آنچه در مورد «آبله ميمون» بايد بدانيم

رئيس مرکز تحقيقات ويروس‌شناسي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي، در ارتباط با ويروس آبله ميمون و ميزان شيوع و کُشندگي آن، توضيحاتي ارائه داد. عليرضا ناجي، با اشاره به انتشار اخباري مبني بر شيوع آبله ميمون اظهارکرد: در بريتانيا، پرتغال، اسپانيا و ساير کشورهاي اروپايي شيوع اين بيماري گزارش شده است. وي افزود: تاکنون 68 مورد مرگ مشکوک از جمله 8 مورد در انگلستان، 20 مورد در پرتغال، 7 مورد در اسپانيا، 13 مورد در کانادا و يک مورد در ايالات‌متحده گزارش شده است و نکته اينجاست که سرنخ‌هايي وجود ندارد که اين افراد از کجا به ويروس آبله ميمون مبتلا شده‌اند. به گفته عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي شهيدبهشتي، اين نگراني وجود دارد که ويروس ممکن است به‌طور وسيع و خاموش در جامعه و احتمالا از طريق يک مسير جديد انتقال منتشر شود. ناجي با اشاره به اينکه آبله ميمون يک عفونت ويروسي نادر و شبيه به آبله انسان است، تاکيدکرد: اين بيماري اولين‌بار در سال 1358 در ميمون‌هايي که براي تحقيق نگهداري مي‌شدند کشف شد و اولين مورد آبله ميمون نيز در انسان در سال 1970 شناسايي شده است. رئيس مرکز تحقيقات ويروس‌شناسي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي با بيان اينکه در گذشته اين بيماري معمولا به غرب و مرکز آفريقا تعلق داشت، عنوان کرد: معمولا موارد بيماري در ساير مکان‌هاي جغرافيايي با سفر به آفريقا مرتبط بود. استاد دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي با بيان اينکه آبله ميمون مي‌تواند از طريق گازگرفتن حيوان آلوده، تماس با خون، مايعات بدن يا زخم و ضايعات آن منتقل شود، ادامه داد: تصور مي‌شود که توسط جوندگاني مانند موش و سنجاب پخش شود. وي اضافه کرد: ممکن است با خوردن گوشت حيوان آلوده که به‌درستي پخته نشده است به اين بيماري مبتلا شويد به اين شکل که انتقال بين انسان‌ها بيشتر از طريق قطرات تنفسي بزرگ صورت مي‌گيرد. به گفته ناجي، از آنجا که قطرات تنفسي بزرگ نمي‌توانند فاصله زيادي را طي کنند، ادامه داد: تماس چهره به چهره و نزديک و طولاني مدت مي‌تواند باعث انتقال اين ويروس شود. عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي گفت: ويروس آبله ميمون مي‌تواند از طريق مايعات بدن، مواد ضايعه با تماس غيرمستقيم با مواد ضايعه وارد بدن شود.

نشانه‌هاي ابتلا

عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي، به نشانه‌هاي ابتلا به اين بيماري اشاره کرد و افزود: اين بيماري در انسان باعث تب، بدن درد، بزرگ شدن غدد لنفاوي و در نهايت آبله يا تاول‌هاي دردناک پر از مايع روي صورت، دست‌ها و پاها مي‌شود. ناجي با اشاره به اينکه طبق اعلام سازمان جهاني بهداشت دوره کمون (فاصله از عفونت تا شروع علائم) آبله ميمون معمولا از شش تا 13 روز است اضافه کرد: حتي اين دوره مي‌تواند از 5 تا 21 روز نيز ادامه داشته باشد. وي با تاکيد بر اينکه يکي از انواع ويروس آبله ميمون مي‌تواند کشنده باشد خاطرنشان کرد: خوشبختانه گونه‌اي که در حال حاضر در انگلستان شيوع پيدا کرده ملايم است و مرگ‌وميري از آن گزارش نشده است

درمان خاصي وجود ندارد

استاد ويروس‌شناسي دانشگاه علوم پزشکي شهيدبهشتي با بيان اينکه بيماري بين دو تا تا چهار هفته برطرف مي‌شود، اظهارکرد: در حال حاضر درمان خاصي براي آبله ميمون وجود ندارد و بيماران بايد در يک بيمارستان تخصصي بستري شوند تا عفونت گسترش نيافته و درمان‌هاي علامتي انجام شود. وي با بيان اينکه ويروس آبله ميمون قابل کنترل است و مي‌توان از شيوع آن جلوگيري کرد، افزود: واکسن آبله سيدوفووير و گلوبولين ايمني مي‌تواند از شيوع اين بيماري پيشگيري کند. ناجي ادامه داد: مرکز مبارزه با بيماري‌هاي آمريکا با توجه به اطلاعات موجود درباره مزايا و خطرات واکسيناسيون آبله و استفاده از دارو براي پيشگيري از مديريت آبله ميمون و ساير عفونت‌هاي ارتوپاکس ويروس دستورالعمل‌هايي دارد. وي با اشاره به اينکه يکي از واکسن‌هاي موجود براي آبله ميمون JYNNEOSTM با نام Imvanex يا Imvamune شناخته مي‌شود تاکيدکرد: اين واکسن‌ها براي پيشگيري از آبله ميمون و آبله در ايالات‌متحده مجوز دريافت کرده‌اند و از آنجا که ويروس آبله ميمون خويشاوندي نزديکي با ويروس ايجادکننده آبله دارد، واکسن آبله نيز مي‌تواند افراد را از ابتلا به آبله ميمون محافظت کند. به‌گفته اين استاد ويروس‌شناسي، اطلاعات به‌دست آمده از کشور آفريقا نشان مي‌دهد که واکسن آبله حداقل هشتاد و پنج درصد در پيشگيري از آبله ميمون اثربخشي دارد. کارشناسان بر اين باورند که واکسيناسيون پس از در معرض قرارگرفتن آبله ميموني ممکن است به پيشگيري از بيماري يا کاهش شدت آن کمک کند. وي ادامه داد: واکسن ACAM2000 نيز که حاوي ويروس زنده واکسينياست، مجوز ايمن‌سازي در افرادي را دارد که حداقل 18 سال سن دارند و در معرض خطر ابتلا به عفونت آبله هستند و چنانچه اين واکسن به طور گسترده استفاده شود مي‌تواند در افرادي که در معرض آبله ميمون قرار دارند محافظت ايجاد کند. ناجي با بيان اينکه واکسن آبله در حال حاضر در دسترس عموم نيست، گفت: در صورت ادامه شيوع بيشتر آبله ميمون ممکن است دستورالعمل‌هايي تدوين شود تا مشخص کنيم چه افرادي را بايد در برابر اين ويروس واکسينه کنيم. رئيس مرکز تحقيقات ويروس‌شناسي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي تاکيدکرد: مطالعات در گذشته حاکي از اين مهم است که واکسن‌هاي آبله‌اي که در گذشته تزريق شده مي‌تواند تا 85 درصد از ابتلاء به آبله ميمون مصونيت ايجاد کند، ولي نکته اينجاست که در حال حاضر با مرور زمان و نوع ويروس جديد اينکه مصونيت به چه ميزان است هنوز مشخص نشده و اين موضوع توسط محققان در حال آزمايش و بررسي است.