چرا قزاقستان؟

تحولات قزاقستان مشخصا بازیگران زیادی دارد که یکی از آن‌ها بی‌شک ترکیه است که در سال‌های اخیر رویای تاسیس امپراتوری توران را در سر می‌پروراند. در همین راستا به دنبال نفوذ در کشورهای آسیای‌میانه و قفقاز است تا به این سمت حرکت کند. در همین راستا همکاری‌های فرهنگی، آموزشی، اقتصادی و نظامی در دستور کار این کشورهای ترک زبان قرار گرفته است. باید توجه داشت که قزاقستان در این مجموعه ثروتمندترین کشور است و دارای منابع عظیم انرژی و معدنی است. قزاقستان در سال‌های اخیر با جذب 380 میلیارد دلار سرمایه خارجی عملا به یک کشور تجاری بزرگ بدل شده است. مشخصا ترکیه برای حفظ این کشور در کنار خود ممکن است دست به هر کاری بزند. ترکیه در قزاقستان حتی دانشگاه تاسیس کرده تا نفوذ فرهنگی خود را در این کشور دوچندان کند. کشور قزاقستان در سال‌های اخیر به ‌واسطه برگزاری نشست آستانه در عرصه سیاسی نیز فعال شده تا به بحران سوریه خاتمه دهد. اردوغان در روزهای اخیر عنوان کرد که همکاری همه جانبه‌ای با قزاقستان خواهند داشت تا وضعیت این کشور سر و سامان گیرد. به همین علت اینکه گفته می‌شود نیروهای امنیتی ترکیه در قزاقستان دستگیر شده‌اند عجیب است و شاید در راستای کم‌رنگ جلوه دادن نقش روسیه در این تحولات مطرح شده باشد. از سوی دیگر قزاقستان یک بازیگر تجاری، صنعتی به نام اسرائیل دارد که در بخش معدن و اورانیوم قزاقستان سرمایه‌گذاری‌های بزرگی کرده‌اند و این همکاری سابقه‌ای 30 ساله دارد و به گونه‌ای است که در قزاقستان سالانه 1500 تا 1800 تن اورانیوم تولید می‌کنند و به‌واسطه این همکاری اقتصادی بزرگ، می‌توانند در قزاقستان نقش‌آفرینی کنند. روسیه نیز یک بازیگر دیگر در عرصه قزاقستان است که با اعزام نیرو به کشور قزاقستان نقش پر رنگ‌تری دارد. عضویت قزاقستان در پیمان امنیت دسته‌جمعی نیز سبب شد تا نیروهایی از بلاروس، ارمنستان و قرقیزستان نیز به این کشور اعزام شود که غالبا در آلماتی که به مرکز درگیری‌های مسلحانه بدل شده است، اعزام شده‌اند. بنابراین نمی‌توان عنوان کرد که صرفا ترکیه بازیگر عرصه میدانی در قزاقستان است. این کشور به‌واسطه پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های فراوانی که دارد به یک عرصه پیچیده بدل شده است. ترکیه به عنوان رئیس دوره‌ای سازمان همکاری دولت‌های ترک‌زبان حتی در نظر دارد تا ارتشی واحد تحت عنوان ارتش تورانی تشکیل دهد و همکاری خود را با کشورهای آسیای میانه، قفقاز و مجارستان بیشتر کند و یک سازمان واحد نظیر موارد دیگر که در جهان وجود دارد، ایجاد کند. مشخصا تشکیل چنین اتحادیه‌ای شاید از نگاه برخی کشورها نظیر روسیه جالب به نظر نرسد و منافع این کشور را به خطر بیندازد. به همین علت جریان‌سازی‌هایی صورت می‌گیرد تا در این مسیر اختلال ایجاد شود. حتی خود اسرائیل نیز ممکن است صحنه‌گردان این عرصه باشد، زیرا با وجود نفوذ زیادی که در قزاقستان دارد اما کم‌تر خود را در مقابل دیدگان قرار می‌دهد و بیشتر با نفوذ در حوزه اقتصاد بر قدرت خود می‌افزاید.