چالش‌ بازگشایی مدارس

اتفاقاتي که اخيرا شاهدش هستيم تک‌علتي نيست و چندين عامل دست‌به‌دست هم داده و باعث بروز اين اتفاقات تلخ شده است. اولين عامل مؤثر در وقوع چنين اتفاقي، تعطيل شدن مدارس به مدت 2 سال و دوري دانش‌آموزان و معلمان از مدرسه است. به هر حال رخ دادن اتفاقاتي از اين دست بعد از وقفه تعطيلي دوساله مدارس به دليل شيوع کرونا قابل حدس بود. بايد به اين نکته توجه کنيم که دانش‌آموزان، به‌خصوص در رده سني نوجوانان يعني متوسطه يک و دو، تمايل دارند خودشان را در جمع مطرح کنند؛ چراکه ميل شديدي به ديده شدن دارند و به همين دليل است که مثلا شوخي‌هاي بچه‌ها در دبيرستان‌ها چندين برابر دبستان‌هاست. اکنون بعد از 2 سال، بچه‌ها با هيجانات انباشته‌شده و تخليه‌نشده‌ به مدرسه آمده‌اند با توجه به اينکه يک ماه هم بيشتر در مدرسه نيستند و به‌شدت براي هر نوع شوخي و به طور کلي تخليه انرژي انباشته‌شان آمادگي دارند. از طرف ديگر دانش‌آموزان در اين 2 سال آداب حضور در کلاس درس و مدرسه را فراموش کرده‌اند و ديگر با آداب مدرسه عجين نيستند و کنار آمدن آنها با اين شرايط و برگشتن به روال قبل به زمان زيادي نياز دارد. فکر مي‌کنم باز هم در ماه تحصيلي پيش‌رو شاهد چنين اتفاقاتي باشيم. تنبيه بدني اساسا محصول شيوه تدريس غيرمشارکتي و غيرتعاملي است؛ زماني که معلم متکلم وحده است و خودش را موظف مي‌داند از ابتدا تا پايان کلاس تدريس کند و حرف بزند و همه سکوت کنند و فقط بشنوند نتيجه اين مي‌شود که مي‌بينيم. اين روش تدريس در جامعه 60 سال پيش هم جواب نمي‌داد چه برسد به الان که ما با شيوه‌هاي نوين مواجه‌ايم. نوجوان‌ها مي‌دانند که مي‌توانند به عنوان عنصري قوي در کلاس حضور داشته باشند حالا وقتي اين اتفاق نمي‌افتد و در کلاس نقشي ندارند، انرژي‌شان را صرف شيطنت کردن مي‌کنند. بايد به شيوه آموزشي تعاملي روي آورد. رسيدن به روش تدريس صحيح به آموزش نياز دارد، البته امروزه در دانشگاه فرهنگيان، آموزش‌ها نسبت به سال‌هاي پيش خيلي بهتر و به‌روزتر شده است و براي همين است که مي‌بينيم تعداد تنبيه‌هاي فيزيکي نسبت به سال‌هاي پيش خيلي کمتر شده است و فاصله به طرز شگفت‌انگيزي تغيير کرده است، اما اگر شيوه تعاملي تدريس به معلمان آموزش داده شود، بسياري از اين مشکلات حل خواهد شد. مساله مهم‌تري در فيلم‌هايي که از تنبيه دانش آموزان وجود دارد که چرا بقيه بچه‌ها اعتراض نمي‌کنند؟ غم‌انگيزترين قسمت اين ماجرا براي من سکوت باقي دانش‌آموزان است و اينکه چرا فقط نگاه مي‌کنند و هيچ‌کدام به معلم اعتراض نمي‌کنند ؟ و به نظر من اين خيلي خطرناک‌تر از ضربه‌اي بود که معلم به آن دانش‌آموز زد. اين روحيه نشان مي‌دهد ما در آينده باز هم مي‌توانيم شاهد اتفاقي باشيم که سال‌ها پيش در ميدان کاج سعادت‌آباد افتاد. آقايي که با ضربات چاقو به خانمي حمله کرده بود و ما جمعيت زيادي دوربين به دست داشتيم که فقط تماشاچي بودند و هيچ اقدامي نکردند.