| کد مطلب: ۱۰۲۹۸۵۷
لینک کوتاه کپی شد

بــودجه فولادی با ٢٠هزار ميليــارد ســود

آرمان ملی: ‌بر اساس لایحه بودجه 1401 قیمت گاز صنایع فولادی با رشد 279 درصدی همراه شده که از این طریق درآمدی بیش از 94 هزار میلیارد تومان را نصیب دولت خواهد کرد. در واقع دولت در حالی سعی دارد تا منابع درآمدی خود را افزایش دهد که بسیاری از کارشناسان معتقدند افزایش نرخ سود برای رشد درآمدی دولت توجیه نداشته و فولادسازان را با زیان همراه خواهد کرد، البته برخلاف این اظهارات فولادسازان در طول دو دهه گذشته هموراه از سه مزیت انرژی یارنه‌ای مواد اولیه و نیروی کارارزان بهره گیری کرده‌اند و این در حالی بوده که برای افزایش حاشیه سود خود از حمایت‌های دولت برای احاطه بر قیمت محصولات بالادستی و سنگ‌آهن استفاده کرده‌اند به گونه‌ای‌که دولت در قالب بخشنامه‌های متعدد و ابزارهای تعرفه‌ای نسبت به ایجاد محدودیت در صادرات سنگ آهن و فراهم آوردن بازاری بی‌رقیب و متناسب با تقاضای فولادسازان ایجاد کرده است.

