امنیت مقوله‌ای چند وجهی است

رئیس‌جمهور کشورمان در سفر خود به بندرعباس و دیدار با فرماندهان نیروی دریایی اعلام کردند که «امروز خیال مردم از امنیت آسوده است» که مسلما منظور ایشان، امنیت مرزهای جغرافیای سیاسی کشور در سایه اقتدار نیروهای مسلح بوده است که تردیدی در آن نیست؛ ولی مقوله امنیت در ادبیات توسعه‌، یک مقوله چند وجهی به‌شمار می‌رود و رسیدن به امنیت به معنای جامع آن، توجه هوشمندانه به ابعاد مختلف آن و تلاش عالمانه برای تحقق آن است، به‌خصوص اینکه ابعاد امنیت همدیگر را بازتولید می‌کنند و غفلت از برخی ابعاد آن می‌تواند کل امنیت را با تهدید جدی مواجه سازد‌. برنامه توسعه سازمان ملل (U. N. D. P) با عنوان «امنیت انسانی» جامعیت امنیت را هدف گرفته و اعلام می‌کند که: «مادام که مردم در زندگی روزانه خود امنیت نداشته باشند جهان هرگز نمی‌تواند به صلح دست یابد و لذا امنیت را می‌توان در توسعه جست‌وجو کرد نه در اسلحه.» از این زاویه‌، امنیت نه‌تنها از بُعد ملی بلکه از بعد جهانی نیز مورد توجه قرار می‌گیرد چنانچه در یکی از گزارش‌های سالیانه نهاد مذکور این جمله وزین را می‌بینیم که : «مادام که مردم در خانه‌، محل کار‌، جامعه و در محیط زیست خود امنیت نداشته باشند هیچ کدام از اصول منشور ملل متحد قادر به تامین امنیت جهانی نخواهد بود.» مردم غیرتمند ما در ۸ سال جنگ تحمیلی با نثار جان و مال خود و دوش به دوش رزمندگان سلحشور‌، عملاً دفاع از امنیت مرزها را به نمایش گذاشتند و به زعم نگارنده، این همت والا در سایه انسجام ملی و سرمایه اجتماعی بالا به‌ویژه اعتماد عمیق بین ملت و حکومت متجلی شد که متاسفانه این شرایط به علل مختلف‌، مختل شده و اعتماد، به عنوان اصلی‌ترین عنصر سرمایه اجتماعی‌، تخریب شده است‌. گزارش‌های ملی و بین‌المللی به‌روشنی نشان می‌دهد که فقر فراگیر نه تنها امنیت داخلی‌، بلکه امنیت جهانی را نیز تهدید می‌کند و به‌قول متفکران و صاحب‌نظران دلسوز‌، ریشه بسیاری از ناامنی‌ها و آسیب‌های خرد و کلان‌، در فقر روز افزون است. لازمه امنیت فراگیر‌، امنیت در ابعاد مختلف آن یعنی مالی‌، جانی‌، روانی‌، اجتماعی و اخلاقی است که متاسفانه محوریت آن را در امروز جامعه ما‌، اقتصاد تشکیل می‌دهد و برای اثرگذاری در این حوزه یک تیم دانشمند‌، مجرب‌، متخصص و متعهد (به معنای واقعی آن) مورد نیاز است که دولت فعلا فاقد چنین تیم کارآمدی است، به‌گونه‌ای که صدای اعتراض مجلس همراه دولت نیز بلند شده است‌. چگونه می‌توان نظرات پول پاشی معاون اقتصادی جنابعالی در قالب افزایش یارانه‌ها و طرح سهمیه ۱۵ لیتری بنزین برای هر ایرانی را به عنوان نظر کارشناسانه پذیرفت‌؟ یا مواضع اخیر معاون وزیر تعاون در مصاحبه با شبکه پنج سیما را که حاکی از عدم آگاهی ایشان از خط فقر و حداقل کالری مورد نیاز به عنوان مباحث اولیه اقتصادی است، یا خط فقر ۴ میلیونی اعلامی توسط وزیر جوان و جنجالی تعاون‌، کار و رفاه را مواضع علمی تلقی کرد‌؟ آقای رئیس‌جمهور باور کنید که با این مردان اقتصادی‌، هدف ۴ میلیون اشتغال و ۴ میلیون مسکن و نهایتاً عدالت اجتماعی حداقلی جنابعالی درست محقق نمی‌شود‌، معضل فراگیر بیکاری حل نمی‌شود‌، تورم لجام گسیخته تعدیل نمی‌شود و کسب و کار رونق نمی‌گیرد‌. متواضعانه توصیه می‌شود تا دیر نشده‌، نخبگان عاشق وطن و مسئولیت پذیر را میدان دهید، اتاق فکر نخبگان و اندیشمندان و صاحبان تجارب موفق را سازمان دهید. جناب آقای رئیسی‌، کسی که نان ندارد فاقد امنیت است و احتمال دارد امنیت دیگران را نیز مختل سازد‌. بررسی‌ها به روشنی نشان می‌دهد که ریشه بسیاری از آسیب‌ها در فقر و بیکاری است و متأسفانه علاوه بر گسترش روز افزون آسیب‌های اجتماعی‌، اشکال جدیدی از آسیب‌ها خودنمایی می‌کند که احساس امنیت را در تمامی عرصه‌های زندگی تخریب می‌کنند‌. مطمئن باشید که اگر بساط رانت و فساد فراگیر با عزم راسخ مسئولان ذیربط جمع شود‌، خویشاوندسالاری جای خود را به شایسته‌سالاری دهد و ثروت‌های عمومی به صورت شفاف در چرخه اقتصادی قرار گیرد‌، اعتماد عمومی ترمیم خواهد شد، چرا که مردم خوب ما همان ملت مدافع وطن در دهه اول انقلاب هستند. آقای رئیس‌جمهور بیایید در آستانه چهل و سومین سالگرد انقلاب‌، دولت انقلابی را به صورت واقعی عملیاتی کنید و همه فرزندان شایسته وطن را صرف نظر از نسبت‌ها و وابستگی‌ها به‌کار بگیرید که نتیجه آن چیزی جز تامین امنیت در ابعاد مختلف نخواهد بود.