«زمان» نه به نفع ايران است؛ نه به نفع غرب

دستاورد سفر تیم مذاکره کننده به وین را چه می‌دانید؟
بگذارید از ابتدا توضیح بدهم، این بیست سال مذاکره هم برای 1+5 و هم برای ما باخت- باخت بود. یعنی شما نگاه ما بیست سال است که مذاکره می‌کنیم و طرف‌های غربی به هیچ دستاوردی نرسیده‌اند. از زمانی که پرونده هسته‌ای با آقای روحانی شروع شد و بعد با لاریجانی و جلیلی و... ادامه پیدا کرد به دنبال مهار برنامه هسته‌ای ایران بودند. در طول این سال‌ها پرونده از شورای امنیت ملی به وزارت امور خارجه داده شد. عملا غربی‌ها نتوانستند کاری انجام بدهند. ایران با حدود 100 سانتریفیوژ شروع کرد و الان چند هزار سانتریفیوژ داریم. در زمان آغاز روند مذاکرات تعداد محدودی مرکز اتمی داشتیم و حالا چندین مرکز داریم. بنابراین بیست سال مذاکره دستاوردی برای غربی‌ها و جمهوری اسلامی ایران نداشته و کلا باخت بوده است. این بیست سال مذاکره برای ما شش قطعنامه سازمان ملل و انبوهی تحریم در پی داشته است و عملا در این بیست سال مذاکره چیزی دست ما را نگرفته است. تیم جدید مذاکره هم اگر بخواهد همان روندها طی بشود نه چیزی دست آنها را می‌گیرد و نه چیزی دست ما را می‌گیرد. یعنی برای هر دو طرف باخت- باخت است. مگر اینکه تحولات جدیدی رخ بدهد و طرفین از یکسری از خواسته‌هایی که دارند گذر کنند که خیلی دشوار است. نه ما می‌توانیم از خیلی از خواسته‌های خودمان گذر کنیم و نه آنها می‌توانند از خیلی از خواسته‌های خودشان گذر بکنند.
عده‌ای معتقد هستند با توجه اینکه مذاکرات برجامی از سال 2013 تا 2015 طول کشید، آیا تیم جدید مذاکره کننده هم به دنبال چانه زنی قوی است، نظر شما چیست؟
مسأله زمان است، زمان نه به نفع ما است و نه به نفع آنها. هرچه زمان بیشتر بگذرد طرفین دچار مشکلات بیشتری می‌شوند. یعنی هرچه زمان برای ما می‌گذرد مشاهده می‌کنیم که فشارهای اجتماعی و اقتصادی افزون شده است و این خیلی بد است. هر چه زمان برای آنها بگذرد ایران بیشتر به روند برنامه هسته‌ای خودش ادامه می‌دهد. الان به غنی سازی 60 درصدرسیده‌ایم و برای آنها خیلی مشکل است که بتوانند این را تحمل بکنند. برای ما هم مشکل است که این فشارهای اقتصادی و اجتماعی را تحمل کنیم. زمان در این میان خیلی مهم است حالا دیدگاه‌ها این است که می‌خواهند دو سال زمان مذاکرات را طول بدهند و این مدت زمان خیلی زیاد است.
مذاکرات برجامی با غروب برجام چگونه قابل جمع است؟
اتفاقا غربی‌ها می‌گویند ایران می‌خواهد مذاکرات را طول بدهد تا به غروب برجام برسد ولی خود غروب برجام هم مسأله شده است. یعنی غربی ها می‌خواهند آن غروب برجام را ادامه بدهند و مدت آن را افزایش بدهند که معادل می‌شود با انتخابات ریاست جمهوری آمریکا یعنی سال 2024 و این خیلی از مسائل را در مذاکره دچار مشکل می‌کند. آنها هم می‌گویند که ایران مقداری دفع الوقت بکند تا به غروب برجام برسد ولی ما اجازه نخواهیم داد یا باید زمان را افزایش بدهند یا باید خارج بشوند.
درگیری با طالبان آیا همانطور که صاحب نظران می‌گفتند خطر واقعی طالبان را نشان داد یا به گفته مسئولان سوءتفاهم بود؟
فکر نمی‌کنم این مسأله خیلی جدی باشد چون طالبان هنوز آنقدر استحکام پیدا نکرده که بتواند علیه جمهوری اسلامی ایران اقدامی انجام بدهد. این خیلی جدی نیست و اگر این اتفاقات سال بعد رخ بدهد می‌شود گفت که طالبان چهره واقعی خودش را نشان داده است ولی طالبان هنوز آنقدر جا نیافتاده است که بخواهد با کشوری مانند ایران وارد چالش بشود، فکر می‌کنم یک سوءتفاهم بوده است.
با میانجیگری فرانسه و استعفای جورج قرداحی وزیر اطلاع رسانی لبنان روابط عربستان و لبنان رو به بهبود گذاشته، ارزیابی شما از این کاهش تنش چیست؟
عربستان و کشورهای غربی وقتی که متوجه نفوذ حزب‌ا... در لبنان شدند خیلی از کمک‌ها و سرمایه گذاری‌ها در بانک‌های لبنان را متوقف کردند و می‌خواستند به مردم لبنان بگویند اگر می‌خواهید با حزب‌ا... کار کنید ما با شما کار نمی‌کنیم. حزب‌ا... فعلا یک گروه است و بخش‌هایی از لبنان را می‌تواند اداره کند و نمی‌تواند در قالب یک دولت یک کشور را اداره بکند. بنابراین لبنان از لحاظ اقتصادی دچار مشکل شد. می‌دانیم که سال‌ها عربستان، فرانسه و کشورهای غربی لبنان را مورد حمایت قرار می‌دادند از گردشگر تا انواع و اقسام شرکت‌های سرمایه گذاری از زاویه دیگر لبنان مکان پولشویی کشورهای عربی بود و اکثر تجار کشورهای عربی برای پولشویی به لبنان سفر می‌کردند. حالا همه این پول‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها خارج شده است و لبنان دچار مشکل شده است، تولید آنچنانی هم ندارد و توان هم ندارد که خودش را جمع و جور کند. حالا عربستان و کشورهای غربی می‌گویند مردم لبنان بین ما و حزب‌ا... شما باید یکی را انتخاب بکنید. خوب حزب‌ا... هم با کمک های ایران مانند ارسال سوخت تلاش‌های خود را می‌کند ولی کل لبنان تا زمانی که همه گروه‌ها به یک تفاهمی نرسند ممکن نیست مشکلش درست حل بشود.