دستاوردهای راهبردی یک سفر

سفر مهم و راهبردي رئيس‌جمهور اسلامي ايران به پادشاهي عمان مصادف شد با يک حادثه دردناکي که از قبل طراحي شده بود. در اين حادثه سرهنگ پاسدار حسن صيادخدايي يکي از مدافعان حرم که نقش تاثيرگذاري در سرکوب گروهک تروريستي داعش در سوريه داشت به دست عوامل استکبار جهاني در شرق تهران ترور شد. هدف اين است که در آستانه سفر رئيس‌جمهور به عمان اين سفر تحت تاثير اين حادثه قرار بگيرد. عوامل پشت پرده ترور اين فرمانده پيشين مهم و تاثيرگذار برخي از قدرت‌هاي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي به‌ويژه رژيم صهيونيستي است که با نفوذ به کشورهاي حوزه خليج فارس تلاش دارد تا از طريق انجام يکسري ترورها عليه مقامات نظامي و سياسي جمهوري اسلامي ايران ناامني‌ها را در جمهوري اسلامي ايران تشديد کند. قطعا موساد و عوامل موساد و گروهک تروريستي منافقين در سازماندهي اين ترور نقش داشتند. به هر حال سفر آقاي دکتر ابراهيم رئيسي در شرايط ويژه‌اي انجام شد و ديدار مهم رئيس‌جمهور اسلامي ايران با پادشاه عمان، هيثم بن طارق دستاوردهاي مهمي به همراه داشت. در حوزه سياسي، عمان در طول چهار دهه گذشته نقش بسيار مهمي در حل بحران‌هاي منطقه‌اي ايفا کرد. اين کشور عضو شوراي همکاري خليج‌فارس در طول اين مدت همواره به رغم فشارهاي منطقه‌اي و خارجي، روابط خودش را به شکل پايداري با جمهوري اسلامي ايران حفظ کرد و در حل بسياري از بحران‌ها نقش داشته و در جريان مذاکرات ايران و کشورهاي 1+5 که به توافقنامه برجام منجر شد، نقش عمان در دوره پادشاه فقيد، سلطان قابوس بسيار مهم و تاثيرگذار بود و منجر به توافقنامه برجام شد. اکنون سفر رئيس‌جمهور اسلامي ايران در چند حوزه قابل تجزيه و تحليل است: نخست مساله روابط دوجانبه و روابط ايران با کشورهاي عضو شوراي همکاري خليج‌فارس است. عمان مي‌تواند حلقه اتصال بين ايران و ساير کشورهاي عضو شوراي همکاري خليج‌فارس ايفاي نقش کند کمااينکه در گذشته هم تلاش‌هايي به عمل آورد. در حوزه امنيتي و نظامي با توجه به جايگاه ژئوپليتيکي عمان در خليج‌فارس و درياي عمان طبيعتا همکاري و همگرايي ايران، عمان مي‌تواند به بومي سازي امنيت خليج‌فارس کمک کند و درواقع مانع حضور نظامي قدرت‌هاي فرامنطقه‌اي شود. موضوع ديگري که مورد بحث قرار گرفت مسئله تبادل تجاري و اقتصادي بين دو کشور است. با توجه به اينکه بازارهاي عمان کشش و ظرفيت بالايي براي پذيرش کالاهاي ايراني دارد لذا براساس توافقنامه‌هاي تجاري که در جريان سفر رئيس‌جمهور اسلامي ايران به عمان به امضا رسيد، قرار است حجم تبادل اقتصادي ايران در سال‌هاي آينده به رقم 5 ميليارد دلار بالغ شود و اين ظرفيت بين دو کشور هم وجود دارد. همچنين در مسئله همگرايي منطقه‌اي طبيعتا هرچه مناسبات ايران و کشورهاي عرب حوزه خليج‌فارس محکم‌تر باشد اين مساله به کاهش نفوذ رژيم صهيونيستي در جنوب خليج‌فارس منجر مي‌شود. حتي تروري که اخيرا در شرق تهران صورت گرفت به دليل نفوذي است که رژيم صهيونيستي در جنوب خليج‌فارس براي آموزش عناصر تروريستي صورت داده و اين نشان مي‌دهد هرچه همگرايي بين ايران و شش کشور حوزه خليج‌فارس بيشتر باشد طبيعتا نفوذ رژيم صهيونيستي کاهش پيدا مي‌کند. در حوزه‌هاي ديگر از جمله مسئله دارايي‌هاي بلوکه شده ايران که رقم نسبتا بالايي هم است، عمان اين آمادگي را دارد که بين ايران و آمريکا ميانجيگري کند تا دارايي‌هاي بلوکه شده ايران آزاد شود. به نظر مي‌رسد که کشور عمان با صداقت کامل و حسن نيت در تلاش است که پول‌هاي بلوکه شده ايران دربانک‌هاي عمان را پس از موافقت طرف‌هاي ديگر آزاد و به ايران منتقل کند و اين يک حرکت خوبي است که پيامدهاي خوبي بر روي اقتصاد ايران مخصوصا در اين شرايط باقي خواهد گذاشت. لذا اين سفر، سفري کاملا استراتژيک و داراي ابعاد متعددي است و مي‌تواند در حل مشکلات منطقه موثر باشد ضمن اينکه مذاکراتي که بين ايران و عربستان در بغداد جريان دارد و قرار است به زودي دور ششم مذاکرات هم در فاز سياسي انجام شود به نظر مي‌رسد طي هفته‌هاي آينده ديدار مهمي بين آقاي اميرعبداللهيان و همچنين فيصل بن فرحان، وزير خارجه عربستان سعودي در بغداد صورت بگيرد که در آن صورت مناسبات تهران و رياض آغاز خواهد شد و اين مسئله مي‌تواند به کاهش تنش‌هاي منطقه‌اي کمک کند.