| کد مطلب: ۱۰۲۷۵۹۲
لینک کوتاه کپی شد

ارتباط فصل سرما با وقوع زلزله‌های بزرگ

مهدی زارع استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی

به لحاظ آماری رخداد زلزله‌های مهم در زمستان یا فصول دیگر، تجمع بیشتری نشان نمی‌دهد. واقعیت این است که اگر در دی ماه زلزله بم تجربه شده است، در فصل تابستان زلزله سنگچال، منجیل و سیرچ تجربه شده است. علاوه بر این زلزله‌های مهمی نیز در در شهریورماه رخ داده است. بنابراین چنین فرضیه‌ای که زلزله‌های شدیدتر مربوط به زمستان است، صحیح نیست. تنها موضوعی که از لحاظ آماری می‌توان ارائه داد تغییرات آب‌وهوایی است. مطالعات نشان داده در مناطقی که باران‌های شدید حاره‌ای رخ می‌دهد و لرزه‌خیز هستند مخصوصا جنوب چین، تایوان، بخش‌هایی از ژاپن و اندونزی، وقتی فصل پرباران آغاز می‌شود تعداد زلزله‌های کوچک نیز فراوان‌تر می‌شود. در واقع حجم گسترده آب در شکستگی‌های گسل موجب می‌شود زلزله‌های فراوان کوچک شکل بگیرد. می‌توان زمستان‌های 1320 تا 1335 با زمستان‌های 1385 تا 1400 مقایسه کرد. اگر گفته می‌شود در پنجره 70 ساله، ایران دو و نیم تا سه درجه گرم‌تر شده است، باید دید که در این بازه چه تغییراتی در حجم، تعداد و اندازه زلزله‌ها اتفاق افتاده است. این گرم شدن در طولانی مدت با یکسری اتفاقات انسانی همراه شده است. یعنی بارندگی‌ها حدود 10 درصد در متوسط 50 ساله کاهش یافته است در عین حال جمعیت نیز بالا رفته است. به عنوان مثال اگر تهران دو میلیون نفر جمعیت داشته اکنون به 10 میلیون نفر رسیده است و در این بازه زمانی حداقل 5 برابر شده است. تغییرات جمعیتی به متقاضیان آب افزوده است. متقاضیانی که به‌منظور استفاده در شرب، کشاورزی و صنعت بر روی آب‌های زیرزمینی فشار می‌آورند و این اقدامات موجب تخلیه آب‌های زیرزمینی می‌شود. یعنی در پنجره 70 ساله فقط افزایش دما رخ نداده بلکه افزایش جمعیت، افزایش متقاضیان آب و تخلیه سفره‌های زیرزمینی نیز رخداده است. بنابراین فاکتورهای متعددی در بهم‌ریختگی محیط دخالت می‌کنند. در محدوده گسل‌هایی که از دشت‌هایی عبور می‌کند که آب‌های زیرزمینی تخلیه شده باشند، مناطقی دیده می‌شود که لرزه‌خیزی بیشتری را نشان می‌دهند و به‌خاطر حذف آب زیرزمینی زلزله‌خیزتر شده‌اند اما این موضوع که زلزله‌ها در زمستان بیشتر می‌شود، مطرح نیست و می‌توان فقط در ارتباط با آب و هوا در بازه 70 ساله مطرح کرد.

ارسال نظر

هشتگ‌های داغ

آخرین اخبار

پربازدیدترین اخبار