| کد مطلب: ۱۰۲۷۲۱۵
لینک کوتاه کپی شد

گره سانتريفيوژها بر «لغو تحريم‌ها‌»

آرمان ملی- حمید شجاعی: مذاکرات احیای برجام پس از چند ماه وقفه هفتمین دوره خود را در وین پشت سر می‌گذارد و طرفین برجام با علم به آنچه که از این مذاکرات می‌خواهند درصدند تا مذاکرات را به سمت و سویی هدایت کنند که در نهایت در سریع ترین زمان ممکن طرفین به توافقی عملی دست پید ا کنند. این در حالی است که همه چیز هم در مذاکرات پیش‌رو بر وفق مراد نیست و اختلافاتی نیز میان ایران و کشورهای 1+4 وجود دارد که به اذعان برخی بر کندی مذاکرات دامن می‌زند. اختلافاتی مثل مطالبات و خواسته‌های حداکثری طرفین که سرعت مذاکرات را کاهش می‌دهد. هر چند که به اذعان طرفین مذاکره به خصوص مقامات کشورمان از جمله حسین امیرعبداللهیان وزیر امورخارجه و علی باقری کنی رئیس تیم مذاکره کننده سابقه 6 دور مذاکرات پیشین کمک شایانی به پیشبرد مذاکرات کرده و بر اساس ریزموضوعاتی که طرفین برروی آنها به نقاط مشترک رسیده‌اند در دور جدید مذاکرات می‌توان منتظر پیشرفت در برخی از مسائل مطرح شده در توافق بود. البته اگر بخواهیم مذاکرات وین را در حالت کلی در نظر بگیریم باید دو نکته را مدنظر قرار دهیم. نخست بحث مطالبه ایران برای برداشته‌شدن همه تحریم‌‌های اعمال شده آمریکا و دیگری بازگشت ایران به تعهدات خود ذیل برجام. با این حال با وجود اینکه 3 روز از آغاز مذاکرات احیای برجام در وین با ترکیب جدید تیم مذاکره‌کننده ایران می‌گذرد. منابع غربی از آماده بودن ۸۰ درصدی توافق نهایی سخن می‌گویند و به‌رغم تکذیب ایران، به‌نظر می‌رسد اختلاف نظر‌ها به کمترین میزان خود رسیده‌است. اگرچه انتظار نمی‌رود در این دور از مذاکرات اتفاق خاصی رخ دهد، اما می‌توان پیش‌بینی کرد که طرفین در نهایت به توافق خواهند رسید. آنچه مسلم است مساله اصلی بر روی لغو تحریم‌های آمریکا علیه ایران و چگونگی برداشته شدن این تحریم‌ها است. هر چند که شاید چالش مهم‌تری که امروز میان تیم مذاکره‌کننده ایران و نمایندگان 1+4 مطرح می‌شود بحث برداشته شدن تمام تحریم‌‌ها یا صرفا تحریم‌های هسته‌ای است. شرایط مذاکرات و بیش از آن اظهارات کشورهای حاضر در توافق نشان می‌دهد که همه در پی رسیدن به توافقی در کوتاه‌ترین زمان ممکن هستند. توافقی که اخیرا تحت عنوان توافق موقت از آن نام برده می‌شود. هر چند که اخیرا خطیب‌زاده سخنگوی دستگاه دیپلماسی گفته« موضوعاتی مانند مذاکرات گام به گام و تعهدات جدید هیچ جایگاهی در گفت و گوی ما ندارد.» اما به نظر می‌رسد از آنجایی که تیم مذاکره‌کننده ایرانی در مواضع خود قاطعانه ایستاده و سر سختانه از خطوط قرمز ترسیمی حمایت کرده و پا پس نمی‌کشد، نباید انتظار توافق در کوتاه مدت داشت. چرا که هراندازه ایران بر مواضع خود ایستادگی می‌کند غربی‌ها نیز بر مواضع خود استوارند. لذا تا زمانی که در مذاکرات داد و ستدی صورت نگیرد و طرفین امتیازاتی را به هم رد و بدل نکنند سخت بتوان شاهد توافق بود. قدر مسلم کاهش انتظارات از هر طرف مذاکره می‌تواند مقدمات را برای توافق هر چه سریع‌تر مهیا کند.
در مذاکرات وین چه می‌گذرد؟
مذاکرات وین در جریان است و طرفین برای از بین بردن موانع و کم کردن اختلافات برای رسیدن به نقاط مشترک تلاش می‌کنند. این در شرایطی است که مذاکرات از روز اول به صورت هدفمند و فشرده دنبال شده است. پس از آن که در روز دوشنبه طرفین در خصوص چارچوب مذاکرات به بحث و گفت و گو پرداختند، روز سه‌شنبه کارگروه رفع تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی آمریکا در سطح کارشناسی در هتل کوبورگ وین تشکیل شد و هیات کارشناسی ایران در حوزه های اقتصادی، نفتی، بانکی و تجاری به طور جامع در این دور از مذاکرات، هیات سیاسی کشورمان را همراهی می‌کند که حاکی از خواست جدی ایران برای رفع تحریم‌های برجامی و