اما و اگرهای ایجاد مثلث نفتی ایران، قطر و عمان
آرمان ملي: وزير نفت در سفري که به همراه رئيس‌جمهور به عمان داشتند از توافق با اين کشور در زمينه همکاري‌هاي مشترک نفتي خبر داده است و به گفته جواد اوجي قرار است با تشکيل کميته فني، توسعه يکپارچه ميدان مشترک هنگام صورت گيرد. در واقع فارغ از اينکه بسياري از تحليلگران سفر رئيس جمهور به مسقط را در راستاي احياي برجام و دستيابي به توافقات مطرح مي‌کنند، اما توسعه ديپلماسي انرژي آن هم به با اتکاي بر رشد روابط با کشورهاي نفت خيز منطقه موضوعي است که به نظر مي‌رسد مورد توجه وزارت نفت قرار گرفته است. در اين رابطه بررسي‌ها نشان مي‌دهد جنگ روسيه و اوکراين و محدوديت‌هايي که تامين انرژي اروپا با آن مواجه است فرصت مناسبي را براي افزايش سهم ايران در بازار جهاني انرژي ايجاد کرده است اما به نظر مي‌رسد از آنجاکه ايران تاثير‌گذارترين کشور براي جبران کمبودهاي انرژي منطقه يورو محسوب مي‌شود آمريکا نيز رويکرد خود را در قبال تحريم‌ها تغيير داده که مي‌تواند موقعيت خوبي براي ايران به شمار رود البته شرايط سخت اقتصادي سال‌هاي گذشته و عدم امکان سرمايه‌گذاري در توسعه زيرساخت‌هاي نفتي باعث شده تا ايران به تنهايي قادر به نقش‌آفريني در بازار جهاني نباشد و در اين راستا عمان يکي از کشورهايي است که سياست‌هاي بي‌طرفانه و معتدل مسقط آن را گزينه مناسبي براي همکاري‌هاي مشترک تبديل کرده است. اگرچه که تجربه نه چندان خوشايند همکاري با برخي کشورهاي عربي و سياست‌هاي جانبدارانه آنها همکاري با اين کشور را با اما و اگر مواجه مي‌کند.
توسعه ميدان مشترک هنگام
بر اساس اين گزارش، جواد اوجي درباره دستاوردهاي مذاکره با مقام‌هاي عمان در جريان سفر به اين کشور مي‌گويد: در مذاکرات انجام‌شده به‌عنوان محور اول توافق شد براي توسعه فازهاي بعدي ميدان نفتي هنگام که تنها ميدان مشترک دو کشور است کميته‌اي فني مشترک تشکيل شود تا در قالب کارگروهي مشترک و تيم مشترک، اين ميدان به‌صورت يکپارچه توسعه داده شود. وزير نفت با بيان اينکه بهره‌برداري يکپارچه که در منطقه ما بي‌سابقه است برخلاف بهره‌برداري رقابتي سبب مي‌شود مخزن ميدان مشترک آسيب نبيند و برداشت از مخزن به‌صورت صيانتي اتفاق بيفتد و بيشترين بهره از توسعه ميدان نصيب دو کشور شود، يادآور شد: محور دوم همکاري ايران و عمان که درباره آن توافق شد صدور خدمات فني مهندسي بود. اوجي تصريح کرد: با توجه به منابع نفتي و گازي عمان و همين‌طور توانمندي پيمانکاران و سازندگان ايراني زمينه و ظرفيت بسيار خوبي براي صادرات خدمات فني مهندسي ايران در بخش نفت و گاز به اين کشور وجود دارد و توافق شد در بخش بالادست و پايين‌دست صنعت نفت، گاز، پالايشگاه‌ها، پتروپالايشگاه‌ها و تأسيسات گازي از توانمندي شرکت‌هاي ايراني استفاده شود. وي با بيان اينکه در همين راستا به دعوت وزارت نفت ايران به‌زودي يک هيات عاليرتبه فني از عمان براي بازديد از تأسيسات نفتي و گازي ايران و آشنايي با توانمندي سازندگان و پيمانکاران و شرکت‌هاي دانش‌بنيان به ايران سفر خواهند کرد، گفت: تجارت و صادرات پتروشيمي و فرآورده‌هاي نفتي نيز محور سومي بود که مورد مذاکره قرار گرفت و توافق‌هاي خوبي روي آنها انجام شد.
