تیغ دو لبه آموزش
راضیه ظهرهوند روانشناس
خشونت در مدارس به مستقيم و غير مستقيم تقسيمبندي ميشود. خشونتهاي مستقيم مانند زد و خورد، تهديد، تنبيه و يا خشونت هاي رواني مانند تمسخر، فحاشي، تحقيرو تخريب اشيا و اماکن است و خشونتهاي غيرمستقيم که به چشم نميآيد مواردي مانند: بياعتمادي، شيطنت، بيتفاوتي و عدم همکاري با ديگران را شامل ميشود. مهمترين اهداف خشونت را لذت، رسيدن به قهرماني، دفاع از خود يا ديگران، آزمندي، سلطهجويي و فرار از ناکامي است. همچنين براي جلوگيري از اغراقدر مورد مسأله خشونت در مدارس، بايد 2 مبحث خشونت در سنين مدرسه و خشونت در مدرسه را از هم تفکيک کرد، چون کودکان و نوجوانان عموما ساعات زيادي از روز را در مدرسه حضور دارند، هر نوع خشونتي را که در اين سنين اتفاق ميافتد، ناشي از مدرسه ميدانيم، ولي ممکن است بسياري از خشونتها منشأ درون مدرسهاي نداشته باشد. خشونت در مدرسه را به اشکال گوناگون ميتوان مشاهده کرد. خشونت دانشآموزان نسبت به يکديگر، خشونت دانشآموز نسبت به معلم و بالعکس و خشونت نسبت به خود. اگر چه همه اشکال خشونت ممکن است در مدرسه اتفاق بيفتد، اما عوامل گوناگون درون و برون مدرسهاي نيز در بروز آنها دخالت دارد. رفتارهاي خشونتآميز ممکن است در اشکال گوناگون کلامي يا غيرکلامي بروز کند. رفتار قلدرمأبانه، باج گرفتن بچههاي بزرگتر از کوچکتر، زورگويي و تحقير ديگران از اشکال مهم خشونتهاي کلامي است. يکي از قابل تاملترين اشکال خشونتهاي کلامي، خواندن يکديگر با لقبهاي بد است که متاسفانه در ميان دانشآموزان شيوع دارد و برخي موارد هم ديده شده است که معلمان، دانشآموزان، را با القاب ناشايست صدا ميکنند. اين نوع از خشونت آثار نهفته زيادي دارد که در بسياري موارد به دليل آسيبهاي رواني، اثرات بدتري از خشونتهاي جسمي به همراه ميآورد و چون معمولا توسط دانشآموزان به والدين يا مسئولان مدرسه منتقل نميشود، صرفا در موارد معدودي مورد پيگيري قرار ميگيرد. البته خشونتهاي کلامي والدين نسبت به فرزندان دانشآموز هم بايد مدنظر قرار گيرد. مثلا مقايسه کردن کودک با همسالان در فاميل يا ديگران، نوعي خشونت کلامي محسوب ميشود. رواج خشونتهاي کلامي در سطح جامعه ولايههاي آن و ريختن قبح اين موضوع در خارج از چارچوب قوانين و مقررات آموزشي، تاثير زيادي در شيوع اين موضوع در مدارس دارد، معضلي که متأسفانه جامعه ما گرفتار آن شده است به نحوي که گاهي حتي خواستهاي معقول و معمولمان را با کلام خشن طلب ميکنيم و اين وظيفه رسانهها و همه مسئولان است که با پردازش درست، علل رواج خشونتهاي کلامي را شناسايي و جامعه را از آن تطهير کنند.
ارسال نظر