نیروی کار ایرانی؛ موتور توسعه سایر کشورها

بیشتر پست‌های مدیریتــی دولتی و حکومتی توسط افرادی اشغال شده که بعضا مشاغل متعددی را در دست دارند. طبیعی است که بسیاری از جوانان و تحصیلکرده‌ها نمی‌توانند برای فعالیت مدیریتی در دولت یا حکومت وارد این سیستم شوند؛ وقتی با چنین سد بزرگی مواجه می‌شویم نباید انتظار داشته باشیم که بازار کار کشور دچار انعطاف شود و نیروی کار امید داشته باشد که بتواند به کشور خدمت کند یا استخدام یا جذب بازار کار شود. یکی از دلایل اصلی این اتفاق ساختار بیمار اقتصاد دولتی است، بدین جهت که افراد برای استخدام باید به این سیستم مراجعه کنند ولی این محیط بسته علاوه بر اینکه بستری برای حضور افراد جدید ندارد و صرفا از نیروهای قدیمی که حالا «خودی» به حساب می‌آیند استفاده می‌کند، خود گزینش‌ها و فیلترها سد بزرگی شده که جوانان امکان اینکه بتوانند شغل دولتی داشته باشند، ندارند. متاسفانه گزینش‌های اشتباه و غلط به هیچ‌وجه در جهت منافع ملی و عمومی نیست و این باعث یأس و سرخوردگی نیروهای جوان و فارغ‌التحصیل کشور شده است. یکسری بوروکراسی‌های اداری اشتباه در کشور انجام می‌شود که جز لطمه و آسیب به کشور هیچ عایدی‌ای در چهار دهه گذشته برای کشور نداشته است و به همین جهت اهمیت دارد که رویه اصلاح شود. موضوع مهمی که در این میان باید به آن توجه شود این است که باید ظرفیت حضور بخش خصوصی در ایران ایجاد شود و این تأسف‌بار است که دولت اجازه حضور به بخش خصوصی را نمی‌دهد و سیاست‌های اصل 44 قانون اساسی هم در این راستا کارساز نبوده چراکه خودمانی سازی‌ای شکل گرفته که باز راه را برای افراد جوان و فارغ‌التحصیل و آدم‌های معمولی در کشور بسته و در آن حوزه هم معمولا افراد خاص کار می‌کنند. اقتصاد بسته‌ای مثل ایران که محدود به دایره‌ای از افراد خاص است و وقتی راه را برای افراد جدید باز نمی‌کند، طبیعی است که فارغ‌التحصیلان دچار یأس و ناامیدی شوند و آنها برای کار و زندگی مجبورند که به کشورهای دیگر بروند. کشورهای توسعه‌یافته هم هر سال مهاجر می‌گیرند چراکه جمعیت آنها جمعیت با سن بالا است و نیازمند این هستند که هر ساله تعدادی نیروی جوان را جذب کنند و به همین دلیل به دنبال فارغ‌التحصیلان و نخبه‌ها و افرادی می‌گردند که می‌توانند به کشورشان خدمت کنند. حتما هم شرایط بهتری را برای استخدام این افراد فراهم می‌آورند و این نیروی جوان و ثروت بزرگ کشور از دست می‌رود و مهاجرت می‌کند. افرادی هم که مهاجرت می‌کنند معمولاً اگر به این شکل از کشور بروند دیگر برنمی‌گردند. اینها آسیب‌هایی است که طی سال‌های گذشته به کشور وارد شده و متاسفانه هنوز انعطافی را از مدیران شاهد نبودیم.