استفاده از ظرفيت‌هاي منطقه‌اي
در رابطه با مزيت‌هاي همکاري مشترک ايران با عمان حسن مرادي کارشناس حوزه انرژي به «آرمان ملي» مي‌گويد: آنچه مسلم است همکاري‌هاي مشترک با کشورهاي منطقه مي‌تواند به نفع اقتصاد دو کشور منجر شود و تمرکز بر افزايش تعاملات اقتصادي و سياسي با کشورهاي همسايه مي‌تواند در توافقات و تعاملات اقتصادي جهان اثر‌گذار باشد. وي با عنوان اينکه نبايد تمامي توجه متوجه کشورهاي همسايه باشد، گفت: تمرکز بر کشورهاي همسايه نبايد ما را از همکاري با ساير نقاط جهان بازدارد بلکه همواره بايد با شناسايي فرصت‌ها و موقعيت‌ها بيشترين بهره را کسب کرد به گونه‌اي‌که در حال حاضر و چالش اروپا براي تامين گاز فرصت مناسبي است تا براي صادرات گاز به منطقه يورو برنامه ريزي کرد و در اين راستا مي‌توان با گسترش خط لوله گاز ترکيه به اين سياست دست يافت. مرادي انتقال گاز ال ان جي«LNG» ÑÇ ÇÒ ÏíÑ ÝÑÕÊåÇí íÔ Ñæí ÇíÑÇä ÏÇäÓÊ æ ÝÊ: åã ǘäæä ÝÑÕÊ ãäÇÓÈí ÇÓÊ ˜å ÑæŽå «LNG» ÑÇ ˜å ÞÑÇÑ ÏÇÏ Âä ÈÇ ÝÑÇäÓæíåÇ ãäÚÞÏ ÔÏ ÇãÇ Èå Ïáíá ÊÍÑíãåÇ ÈáÇʘáíÝ ÈÇÞí ãÇäÏ ÇÒ ÓÑ ÑÝÊå ÔæÏ ˜å ÏÑ ÇíäÕæÑÊ Çã˜Çä ÕÇÏÑÇÊ Âä ÍÊí ÇÒ ØÑíÞ Íãá æ äÞá ÌÇÏåÇí äíÒ Èå ÊãÇã ÏäíÇ Çã˜Çä ÐíÑ ÎæÇåÏ ÈæÏ. Çíä ˜ÇÑÔäÇÓ ÇÞÊÕÇÏí ÈÑ áÒæã ÊäæÚ ÈÎÔí ãÍÕæáÇÊ ÇÔÇÑå ˜ÑÏ æ ÇÝÒæÏ: ÏÑ ˜äÇÑ ÇÑÊÈÇØÇÊ æ ãäÇÓÈÇÊ ÍÓäå ÈÇ åãÓÇíÇä ÈÇíÏ ÈÇ ÊäæÚ ÈÎÔí ãÍÕæáÇÊ Çã˜Çä ÇÝÒÇíÔ ÑÞÇÈÊ ÏÑ ÈÇÒÇÑ ÌåÇäí ÇäÑŽí ÑÇ ÝÑÇåã ÂæÑíã. æí ÏÑ ÇÓÎ Èå Çíä˜å ÊÌÑÈå åã˜ÇÑí ÈÇ ˜ÔæÑåÇí ãäØÞå äÏÇä ãæÝÞíÊÂãíÒ äÈæÏå ÂíÇ åã˜ÇÑí ÈÇ ÚãÇä æ ÞØÑ ãíÊæÇäÏ äÑÇäí ʘÑÇÑ ÊÌÑÈå ÞÈá ÑÇ Èå åãÑÇå ÏÇÔÊå ÈÇÔÏ ÝÊ: Çíä˜å ÏÑ ÐÔÊå åã˜ÇÑíåÇí ãÇ ÈÇ ˜ÔæÑåÇí åãÓÇíå ãæÝÞíÊ ÂãíÒ äÈæÏå Ïáíá äãíÔæÏ ˜å ÏÑ ÂíäÏå åã äÊæÇä Èå äÊÇíÌ ÞÇÈá ÞÈæáí ÏÓÊ íÇÝÊ. ÞØÑ ˜ÔæÑ ÓÑãÇíåÏÇÑ¡ ÞÏÑÊãäÏ æ ãÓÊÞá ÇÓÊ æ äÇäå ÞÑÇÑÏÇÏåÇí ÎæÈí ÈÇ Çíä ˜ÔæÑ ÕæÑÊ íÑÏ ãíÊæÇäÏ Òãíäå ÍÖæÑ ÓÑãÇíåÐÇÑÇä ÞØÑí ÑÇ ÏÑ ÑæŽååÇí ÊæÓÚå äÝÊí ÝÑÇåã ˜äÏ. ˜å ãíÊæÇäÏ ˜ã˜ ÒíÇÏí ÈÑÇí ÂíäÏå ÇÞÊÕÇÏí ˜ÔæÑ ÈÇÔÏ. æí ÈÇ ÇÔÇÑå Èå