فاجعه باورنكردنی؛مرگ كودكان از تشنگی!
آرمان ملی- منیره چگینی: بحران کم آبی هنوز جــان بسیاری از کودکــان را تهدید می‌کند و بسیــاری از کودکان هنوز در استان سیستان و بلوچستان برای یک جرعــه آب، یا گرفتار گانــدوها می‌شوند یا در آب غرق می‌شوند. دو سال گذشته بـود که دو کودک، زمانی‌که بـــرای برداشتن آب، به کنار دریاچه محلی رفتند، گرفتـــار گاندوها شدند و یکی از آنها کشته و یکی دیگر دستش را از دست داد.
در هفته گذشته نيز محمدکريــــم عزيزي، نماينده سيستان و بلوچستان اعلام کرد: «دو دختر دانش‌آموز در حال تهيه آب در هوتک غرق شدند و معلم 30ساله هم که براي نجات آنها رفته بود، غرق شد. به دليل کمبود آب مردم مجبور به کندن گودال‌هايي به نام هوتک براي جمع آوري آب باران شده‌اند.» هوتک گودالي است که آب باران در آن جمع مي‌شود و انسان و حيوانات به‌طور مشترک از آن استفاده مي‌کنند. بسياري از مردم روستايي در جنوب استان سيستان و بلوچستان به همين هوتک‌ها وابسته‌اند. سه دختربچه در يکي از روستاهاي بخش «پلان» چابهار براي برداشت آب در همين هوتک‌ها غرق شدند. روز گذشته نيز مهرداد آرام، بخشدار پلان چابهار اعلام کرد: «دختر بچه‌اي 11 ساله در روستاي «زهرآپ» با هدف سيراب کردن دام کنار هوتکي در نزديکي روستا رفته که در پي سر خوردن داخل هوتک افتاده و غرق مي‌شود.» اين گفته در شرايطي است که اين دختر بچه ششمين نفر است که در طول هفته گذشته در پي غرق شدن در هوتک‌هاي منطقه بلوچستان واقع در جنوب سيستان و بلوچستان جان خود را از دست داده است. چند روز پيش بود که اميرحمزه، کودک 10 ساله ديگري که براثر حمله گاندو دستش به شدت آسيب ديد و متاسفانه دستش از مچ قطع شد. تصور اينکه کودکاني چه براي تامين منابع آب چه براي بازي و آب تني براي هميشه معلول شوند و يا در خطر مرگ قرار بگيرند غم‌انگيز است. با وجود اقدامات دولت‌ها در تامين آب شرب اين استان، هنوز طرح‌هايي با بودجه ميلياردي، طرح‌هاي آبرساني به روستاهاي حوالي محل زيست گاندوها سال‌هاست نيمه‌کاره رها شده‌اند، هر تابستان کودکان بلوچ براي تامين آب با حمله اين تمساح قرباني اهمال مسئولان مي‌شوند. سال گذشته نيز حوا دختر 10 ساله به دليل معضل آب در روستاي مولا آباد کشتاري از شهرستان سرباز، گاندوها دست او را قطع کردند. از اين نمونه‌ها بسيار است و درسال 100 کودک قرباني بي‌آبي در استان سيستان و بلوچستان مي‌شوند.
زندگي 700 هزار نفر در بي‌آبي
طبق آمار مسئولان، سه‌هزار روستاي سيستان و بلوچستان آب شرب ندارند و جمعيتي بالغ بر 50 هزار نفر (در حالت خوشبينانه که برخي از کارشناسان اين آمار را سه برابري مي‌دانند)، آب آشاميدني‌شان را يا از درياچه‌هاي محلي که محل زندگي حيوانات وحشي همچون گاندوها است يا از طريق کندن زمين و چاه‌هاي غير بهداشتي تامين مي‌کنند. به باور مسئولان آب شرب 185 روستاي در دشتياري هنوز از شبکه قديم تامين مي‌شود که در زمان جهاد سازندگي حدودا 30 سال پيش از طريق 2 تا 3 حلقه چاه کوچک تامين شده است. هيچ کدام از اين 185 روستا به صورت کامل لوله کشي نشده‌اند و همه خانوارها به آب شرب دسترسي ندارند. به طور مثال روستايي با 200 خانوار تنها 40 تا 50 خانوار به آب شرب دسترسي دارند و 150 خانوار ديگر فاقد آب شرب هستند و هنوز شبکه آبرساني جديد براي آنها وارد مدار نشده است. در اين شرايط بيشتر از 50 درصد جمعيت 2 ميليون و 800 هزار نفري سيستان و بلوچستان در روستا زندگي مي‌کنند. براساس آمارهاي اعلام شده، 700 هزار نفر از جمعيت روستايي سيستان و بلوچستان شبکه آب ندارند؛ هزار و 261 روستا با تانکر آبرساني مي‌شوند و سهميه هرنفر15 ليتر در شبانه روز است. شهرستان هيرمند در شمال استان 380 روستا دارد. «دوست محمد» مرکز بخش مرکزي هيرمند با وجود اينکه حالا به شهرستان تبديل شده اما لوله کشي آب و فاضلاب شهري ندارد.
در انتظار تامين اولين نياز آباداني
بلوچ‌زاده دهيار روستاي کشاري، همان روستايي که کودکان در آن قرباني برداشت آب شده‌اند، در اين باره مي‌گويد: «منطقه پايين دست سدپيشين بالغ بر سه هزار نفر جمعيت دارد اما آبرساني سيار روستاييان مرتب انجام نمي‌شود و آبرساني از طريق خط لوله هم با مشکل مواجه است و به همين دليل مردم لب رودخانه مي‌روند تا بخشي از آب مورد نياز خود براي آشاميدن و شست و شو را از آب رودخانه تأمين کنند. به ما گفته‌اند آب سد پيشين براي شرب مناسب نيست، پس با وجود اين چه کار بايد بکنيم؟!» سد «زيردان» هم در شهرستان قصرقند در جنوب بلوچستان واقع شده و يکي از مهم‌ترين سدهاي منطقه بلوچستان است. اين سد 207 ميليون متر مکعب ظرفيت دارد. شبکه سد زيردان در سال 90 براي آبرساني و شبکه‌دار کردن 100هزار نفر جمعيت روستايي بي‌آب در پايين دستش به بهره‌برداري رسيده اما با گذشت 8 سال شبکه آبرساني آن هنوز تکميل نشده است. بنابر برآوردهاي وزارت نيرو و شرکت‌هاي آب منطقه‌اي سد زيردان به تنهايي21 درصد شاخص آبرساني منطقه بلوچستان را مي‌تواند افزايش دهد. شرکت آبفا روستايي مي‌گويد: «براي بهره‌برداري سد زيردان 170 ميليارد تومان هزينه شده است.» با اين حال مردم زاهدان با مشکل آب مواجه هستند. با درنظر گرفتن اين موارد مي‌توان گفت در استان موضوع بحران بي‌آبي و کمبود آب چندان مطرح نيست بلکه مديريت آب است که وضعيت آبرساني را بحراني کرده و معلوم نيست چند کودک ديگر بايد قرباني شوند تا مشکل حل شود؟
ارسال نظر