بنابراین به نظر می‌رسد پس از مدت‌ها سورچرانی از حمایت‌های بی‌دریغ دولت از سوگلی‌های صنعت وقت آن رسیده تا فولادسازان نیز در فضای رقابتی به فعالیت ادامه دهند اگرچه به نظر می‌رسد با توجه به اینکه برای سال آینده افزایش صادرات محصولات فولادی پیش بینی شده و از سوی دیگر با دستور رئیس سازمان بورس امکان عرضه ارزهای حاصل از صادراتی با قیمت رقابتی در سامانه نیما فراهم است نه تنها سود فولادسازان تحت الشاع قرار نخواهد گرفت بلکه از شکاف قیمتی نرخ ارز به منافع بیشتری دست پیدا خواهند کرد به گونه‌ای‌که ۶ الی ۲۰ هزار میلیارد تومان سود مازاد بر افزایش هزینه ناشی از افزایش نرخ سوخت برای صنایع فولادی حاصل خواهد شد.
94. 4 هزار میلیارد تومان درآمد برای دولت
در این رابطه مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی در خصوص بند ج تبصره ۱۴ لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور آورده است: بر اساس این بند از تبصره 14 سوخت مجتمع‌های پتروشیمی، پالایشگاه‌ها و صنایع پایین دستی، مجتمع‌های احیای فولاد و مصارف مربوط به یوتیلیتی شامل برق، آب، اکسیژن و... آنها معادل نرخ خوراک گاز مجتمع‌های پتروشیمی‌ها و واحدهای سیمانی و سایر صنایع برابر ۱۰ درصد نرخ مذکور محاسبه خواهد شد. حدود ۹۴۴ هزار میلیارد ریال درآمد ناشی از اجرای این ردیف پیش‌بینی شده است. شایان ذکر است حجم قابل توجهی از گاز تولیدی کشور در زنجیره تولید فولاد مصرف می‌شود؛ این میزان در سال ۱۳۹۹ بیش از ۱۱ میلیارد مترمکعب بوده است که بخش عمده آن در واحدهای احیای مستقیم به‌همنظور تولید آهن اسفنجی استفاده می‌شود. بر این اساس، درآمد حاصل از اصلاح قیمت گاز طبیعی در صنایع احیای فولاد، حدود ۲۰۰ هزار میلیارد ریال از ردیف فوق الذکر خواهد بود که برای مصارف پیش‌بینی شده در جدول تبصره ۱۴ لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ هزینه خواهد شد. بر اساس این گزارش، عوامل مختلفی چون جانمایی واحدهای صنعتی، میزان دارا بودن حلقه‌های مختلف زنجیره ارزش، نوع محصول تولیدی و میزان صادرات محصول بر سود واحدهای فولادی اثرگذار است. افزایش سایر هزینه‌های تولید در سال آینده مانند قیمت برق، آب، حقوق و دستمزد نیروی انسانی، هزینههای تعمیرات و نگهداری و... موجب خواهد شد تا حاشیه سود واحدهای فولادی کشور متاثر شود. بدیهی است که شرکت‌هایی مانند مجموعه فولاد مبارکه اصفهان به دلیل دارا بودن بخش عمده‌ای از زنجیره ارزش تولید و همچنین ارزش افزوده بالای محصول تولیدی در این واحد صنعتی دارای حاشیه سود بالاتری نسبت به عموم واحدهای صنعتی فولادی کشور خواهد بود. دسترسی به گاز طبیعی و انرژی برق با نرخ‌های یارانه‌ای، همواره یکی از مشوق‌های سرمایه‌گذاری در بخش فولاد کشور بوده است، اما مشوق‌های سرمایه‌گذاری در هیچ بخشی از اقتصاد نمی‌توانند بدون محدودیت زمانی و همیشگی باشند، زیرا موجب افت پیوسته بهره‌وری و درنتیجه کاهش رقابت‌پذیری در سطح بین‌المللی می‌شوند. با توجه به‌گذار بخش فولاد کشور از دوره رشد و نمو اولیه و دستیابی به بلوغ صنعتی و مدیریتی، انتظار می‌رود استمرار توسعه و تداوم تولید در این بخش بدون نیاز به مشوق‌ها و حمایت‌های دولتی نیز امکان‌پذیر باشد، بنابراین تدوین‌کنندگان این گزارش با پیشنهاد افزایش قیمت سوخت واحدهای تولید فولاد در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ موافق هستند.
سود مازاد 6 تا 20 هزار میلیارد تومانی
بررسی‌ها نشان می‌دهد میزان گاز مصرفی در کشور سالانه حدود ۲۰۰ میلیارد مترمکعب است. از این مقدار حدود ۸. ۵ میلیارد متر مکعب سهم صنایع فولادی در ازای تولید ۳۰ میلیون تن فولاد در کشور است. طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۰ در سال جاری قیمت این مقدار گاز مصرفی برای صنایع فولادی بر مبنای 30 درصد نرخ خوراک پتروشیمی در ماه قبل تعیین می‌شده است. به طور مثال در شهریورماه ۱۴۰۰، نرخ خوراک پتروشیمی‌ها حدودا ۴۱۰۰ تومان بوده که بر همین مبنا، قیمت سوخت صنعت فولاد در مهرماه ۱۲۶۰ تومان تعیین شده است، اما مبتنی بر لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ نرخ سوخت صنایع فولادی این بار معادل ۱۰۰ درصد نرخ خوراک پتروشیمی تعیین شده است یعنی با مبنا گرفتن مهرماه ۱۴۰۰ نرخ سوخت صنایع فولادی به ۴۱۰۰ تومان افزایش می‌یابد، که این صورت به صورت سالانه ۲۴ هزار میلیارد