ÓÝÑ æÒíÑ äÝÊ Èå ˜ÔæÑ ÚãÇä ÇÝÒæÏ: ãÇ ÈÇ ˜ÔæÑÚãÇä ÇÒ ÞÈá ãáÇÍÙÇÊ ÓíÇÓí æ ÍÓä åãÌæÇÑí ÏÇÑíã ÈäÇÈÑÇíä ãíÊæÇäíã ÇÒ ÙÑÝíÊåÇ æ ÊÇäÓíá ÓÑãÇíåÐÇÑí Çíä ˜ÔæÑ ÈåÑå ÈÑÏ. Çíä ˜ÇÑÔäÇÓ ÇÞÊÕÇÏí ÊǘíÏ ˜ÑÏ: ÈÇ ÊæÌå Èå ÇÚáÇã ÂÊÔ ÈÓ ÚÑÈÓÊÇä ÏÑ íãä ÈÇÒÇÑ Çíä ˜ÔæÑ ãíÊæÇäÏ Òíäå ãäÇÓÈí ÈÑÇí ÇíÑÇä ÈÇÔÏ ˜å ÇÒ ØÑíÞ ÚãÇä ÝÑÇåã ÔæÏ äÈÇíÏ ÊäåÇ Èå Ý˜Ñ ÛäíãÊ ÔãÑÏä ÝÑÕÊ ÏÑ ˜ÔæÑåÇí åãÌæÇÑ ÈÇÔíã¡ Èá˜å ÈÇíÏ ÝÑÕÊí ÏÑ ÇÎÊíÇÑ ÂäåÇ ÞÑÇÑ ÏÇÏ ÊÇ ÇÒ ÊÚÇãáÇÊ ãÔÊј Ïæ ØÑÝ ãäÝÚÊ ÈÈÑäÏ.
استفاده رقبا از تحريم‌هاي نفتي ايران
همچنين محمود خاقاني کارشناس ارشد حوزه انرژي نيز در رابطه با افزايش تعاملات انرژي با عمان مي‌گويد: در بين شيخ‌نشين‌هاي خليج‌فارس؛ عمان سعي کرده يک موضع بي‌طرفي در ارتباط با ايران اتخاذ کند و اين مديون سياست‌هاي سلطان قابوس بوده تاکنون نيز پايدار مانده است. وي افزود: از زمان دولت هاشمي رفسنجاني و بعد در دولت اصلاحات هميشه بين ايران و عمان بحث بر سر صادرات گاز و استفاده ايران از ظرفيت مازاد کارخانه تبديل گاز طبيعي به ال‌ان‌جي مطرح بوده است و اين مذاکرات هميشه تداوم داشته است، اما مشکلاتي هم در مسير اجراي اين توافق طرفين بوده است از جمله اينکه خط لوله‌اي که بايد از ايران به کارخانه ال‌ان‌جي برسد از کدام بخش خليج‌فارس عبور کند، بخش‌هاي کم‌عمق که مسير برخي کشورهاي منطقه بوده امکان همکاري وجود نداشته و اين پروژه را دچار کندي و توقف کرده است. مسيرهاي عميق هم هزينه‌ها بالاست و هم تکنولوژي بالايي نياز است. اين کارشناس حوزه بين‌الملل انرژي تاکيد کرد: قطعا در يک چنين پروژه کلاني بايد بهره‌بردار نهايي هم در سرمايه‌گذاري مشارکت کند در غير اين صورت مقرون به صرفه نيست ايران و عمان در اين پروژه گران سرمايه‌گذاري کنند تا امنيت انرژي چين و هند را تامين کنند، در هر حال تاکنون به دليل تحريم‌ها پروژه اجرايي نشده است. تحريم‌ها اثرات سنگين براي سرمايه‌گذاري در صنعت نفت و گاز ايران داشته و در همين حال رقبا از اين فرصت بهترين بهره‌برداري را کردند.
ارسال نظر