رشد نرخ ارز و آسیب به صنعت برق کشور

بر اساس برنامه ششم قرار بود سالی هزار مگاوات انرژی تجدیدپذیر وارد مدار شود ولی این اتفاق نیفتاد و دلیل آن هم این است که یکباره قیمت ارز سه برابر شد و سرمایه‌گذاری در این حوزه با قیمت خرید برق تعیین شده از سوی وزارت نیرو، توجیه اقتصادی نداشت. این اتفاق باعث شد حتی برخی از سرمایه‌گذاران خارجی هم که قصد تولید برق تجدیدپذیر را در ایران داشتند از این موضع عقب‌نشینی کنند. چند برابر شدن نرخ ارز آسیب‌های زیادی را به بخش نیروگاهی وارد کرده است. به‌عنوان مثال کسی که با دلار سه هزار تومانی نیروگاه ساخته وقتی دلار 15 یا 20 یا 30 هزار تومان هم که باشد باید با این نرخ آن را پس بدهد، اما موضوعی که وجود دارد این است که با این حجم تغییر نرخ ارز، اثری در تغییر نرخ فروش برق ندارد. به‌عبارت دیگر اگر قیمت برق به‌عنوان مثال در این شرایط به کیلوواتی 1500 تومان برسد می‌تواند هزینه‌ها و بدهی‌های تسهیلاتی خود را پرداخت کند؛ ولی در نظر بگیرید کسی که با وام از صندوق توسعه ملی و بانک‌ها نیروگاه حرارتی ساخته باید دو بار در سال قسط بدهد. یعنی یک نیروگاه حرارتی 500 مگاواتی باید دو قسط 26 میلیون یورویی یا حدودا 1500 میلیارد تومان پرداخت کند درحالی‌که برق آن با توجه به قیمت‌گذاری دولت و هیات تنظیم مقررات کیلوواتی 50 تومان فروخته می‌شود که حتی اگر سه میلیارد کیلووات برق هم بفروشد چیزی در حدود 150 میلیارد تومان عاید نیروگاه می‌شود که حتی این عدد با میزان بدهی قابل قیاس نیست. آیا کسی که سرمایه‌گذاری کرده و نرخ ارز به این شکل افزایش پیدا کرده مقصر است؟ براساس داده‌های آژانس بین‌المللی انرژی سالانه در حوزه‌های نفت،‌ گاز، بنزین و برق 80 تا 85 میلیارد دلار یارانه انرژی پرداخت می‌شود. هزینه تولید برق با احتساب قیمت گازی که دولت تخصیص می‌دهد حدود 523 تومان می‌شود و دولت مدعی است که این برق را با قیمت کیلوواتی 80 تا 90 تومان به مردم می‌فروشد؛ 250 میلیارد کیلووات ساعت کل میزان خرید و فروش برق در کشور است و با حساب و کتابی ساده میزان یارانه این بخش تقریبا مشخص می‌شود؛ با اینکه برخی از برداشته شدن یارانه انرژی صحبت می‌کنند، اما باید بدانیم که اگر این یارانه در بخش برق پرداخت نشود ممکن است میزان خاموشی‌ها افزایش پیدا کند و قطعا این خاموشی می‌تواند آسیب‌های اقتصادی زیادی به بخش‌های مختلف صنعتی و خدماتی و خانگی وارد کند. باید مردم را در تصمیمات بزرگ دخیل کرد.