پیوستن به شانگهای شرط لازم اما ناکافی

پیوستن به هر یک از مجامع بین‌المللی یا منطقه‌ای آثار مثبتی برای کشور ما دارد؛ از جمله پیوستن به پیمان شانگهای هم به دلیل منطقه‌ای بودن آن و بودن در خاورمیانه حتما آثار مثبتی برای ما به ارمغان خواهد آورد. ناگفته نماند که زحمات اولیه این امر در گذشته به وسیله دکتر ظریف طراحی شد و ارتباطات دولت سابق زمینه را فراهم کرد تا امروز که این درخت به ثمر نشست و دولت سیزدهم میوه‌های این درخت را می‌چیند. در صداوسیما و این طرف و آن طرف تبلیغ می‌شود که گویا هیچ اتفاقی قبلا صورت نگرفته و همین سفر دو روزه این همه ارمغان برای کشور به بار آورده. در صورتی که برای برداشت گوجه فرنگی باید از سه ماه قبل دست به کار شد، برای شکوفایی گل سرخ هم حداقل باید یکسال انتظار کشید و عمری به پای به ثمر رسیدن درخت گردو گذاشت تا به بار آید. بنابراین اصل ماجرا برای کشور ما یک موفقیت است و باید قدر آن را بدانیم ولی زحمات دیگران را هم نادیده نگیریم. موضوع دیگر پیوستن به این پیمان‌هاست که یک بخش است و استفاده درست از آن ، بحث دوم، مانند فضای مجازی که یک نعمت است به‌شرطی که از آن درست استفاده شود. روزنامه‌ها یک نعمت هستند به شرط اینکه تمام تلاش خود را در جهت احقاق حقوق مردم بکار ببرند. بنابراین پیوستن به این مجموعه هم کار مفیدی است به شرطها و شروطها که از شروط اولیه آن نقض قراردادهای بین‌المللی را نمی‌کند. مثلا تا به اف ای تی اف نپیوندیم، هیچ بانکی با ما ارتباط مالی برقرار نمی‌کند. اگرچه عضو سازمان ملل باشیم، عضو شانگهای باشیم، عضو دیگر مجامع باشیم، وقتی عضو اف ای تی اف نباشیم، بانک‌ها اجازه رد و بدل کردن مراودات مالی را ندارند. وقتی عراق، همسایه ما نمی‌تواند طلب ما را بپردازد و کشورهایی مثل چین و روسیه اصراردارند که برای برقراری و تداوم ارتباط اقتصادی باید عضویت اف ای تی اف را بپذیرید، معنا و مفهومش این است که پیوستن به شانگهای شرط لازم است ولی شرط کافی نیست. شرط کافی این است که تحریم‌ها برداشته شود. اگر تحریم‌ها برداشته نشود، هیچ کشوری جرات ارتباط اقتصادی با ما را ندارد. ما اکنون تحریم بین‌المللی نیستیم و فقط تحریم آمریکا هستیم ولی این کشور آنقدر به همه دنیا فشار می‌آورد که به سختی از ما نفت می‌خرند، درحالی که قادر به انتقال پول آن نیستند. پس اگر شرط کافی یعنی برداشتن تحریم‌ها نباشد، پیوستن به معاهده‌های منطقه‌ای خیلی گره‌گشا نخواهد بود و در صورتی گره‌گشاست که بتوانیم مشکلات دیگرمان را هم حل کنیم. البته با اقدامی که دولت انجام داد که همانا نادیده گرفتن قانون محدویت‌های سال گذشته مجلس بود که اجازه بازرسی به بازرسان آژانس انرژی اتمی را نمی‌داد، می‌توان امیدوار بود. مصوبه‌ای که دولت سابق تا حدودی آن را رعایت کرد اما دولت سیزدهم آن را نادیده گرفت، چون قانون را کاملا سیاسی قلمداد کرد که برای به زمین زدن دولت سابق بود. درحقیقت اگر دولت به همین روش و با همین فرمان پیش رود، امید است که افراد تندروی در مجلس و نهادهای انتصابی داخل کشور کم‌کم سر جای خود نشسته و احساس کنند تلاش‌هایشان بی‌نتیجه است. اگر دولت با این فرمان حرکت کند و آنچه به مصالح کشور است، عمل کند و آنچه به مصالح کشورنیست اگرچه قوانین سیاسی یک سال اخیر مجلس را نایدده بگیرد به نظر می‌رسد که با این روش بتواند مقداری از مشکلات کشور را حل کند. چون اکثریت مصوبات مجلس دوازدهم طرح است، لوایح دولت را کنار گذاشتند و برای محدود کردن دولت طرح نوشتند تا دست دولت را در پوست گردو کنند و دولت بدنام شود. غافل از اینکه هر لطمه‌ای که به دولت بزنند در اصل لطمه به ملت است. به هر جهت پیوستن به معاهده شانگهای چیدن میوه ارزشمندی است که نهال آن را گذشتگان غرس کردند و درختی به ثمر نشست که رئیس‌جمهور میوه آن را چید ولی با این میوه به تنهایی نمی‌شود اقتصاد کشور را دگرگون کرد. چون بیشتر مشکلات اقتصادی کشور بر سر موضوعات داخلی است. هرچند موضوعات خارجی هم مزید بر علت شده و برای به زانو درآوردن کشور به کمک آمده. آنچه مسلم است اینکه ما باید علاوه بر اینکه قراردادهای منطقه‌ای را رشد دهیم، به سمت تنش‌زدایی در سیاست خارجی هم برویم. تنش‌زدایی در سیاست خارجی یعنی ما با دنیا جنگ نداریم. اول به سوی همسایگان برویم و سپس به سوی مجامع بین‌المللی و رفع تحریم را در دستور کار قرار دهیم. یقینا اگر این کارهای اولیه اتفاق بیفتد، پیوستن به شانگهای و بقیه معاهدات منطقه‌ای ان‌شاءا... آثار مثبتی برای کشور خواهد داشت. ولی به تنهایی اتفاق خاصی نخواهد افتاد چون وقتی نتوانیم نفت بفروشیم، دنیا نتواند به تعهدات خود عمل کند که بهترین نمونه‌اش 1+5 بود و با اینکه آمریکا بدعهدی کرد اما اروپا به تعهداشان عمل نکرد. چون اگر عمل می‌کرد، مورد غضب آمریکا واقع می‌شد و از نظر اقتصادی ضرر می‌کرد لذا حاضر نشد به تعهدات خود عمل کند. همه کشورها همین طور هستند از جمله چین و روسیه و هر کشوری در هر قراردادی که با کشور ما دارد ابتدا منافع خودش را در نظرمی‌گیرد اگر منافع خودش حاصل شد، به تعهداتش عمل می‌کند و در غیر اینصورت از آن سر باز می‌زند.