايي نامناسب و ورزش کم، ارتباط بين استرس و تسريع پيري ايمني چندان قوي نبود. اين بدان معناست که افرادي که استرس بيشتري را تجربه مي‌کنند، عادت‌هاي غذايي ضعيف‌تري دارند و ورزش مي‌کنند، که تا حدودي توضيح مي‌دهد که چرا پيري ايمني تسريع‌شده‌تري دارند.بهبود رژيم غذايي و رفتار‌هاي ورزشي در افراد مسن ممکن است به جبران پيري ايمني مرتبط با استرس کمک کند.

نکاتي در مورد سوختگي

سوختگي درجه يک بسيار شايع است و اغلب پس از لمس تصادفي اجاق گازداغ، فر يا «اتو» رخ مي‌دهد. آفتاب سوختگي نيز مي‌تواند سوختگي درجه يک محسوب شود. برخلاف سوختگي‌هاي درجه 2 يا 3 که شديدترند، سوختگي‌هاي درجه يک فقط لايه سطحي پوست را درگير مي‌کنند. همان‌طور که بيشتر سوختگي‌هاي درجه يک شديد نيستند، مي‌توان اکثر آنها را در خانه درمان کرد. با اين حال اگر اين سوختگي‌ها به درستي درمان نشوند، مي‌توانند درد زيادي داشته باشند و جاي زخم آنها روي پوست باقي بماند. در ادامه چند توصيه به نقل از متخصصان پوست پرداخته مي‌شود.

1 - محل سوختگي را خنک کنيد. فورا محل سوختگي را زير آب خنک ببريد. اين کار را حدود 10 دقيقه يا تا زماني‌که درد کاهش يابد، ادامه دهيد.

2 - دو تا سه بار در روز به محل سوختگي وازلين بماليد. از ماليدن پمادها، خميردندان يا کره روي محل سوختگي خودداري کنيد، زيرا ممکن است باعث بروز عفونت شوند. از آنتي‌بيوتيک‌هاي موضعي نيز استفاده نکنيد.

3 - محل سوختگي را با يک باند نچسب و استريل بپوشانيد. در صورت ايجاد تاول، در حالي‌که ناحيه سوختگي را پوشانده‌ايد اجازه دهيد خود به خود بهبود يابند.

4 - داروهاي مسکني که براي تهيه به تجويز پزشک نياز ندارند به تسکين درد و کاهش التهاب کمک مي‌کنند.

5 - ناحيه سوختگي را در برابر نورخورشيد محافظت کنيد. پس از بهبودي سوختگي، با قرارگرفتن در سايه، پوشيدن لباس‌هاي محافظ يا استفاده از کرم ضدآفتاب با طيف وسيع و مقاوم در برابر آب از آن ناحيه در برابر نور خورشيد محافظت کنيد. اين کار کمک خواهد کرد تا اثر زخم کمتر باقي بماند؛ مخصوصا که قرمزي ناشي از سوختگي به‌ويژه در افرادي که رنگ پوست تيره‌تري دارند، گاهي براي هفته‌ها باقي مي‌ماند .سوختگي‌هاي درجه1 معمولا بدون نياز به درمان پزشک خودبه‌خود بهبود مي‌يابند. با اين حال اگر سوختگي درجه يک شما منطقه وسيعي از پوست را تحت‌تاثير قرار داده، اگر سوختگي در يک نوزاد يا فردي مسن است، يا اينکه بيماري‌هاي زمينه‌اي يا ديابت داريد، در اولين فرصت به پزشک مراجعه کنيد.