حذف قرعه کشي خودرو؛ پس از افزايش توليد؟!

آرمان ملي: اواخر سال گذشته بود که سيد ابراهيم رئيسي در بازديد سرزده خود از ايران خودرو در فرماني هشت ماده‌اي ضمن تاکيد بر آزادسازي واردات از لزوم حذف قرعه کشي در سال جاري خبر داد، وعده‌اي که اگرچه در خصوص آزادسازي واردات به صورت مشروط محقق شد که بازهم اما و اگرهاي زيادي را به همراه دارد، اما بخشنامه اخير وزارت صمت به سازمان حمايت از تداوم روش فروش قرعه‌کشي خبر مي‌دهد که قرار است تمامي محصولات پر فروش خودروسازان داخلي از طريق سامانه‌اي متمرکز و بازهم به همان روش قرعه کشي صورت گيرد موضوعي که اگرچه مديرکل دفتر صنايع خودرويي معاونت صنايع حمل‌ونقل وزارت صمت اعلام کرده که فرايند حذف قرعه کشي به تعويق نيفتاده و تازه آغاز شده است و در اين راستا خودروي شاهين بدون تشريفات قرعه کشي عرضه شده و چند خودروي ديگر با افزايش توليد فرايند قرعه کشي آنها حذف خواهد شد اما آنچه مسلم است عرضه تنها يک خودرو آن هم از طريق بازار بورس مصداق حذف قرعه کشي نبوده و خود نوعي ديگر از محدوديت‌هاي عرضه محسوب شده و از سوي ديگر وابسته کردن حذف فرايند قرعه کشي آن به افزايش توليد در شرايطي که خودروسازان همچنان با مشکلات تامين قطعه و قيمت‌گذاري دستوري مواجه‌اند وعده‌اي است که تحقق آن به اما و اگرهاي بسياري نيازمند است. در اين رابطه عبدا... توکلي لاهيجاني مديرکل دفتر صنايع خودرويي معاونت صنايع حمل‌ونقل وزارت صمت با تأکيد بر اينکه فرآيند حذف قرعه‌کشي در عرضه خودرو به تعويق نيفتاده بلکه آغاز شده است، درباره متمرکز شدن قرعه‌کشي فروش خودرو در سامانه فروش يکپارچه و تأثير آن بر فروش عادلانه خودرو، افزود: هدف موردنظر در اين طرح اين است که بتوان ميزان شفافيت فرآيند عرضه را بيشتر کرد و علاوه بر آن تمهيداتي انديشيد که خودرو به دست مصرف‌کنندگان واقعي برسد. وي با تأکيد بر اينکه هدف اين طرح ايجاد شفافيت بيشتر و رفع دغدغه‌هاي مصرف‌کنندگان و مردم در خصوص عرضه خودرو است، ادامه داد: آنچه که در سامانه يکپارچه، دنبال مي‌شود اين است که تمام عرضه خودروسازان کشور به صورت متمرکز انجام شود و قابليت پايش مناسب توسط سازمان حمايت مصرف‌کنندگان و توليدکنندگان نيز در آن وجود داشته باشد. مديرکل دفتر صنايع خودرويي وزارت صمت اضافه کرد: بنابراين دغدغه و نگراني‌هايي که در خصوص نحوه عرضه خودروسازان وجود دارد در اين مسير قابل رفع خواهد بود. توکلي لاهيجاني در پاسخ به اين پرسش که در برخي خبرها عنوان شده با اين تصميم، برنامه حذف قرعه‌کشي خودرو منتفي خواهد شد، بيان داشت: به هيچ وجه اين‌گونه نيست؛ صنعت خودرو صنعت پيچيده‌اي محسوب مي‌شود و ذي‌نفعان فراواني نيز دارد، براي حل مسائلي که در حوزه صنعت خودرو وجود دارد به‌طور معمول راهکارها در سطوح مختلف ديده مي‌شود. وي افزود: راهکار اصلي به شکلي ديده شده تا بتواند مسأله را به‌صورت ريشه‌اي حل کند، افزايش توليد با تکيه بر توان زنجيره ارزشي که در صنعت خودرو کشور در اين سال‌ها شکل گرفته، شرکت‌هاي دانش‌بنيان و پايدار کردن جريان توليد و عرضه خودرو مجموعه اين راهکارها است. مديرکل دفتر صنايع خودرويي وزارت صمت تصريح کرد: اين فرآيندي است که آغاز شده و همان طور که مشاهده مي‌کنيد امسال در برنامه خودروسازان افزايش توليد به ميزان 650 هزار دستگاه براي سايپا و 750 هزار دستگاه براي ايران‌خودرو در نظر گرفته شده و خودروسازان ديگر نيز هرکدام برنامه توليدي خود را دارند که توسط وزارتخانه پايش خواهد شد و با آن فرآيند، مسأله به‌صورت بلندمدت و ريشه‌اي حل خواهد شد. توکلي لاهيجاني تصريح کرد: اما بايد در سطوح مختلف با مسأله‌اي که اکنون در بازار خودرو داريم، روبه‌رو شد؛ مهار اين مسأله با راهکارهاي کوتاه‌مدت از طريق شفافيت در عرضه صورت مي‌گيرد؛ بنابراين حذف قرعه‌کشي به تعويق نيفتاده بلکه اکنون اين فرآيند آغاز شده است؛ زماني برنامه توليد خودروي شاهين 20 هزار دستگاه بود که اکنون به 60 هزار دستگاه رسيده و در عمل فرآيند قرعه‌کشي در خصوص اين خودرو حذف شده است و دو الي سه خودرو ديگر نيز وجود دارند که فرآيند قرعه‌کشي آنها با افزايش توليد حذف خواهد شد. وي تأکيد کرد: سامانه عرضه يکپارچه و شفافيت در عرضه به ما اجازه خواهد داد که بتوانيم روند حذف قرعه‌کشي را با آن راهکار اصلي، تسريع کنيم. گفتني است، وزير صمت اخيرا در بخشنامه‌اي خطاب به سازمان حمايت اعلام کرد: تا زمان ايجاد توازن در عرضه و تقاضاي خودرو، تمهيدات لازم براي قرعه کشي متمرکز خودرو توسط سازمان حمايت مصرف کنندگان و توليد کنندگان حداکثر تا تاريخ 1401/2/25 فراهم شود و تمامي خودروسازها از تاريخ 1401/2/18 هرگونه عرضه خودرو را با هماهنگي آن سازمان و صرفا از طريق سامانه متمرکز قرعه کشي انجام دهند تا ضمن ايجاد شفافيت مورد نظر، امکان عرضه عادلانه‌تر براي تمام خودروهاي توليدي فراهم شود.