تومان از سود صنعت فولاد کاهش یافته و عاید دولت می‌شود. اما از سویی دیگر سالانه ۱۰ الی ۱۵ میلیون تن محصولات صنایع فولادی معادل ۶ الی ۹ میلیارد دلار صادر میشود که باتوجه به اظهارت رئیس سازمان بورس مبنی بر مجوز شرکتهای صادرات محور برای عرضه ارزهای خود به نرخ رقابتی در سامانه نیما و از بین رفتن فاصله قیمتی حدود ۵ هزار تومانی میان نرخ ارز نیما و بازار آزاد، چیزی حدود ۳۰ الی ۴۵ هزار میلیارد تومان به سود صنایع فولاد اضافه می‌شود. در واقع با حذف اجبار صنایع به فروش ارز در سامانه نیما و فروش با نرخ آزاد، ۶ الی ۲۰ هزار میلیارد تومان سود مازاد بر افزایش هزینه ناشی از افزایش نرخ سوخت برای صنایع فولادی جبران خواهد شد.
گرانی گاز به بهانه سودآوری بی‌تدبیری است
با وجود تمام مزایا و تاکیداتی که کارشناسان در خصوص اجرای این طرح مطرح کرده و معتقدند تخصیص یارانه انرژی و به همراه مواد اولیه و نیروی کار ارزان عملا فولادسازان را از اهداف توسعه‌ای دور کرده و فشار این سود سهل به سایر زنجیره منتقل می‌شود اما برخی از نمایندگان افزایش نرخ گاز صنایع فولاد و پتروشیمی به بهانه سودآوری آنها را غیر منطقی عنوان می‌کند. به اعتقاد عزت‌ا... اکبری تالارپشتی، رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی توسعه اقتصاد کشور و حل مشکلات اقتصادی، فقط یک نسخه دارد و آن حضور قدرتمند مردم و بخش خصوصی در حوزه اقتصاد است. راه تحقق حضور بخش خصوصی در اقتصاد، مطالبه‌گری است و بخش خصوصی باید مطالبه‌گر باشد. وی در ادامه افزود: این چه تدبیری است که به محض مواجهه با کمبود گاز و برق، تولید صنایع را تعطیل می‌کنند و گاز و برق صنایع را قطع می‌کنند؟! بخش خصوصی می‌تواند در زمینه تامین انرژی سرمایه‌گذاری کند. رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت: این چه تدبیری است که می‌گویند چون شرکت‌های فولادی و پتروشیمی سود دارند، باید نرخ خوراک یا سوخت گاز آنها را افزایش دهیم تا سودشان کم شود؛ آیا قصد دارند این شرکت‌هایی که عملکرد خوبی دارند را هم زیان‌ده کنند؟ افزایش هزینه‌های تولید پتروشیمی و صنعت فولاد، آنها را به همان سرنوشت بخش خودروسازی دچار می‌کند.
افزایش نرخ گاز تاثیری بر سود فولادسازان ندارد
در حالیکه برخی از کارشناسان و نمایندگان اجرای این تبصره را عاملی برای زیان ده شدن فولادسازان عنوان کرده و معتقدند نباید به بهانه سودآوری به زیان این شرکت‌ها دامن زد اما فعالان حوزه فولاد معتقدند افزایش نرخ گاز تاثیر چندانی در سودآوری آنها نخواهد داشت. مهیار خداپرستی فعال حوزه فولاد در خصوص تاثیر بودجه 1401 و مواردی همچون تاثیر گرانی حامل‌های انرژی بر صنعت فولاد کشور می‌گوید: متناسب با افزایش قیمت گاز و برق واحدهای تولید فولاد، قیمت محصولات نیز افزایش پیدا خواهد کرد؛ ضمن اینکه بخشی از محصولات فولادی نیز صادر می‌شوند که منابع حاصل از صادرات نیز تا حدودی این افزایش قیمت‌ها را جبران می‌کند. این فعال صنعت فولاد با بیان اینکه افزایش نرخ گاز و برق در بودجه سال آینده تهدیدی برای صنعت فولاد نیست، گفت: عمده مقاطع و محصولات فولادی کشور قابلیت صادرات دارند و صادر می‌شوند؛ علاوه بر این در بودجه سال 1401 هم افزایش نرخ ارز نیمایی پیشنهاد شده است که از این منظر نیز شاهد تعدیل اثر افزایش قیمت گاز و برق بر صنعت فولاد در سال آینده خواهیم بود. وی با اشاره به اینکه هزینه تمام شده صنعت فولاد در زمینه افزایش نرخ گاز و برق را می‌توان از محل صادرات محصولات فولادی جبران کرد، در خصوص فرصت‌ها و تهدیدهای صنعت فولاد گفت: با توجه به ذخایر معدنی موجود در کشور و طرح‌ها و برنامه‌های فولادی برای سال‌های آینده، یکی از چالش‌های موجود تامین مواد اولیه مورد نیاز این صنعت است که در این زمینه باید متناسب با صادرات و مصاف داخلی، گسترش واحدهای تولید فولاد صورت بگیرد. معاون طرح و توسعه شرکت تهیه و تولید مواد معدنی در ادامه در خصوص منطقه سنگان گفت: در اکتشافات اولیه مشخص شده است که ذخایر موجود در این منطقه تا 50 سال آینده پاسخگوی بخشی از مواد اولیه و سنگ آهن مورد نیاز شرکت‌های فولادی باشد. از این رو طرح توسعه این کارخانه تا تولید 5 میلیون تن کنسانتره در راستای تامین مواد اولیه مورد نیاز شرکت فولاد خراسان است که در حال حاضر بیش از 17 درصد پیشرفت داشته است.

ارسال نظر

هشتگ‌های داغ

آخرین اخبار

پربازدیدترین اخبار