پرخوری در اینستاگرام برآیند چیست؟
ونوس بهنود مدیریت رسانه
تصویر آدمهایــی که گــوشی به دســت بدون توجه به اطراف خود در خیابانها و کوچهها راه میروند بخشی از سبک زندگی این روزهای ما شده است. گمان میرود این گوشیها هستند که آدمها را در خیابانها حرکت میدهند و افراد مسخ شده به دنبال گوشیهای خود به راه افتادهاند. اما چنین تصویری در ایران بیش از پیش بعد از شیوع مصرف اینستاگرامی مشاهده میشود و این روزها به عادت رفتاری کاربران تبدیل شده است. تا جایی که افراد به انباشت اطلاعات کوتاه، سطحی و چند خطی خو گرفتهاند و با چرخ زدن در صفحات اینستاگرام تصاویر و ویدئوهایی از هر موضوعیت را با چند ثانیه نگاه کردن دنبال میکنند. افراد عادت خود را به خواندن متنهای طولانی روزنامهها و کتابها تغییر داده و در مقابل اخبار چند خطی را دنبال میکنند. بدون تعمق و بدون بررسی دقیق از خبری به خبر دیگر و از تصویری به تصویر دیگر حرکت کرده و در ذهن خود صفحات کتاب اینستاگرام را بدون توجه و تدبر ورق میزنند. چنین پرخوری برآیند چیست و چگونه به وجود آمده است؟ چه دلایلی موجب میشود که کاربران ساعتهای متمادی را در صفحات مجازی به دنبال تقریبا هیچ هدف مشخص سپری کنند؟ بررسیها نشان میدهد اینستاگرام به دلیل اینکه در بستر تصویر پایه ریزی شده است و مرتبا نیز به نیازها و خواستههای مخاطبان خود بها میدهد، یکی از مهمترین پلتفرمهای رسانهای محسوب میشود. در دنیا گرایش به اینستاگرام در سالهای اخیر با رشد همراه بوده تا جایی که این پلتفرم در حین توجه به نیازهای مخاطبان، روز به روز به قواعد خود افزوده و متناسب با نیاز روز مخاطبان به آنها پاسخ میدهد، اما در ایران شیفتگی و گرایش به مصرف پلتفرمی به مانند اینستاگرام به دلایل متعددی رو به افزایش است. بر اساس آماری که مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران منتشر کرده است، تا سال 2018، 24 میلیون حساب کاربری مربوط به اپلیکیشن اینستاگرام در ایران وجود دارد. همچنین در جامعه آماری افراد بالای 18 سال کل کشور، 39.5 درصد از اپلیکیشن اینستاگرام استفاده میکنند (تقریبا 32 میلیون). گرایش به استفاده از این پلتفرم به ویژه در بین جوانان و بانوان در حال افزایش است و حتی گروه های سنی کودک و نوجوان نیز به آن روی آوردهاند. موضوعی که بیحساب و کتاب و بدون آماده سازی جامعه اتفاق افتاد و مسخ شدگی تدریجی در مقابل پلتفرمها را دامن زده است. تصویر آدمهایی که گوشی همراه به دست گرفتهاند و به مانند این است که به دنبال آن به راه افتادهاند و اختیارشان در دست صفحات مجازی است، نشانهای از ضعف سواد رسانهای و ناتوانی در مدیریت مصرف رسانهها است. در نتیجه روزانه انباشی از اطلاعات به درد نخور وارد ذهن شده و قدرت تحلیل و تدبر را در فرد کاهش میدهد. زندگی واقعی افراد نیز در سایه چنین فضایی مختل شده و ساعات طولانی افراد مشغول مصرف اخبار و تصاویر و ویدئوهایی هستند که بخش عمدهای از آن فاقد محتوای کاربردی و یا با حداقل کاربرد برای زندگی فرد است. اما نکته تاریک اینجاست که این پرخوری به قوت ادامه داشته و لایههای مختلف جامعه تحت تاثیر مضررات آن قرار گرفته است. پرخوری مجازی موجب شده مسیر تنفس صحیح برای دروازه بانی اطلاعات و اخبار مسدود شود و در نتیجه جامعه به مرور زمان در کمند اخبار سحطی و فاقد محتوا و حتی کذب گرفتار شود. نه تنها آموزش گروه های مردمی مورد غفلت است بلکه به دلیل خاصیت شبکههای اجتماعی که کاربران خود تولید کنندگان محتوا هستند، هرگونه محتوایی در حال تولید و رد و بدل شدن است. محتوایی که میتواند زندگی افراد و اندیشه آنها را تحت تاثیر قرار دهد.
ارسال نظر