ساز ناکوک تکراری

سازي که 33 سال است نواخته مي‌شود و هربار که اين اتفاق افتاده، موجب عدم تعادل‌هايي در جامعه به لحاظ اقتصادي مي‌شود. درحقيقت مسير يک مارپيچ افزايش قيمت ارز است که موجب افزايش قيمت نهاده‌ها مي‌شود و بعد دولت مدعي مي‌شود که برق و گاز و آب و حامل‌هاي انرژي ارزان است و مبادرت به افزايش آنها مي‌کند سپس همه اينها به محدودترشدن توليد مي‌انجامد که طي آن بنگاه‌هايي ورشکسته مي‌شوند. بعد از افزايش قيمت ارز و حامل‌ها، کسري بودجه و بي‌نظمي مالي دولت‌ها بزرگ‌تر مي‌شود و از اين رو دولت‌ها مجددا دست به بازنگري در قيمت ارز و حامل‌هاي انرژي مي‌زند. الان از 1370 تاکنون بارها و بارها اين اتفاق افتاده و اين مسير طي شده و هر بار هم از آن به عنوان يک عمل شجاعانه و حرکت متهورانه نام برده شده اما اتفاقي که افتاده اين است که نابرابريي پديد آمده که معناي ديگرش اين است که يک عده‌اي برنده‌هاي اين اوضاع و احوال و منتفعين اين وضعيت هستند و يک جمعيت هم بازنده‌هاي اين سيستم‌اند که قشر فقير جامعه هستند. جالب اينکه يک عده تئوريسين هم ارزيابي مي‌کنند چنانچه قيمت ارز را آزاد کنيد، محاسبات سازمان برنامه نشان مي‌دهد که فقط بين 6 تا 7 درصد افزايش قيمت داريم! آيا الان هيچ فرد منصفي مي‌پذيرد که فقط ظرف دو روز اين افزايش شديد قيمت ارز حاصل شده باشد؟ هرچند شخصا خيلي بدبين‌تر از اينها هستم و به نظرم عوامل خارجي در اين قضايا دخيل هستند ضمن اينکه تجربه اين سه دهه تکرار مکرر سناريوي افزايش قيمت ارز و حامل‌هاي انرژي و بنزين که موجب افزايش هزينه‌هاي توليد، رشد بيکاري و تعميق و گسترش رکود شده و سال بعد مجددا همين‌ها، تورم‌هاي بعدي است که مجددا براي تامين کسري بودجه‌هاي دولت همين مسير را ادامه داده‌اند و بارها و بارها اتفاق افتاده است. رويدادي که عدم تعادل‌هاي اقتصادي در جامعه ايجاد کرده به نحوي که امروزه کالاهايي که با قيمت ارز قيمتشان افزايش پيدا کرده، مثل درپوش‌هاي فلزي کانال‌هاي شهري، کابل‌هاي فشارقوي، گاردريل‌هاي کنار خيابان‌ها، پُست‌هاي دوربين‌هاي راهنمايي و رانندگي به سرقت مي‌رود. اين عدم تعادلي که ايجاد شده به ناامني دامن زده است. ضمن اينکه مشکلات اجتماعي ديگري از جمله خروج هموطنان از کشور و مهاجرت‌هايي را شاهد هستيم. از طرفي به نظر مي‌رسد تصميم‌هاي سخت اقتصادي به گفته رئيس‌جمهور بيشتر متوجه افزايش قيمت حامل‌هاي انرژي است. وقتي فقط ظرف يک هفته مي‌بينيم قيمت خيلي از محصولات غذايي معمولي مردم مثل پنير افزايش پيدا مي‌کند، تجربه سه دهه گذشته به ما مي‌گويد که با گسترش نابرابري و پيامدهاي آنها روبه‌رو هستيم و اين اتفاق چه بگوييم چه نگوييم خواهد افتاد و انتظار مي‌رود که جلوي پيامدهاي آن گرفته شود. به نظر مي‌رسد اين همان ساز ناکوکي است که بارها نواخته شده و مکررا هم شنيده شده و مجددا عملا همين نوازندگي دارد تکرار مي‌شود.