فرابرجامی دارد. بر این مبنا قرار بود که روز چهارشنبه نیز در قالب مذاکرات احیای برجام کارگروه هسته‌ای تشکیل شود که همزمان با سایر کارگروه‌ها این مجموعه نیز تشکیل جلسه داد. آنچه مسلم است ایران در نشست کارگروه لغو تحریم‌ها روز سه‌شنبه، خواسته‌های خود را برای لغو تحریم‌ها به صورت دسته‌بندی‌شده و مشخص مطرح کرده و به دیگر هیأت‌ها نیز توصیه کرده است که فعالانه و سازنده به ارائه راهکار و پیشنهاد درباره چگونگی برداشتن تحریم‌ها بپردازند. ایران تاکید داشته که تغییراتی شکلی و محتوایی در مسیر مذاکرات قاعدتا باید انجام گیرد. همچنین یکی از نکات قابل توجه در مذاکرات احیای برجام برای ایران دریافت تضمین‌های کافی و لازم در رابطه با قطعیت و تداوم رفع تحریم‌ها در روند اجرای برجام است. با توجه به سابقه آمریکا در خروج یک جانبه از برجام به نظر دریافت هر نوع ضمانت رسمی و غیررسمی محلی از اعراب ندارد اما همان‌طور که تیم مذاکراتی قبلی هم بر آن تاکید داشته است، «عادی‌سازی روابط اقتصادی و تجاری با ایران از سوی آمریکا و اروپا» می‌تواند تضمینی مطمئن تر از قول رییس جمهوری آمریکا باشد. آنچه مسلم است، ایران تأکید دارد، دو موضوع تحریم‌ها و تعهدات هسته‌ای نباید به طور متقابل به‌هم وابسته باشند بلکه ضروری است ابتدا موضوع تحریم که ناشی از اقدام آمریکا به عنوان طرف ناقض برجام بوده است، حل‌وفصل شود. به‌علاوه به نظر می‌آید عمده اختلاف نظرها بر سر تحریم‌ها، چگونگی لغو آنها و راستی‌آزمایی آنها باشد. لازم بعه ذکر است که مذاکرات در روز پنجشنبه ادامه خواهد یافت.
دیدار باقری- مورا
رییس هیات مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان با روسای هیات‌های سیاسی و دیپلماتیک انگلیس،‌ فرانسه و آلمان دیدار کرد. علی باقری، معاون وزیر امورخارجه کشورمان هم‌چنین صبح روز چهارشنبه با انریکه مورا، معاون رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده مذاکرات دیدار کرد. انریکه مورا گفت: جمهوری اسلامی ایران برای لغو تحریم‌ها مصمم است و در وین حضور دارد تا در این زمینه رایزنی کند. سفرای چین و روسیه هم که ریاست تیم‌های دو کشور را در مذاکرات وین برعهده دارند، تاکید می‌کنند که اولویت با رفع تحریم‌ها علیه ایران است.
موضع اروپایی‌ها
با وجود گذشت 3 روز از مذاکرات برجامی کم کم نخستین واکنش‌ها و اظهار نظرهای اروپایی‌ها از درون مذاکرات وین به بیرون درز می‌کند. چنانکه طی رزوهای گذشته دیپلمات‌های اروپایی گفتند که ایران باید در مورد احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ با قدرت‌های بزرگ این هفته جدیت نشان دهد و در غیر این صورت آنها برای احیای برجام «مشکل» دارند. این دیپلمات‌های ارشد اروپایی اظهار کردند: این هفته برای تعیین اینکه آیا ایران در احیای این پیمان جدی است یا خیر، کلیدی خواهد بود، قصد نداریم برای گفت‌وگوها «ضرب‌الاجل مصنوعی»تعیین کنیم، اما در عین‌حال وقتی برای صرف کردن روی تعارفات نداریم. یک دیپلمات اروپایی در این خصوص گفت: اگر آنها نشان ندهند که درباره این مساله جدی هستند، به مشکل برخواهیم خورد. ۴۸ ساعت آینده بسیار مهم خواهد بود برخی از دشوارترین مسائل در میان ۲۰ تا ۳۰ درصدی است که حل نشده باقی مانده‌اند، سانتریفیوژهای پیشرفته‌ای است که ایران برخلاف توافق اولیه از آنها برای غنی‌سازی اورانیوم استفاده می‌کند. این در حالی است که میخائیل اولیانوف نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین، از جمله آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که ایالات متحده آمادگی خود برای لغو تحریم‌های آمریکا علیه ایران را اعلام کرده است، البته در صورتی که مقامات تهران به اجرای کامل تعهدات خویش در چارچوب توافقنامه هسته‌ای بازگردند.

ارسال نظر

هشتگ‌های داغ

آخرین اخبار

پربازدیدترین اخبار