سرنوشت نامشخص برجام
محمدجواد جمالی نوبندگانی عضو سابق کمیسیون امنیت ملی مجلس
مذاکرات هستهاي در وين خيلي وقت است که پيش نرفته و حالا که آژانس بينالمللي انرژي اتمي هم اين رويه غيردوستانه را پيش گرفته و قطعنامه داده هم وضعيت بدتر به نظر ميرسد. همزمان با پيچيدهتر شدن موضوع هستهاي ايران اما شاهديم که برخي از تحليلگران و رسانههاي در پي شرح چرايي رسيدن به اين وضعيت برآمدهاند و بعضا هم خطاي تحليلي دارند يا عامدانه آدرس غلط ميدهند. علل مختلفي مثل بياعتمادي که آمريکا ايجاد کرد، بيتصميمي بايدن، فشار رژيم صهيونيستي و... سبب شد که مذاکرات در وضعيت فعلي باشد. يکي از موانع اصلي اقدام ترامپ و خروج از برجام است. او زير ميز برجام زد و اروپاييها نيز نتوانستند کاري کنند. اين يک ديوار بلند بياعتمادي در طرف ايراني ايجاد کرد. موضوع بعدي هم اين است که آقاي بايدن هم دچار يک ميدان ميني شده که ترامپ و پمپئو در مسير برگشت برجام ايجاد کردهاند. به خصوص تحريمهاي سخت و عجيبي که ايجاد کردند و اگرچه به مساله برجام ربط نداشت اما در شکل گيري تفاهم نقش دارد. از جمله تحريمهاي سپاه که اگر لغو نشود امکان تحريم هر شرکتي که با اين مجموعه همکاري کند، وجود خواهد داشت. نکته ديگر اينکه بايدن هم ميخواهد که از فشارهاي ترامپ به نفع مذاکرات خود استفاده کند و هم خوف دارد که تندروهاي مخالف برجام در انتخابات پيشرو عليه او از اين مساله استفاده کنند. به نظر من بايدن دچار بيتصميمي شده است. فشار کشورهاي منطقه و صهيونيستها هم موضوعي است که نبايد فراموش شود. مثلا آقاي گروسي قبل از اينکه گزارش خود را به شوراي حکام دهد، خيلي عيان به سرزمينهاي اشغالي رفت و درباره مساله هستهاي با آقاي بنت صحبت کرد. اين ديگر خيلي آشکارا تاثيرگذاري صهيونيستها را نشان ميدهد. از طرف ديگر کابينه بنت از اکثريت افتاده و آنها هم فشار حزب ليکود و نتانياهو را روي سر خود احساس ميکنند و دنبال امتيازگيري بيشتر در بحث هستهاي هستند. با توجه به اين مسائل ميتوان گفت که کمترين چيزي که در اين بحث ميگنجد، نقش روسهاست. آنها که در شوراي حکام هم به نفع ما رأي دادند. اگرچه در ابتدا يک جنگ رواني ايجاد کرده بودند که روسيه شرط گذاشته مذاکرات به نتيجه نرسيد اما به نظر ميرسد که موانع اصلي همينهاست که بيان شد. به نظر من قدري زمان ميبرد که بحث کنگره و کابينه اسرائيل معلوم شود. ضمن اينکه تحرکات جديد ايران در قبال آژانس ميتواند تاثيراتي داشته باشد. همه اينها مسائلي است که توافق را به تاخير انداخته است.
ارسال نظر