بی برنامگی در بافت‌های فرسوده

برای اجرای طرح نهضت ملی مسکن در بافت فرسوده باید یک برنامه‌ریزی اصولی انجام شود که انجام نشده و هنوز در حد صحبت است. اولین مسأله در بافت فرسوده تملک‌هاست. اگر قرار است کار به مردم واگذار شود باید روی منطقه‌ای که بافت فرسوده است، طرح مهندسی مشخصی بدهند. یک طرحی که فضای عمومی مانند کتابخانه و مدرسه و درمانگاه را دارد و لازمه مشخص شدن اینها همان تملک است و سپس بقیه کار را به دست مردم بدهند. بگویند این ده پلاک باهم تجمیع شوند و یک ساختمان 10 طبقه ساخته شود و به هرکدام یک واحد بدهند. این امکان‌پذیر است ولی تا امروز این کار انجام نشده است. دولت هنوز آمادگی اجرای چنین طرحی را ندارد، برای این کار لازم است که وزارت راه و شهرسازی روی این موضوع برنامه‌ریزی می‌کرد و بعد طرح جهش ملی مسکن را مطرح می‌کرد اما تا امروز طرح و برنامه‌هایش را مشخص نکرده است. ساخت‌وساز در بافت فرسوده نیاز به یک مشاوره دقیق در حوزه شهرسازی دارد چون این‌گونه نیست که لزوما اگر در بافت فرسوده خانه‌های مسکونی تخریب شد مجدد همان خانه‌های مسکونی را در آن بافت مستقر کنیم زیرا ممکن است آن محله برای سکونت خانواده مناسب نباشد. برای مثال یکی از تجربه‌های غلط گذشته ساخت‌وساز در بافت فرسوده چهار راه سیروس است که در آن مکان خانه‌های مسکونی را مجدد ساختند درحالی‌که آنجا یک فضای مربوط به بازار و تجارت و کسب‌وکار و انبار است و اجرای طرح مسکونی در چنین فضاهایی یعنی از بین بردن سرمایه، پس باید برای ساخت و ساز در بافت‌های فرسوده حتماً کار کارشناسی انجام شود. جلسات زیادی در وزارت راه و شهرسازی و سازمان ملی و در شهرستان‌ها و استان‌های دیگر برگزار شده یا در حال برگزاری است اما باید به یک تفاهم‌نامه برسد تا برای انبوه‌ساز و سرمایه‌گذار تکالیفی مشخص کنند. بدین ترتیب کاری که قرار است بیش از چند سال زمان ببرد تا به سرانجامی برسد در زمان کوتاهی انجام می‌شود. در شرایط کنونی برخی از جلسه‌ها به‌صورت پراکنده در حال انجام است، برای مثال در شهر قم انبوه‌سازان با شورای شهر قم جلسه داشتند و به یک توافقاتی رسیدند اما هنوز تفاهم‌نامه‌ای امضا نشده زیرا باید وزارت راه و شهرسازی بر این موضوع متمرکز شود و همه جوانب را مشخص کند که به نظر من وزیر راه هنوز خودش بر وزارتخانه‌اش مسلط نشده است چه برسد به اینکه برنامه مشخصی برای اجرای این طرح مخصوصا در بافت فرسوده داشته باشد. برای اجرای طرح جهش ملی مسکن در استان‌ها، استانداران نماینده دولت در هر استانی شده‌اند و البته هنوز برنامه عملی ارائه نشده است. هر تصمیمی زیر نظر استانداری‌هاست اما نیاز دارد که مجدد سازمان‌دهی قوی در تهران از سوی وزارت راه و شهرسازی انجام شود. در استان‌ها جلسات خوبی برگزار شده و با انبوه‌سازها صحبت شده و توافقاتی کرده‌اند اما به تفاهم‌نامه کتبی نرسیده‌اند. این طرح در استان‌ها زودتر به نتیجه می‌رسد اما ابتدا وزارت راه و شهرسازی باید تکلیف خودش را روشن کند.