رسانه‌ها از آمار دقیق پیشگیری کرونا مطلع نیستند
شیوع بیماری کرونا در جهان و از جمله ایران، دوباره ضرورت موضوع ارتباطات سلامت را مطرح کرد. ارتباطات سلامت به این مقوله می‌پردازد که رسانه‌ها با چه کیفیت و کمیتی باید اخبار و گزارش‌های مربوط به بهداشت و سلامت را پوشش دهند. صدیقه اعتمادسعید، با تاکید بر اینکه در اطلاع‌رسانی مربوط به همه‌گیری کرونا تشخیص زمان درست خیلی اهمیت دارد؛ گفت: اگر زمان را درست تشخیص دهیم، می‌توانیم مخاطب را اقناع کنیم. امیدآفرینی و ترس‌افکنی هرکدام در زمان خاص خودش می‌تواند اثرگذار باشد. میزان ایجاد ترس در جامعه اگر خیلی زیاد باشد، مردم احساس می‌کنند هیچ‌کاری از دست‌شان برنمی‌آید. در این صورت ممکن است رفتار غلطی داشته باشند. باید مراقب باشیم این ترس‌افکنی منجر به عادی‌انگاری درباره فاجعه یا بحران نشود. وی افزود: اگر بیش از اندازه بخواهیم روی امیدآفرینی تکیه کنیم، در مقاطعی یک نگرش مثبتی ایجاد می‌شود که شاید نتیجه آن، رفتار موثر نباشد. رسانه‌ها در جاده‌ای حرکت می‌کنند که با اهرم‌های ترس و امید در کنارهم باید رفتار موردنظر را از جامعه بگیرند. تحلیل بازخوردهای پیام ما از سمت گیرنده، می‌تواند کمک کند متوجه شویم آیا درست حرکت کردیم یا
خیر. وی با دسته‌بندی اطلاع‌رسانی سلامت به دو بخش پیشگیری و درمان توضیح داد: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تا الان آنچه انجام داده، بیشتر اطلاع‌رسانی درباره درمان و مرگ‌ومیر بوده است. اطلاع‌رسانی درست و دقیق درباره پیشگیری خیلی دیر و کم انجام شد. این روزها ساعت ۱۴ بعدازظهر همه منتظر شنیدن آمار ابتلا و مرگ هستند. این خوب نیست. سیستم اطلاع‌رسانی باید پیشگیری و تغییر سبک زندگی را هدف قرار دهد. پیشگیری باید اولویت یک وزارت بهداشت باشد. اگر این اتفاق بیفتد می‌توانیم همه همه‌گیری‌ها را کنترل کنیم. اعتمادسعید با بیان اینکه رسانه‌ها از اطلاعات درست حوزه پیشگیری مطلع نیستند، اظهارداشت: اکثر آمارها محرمانه تلقی می‌شود. در حالی‌که دانستن این آمارها می‌تواند به عملیات رسانه‌ای ما در حوزه پیشگیری کمک کند. مثلا ما نمی‌دانیم تعداد کسانی‌که ماسک می‌زنند چقدر است و چند درصد از مردم رفتارهای پیشگیرانه دارند. تحلیل این آمارها کمتر در اختیار رسانه قرار گرفته است. وی افزود: آمارها منطبق بر تحلیل رفتار نیست. آمارهای خامی می‌دهند که منطقه جغرافیایی‌اش مشخص نیست و علت رفتار افراد را توضیح نمی‌دهند. الان نمی‌دانیم چند درصد
مردم مخالف واکسن هستند و علت مخالفت‌شان نیست. وزارت بهداشت باید آمار بدهد و آمارها را تحلیل کند تا برای اقناع مخاطب استفاده کنیم. مدیر شبکه رادیویی سلامت با اشاره به تغییر سبک زندگی مردم پس از کرونا توضیح داد: باید آماری درباره نحوه نگرش مردم داشته باشیم. مثلا بدانیم مردم نگرش‌شان نسبت به تجمعات خانوادگی چگونه است، تا چه اندازه در مراسم تولد، عزا و عروسی شرکت می‌کنند. اگر نگرش مردم را بدانیم می‌توانیم پیام درست تولید کنیم. باید بدانیم مردم نسبت به چه چیزهایی سوال دارند و میزان موافقت یا مخالفت‌شان با موضوعات مختلف چگونه است.
دیر عمل‌کردن رسانه‌ها
اعتمادسعید با تاکید بر اینکه باید اطلاعات درست را از منابع درست رسانه‌ای منتقل کنیم؛ بیان کرد: یکی از معایب فضای‌مجازی این است که اطلاعات غیرموثق را تولید و توزیع می‌کند. سوادرسانه‌ای مردم را باید بالا ببریم که بتوانند اطلاعات را ارزیابی کنند و درست و غلط را تشخیص بدهند. دیر عمل‌کردن رسانه‌ها یکی از دلایل انتشار شایعات کرونایی است. منابع رسانه‌ای موثق اگر اطلاعات درست را سریع در اختیار مردم قرار بدهند، تاثیرگذاری اخبار غلط کم می‌شود. وی طبسنتی را بخشی از فرهنگ عمومی مردم دانست و تاکید کرد: منابع دانشگاهی باید درباره طبسنتی به اندازه کافی تولید محتوا کنند. در غیر این صورت افراد شارلاتان از اعتقادات مردم سوءاستفاده کرده و با طبسنتی تجارت می‌کنند. دغدغه این افراد سلامت مردم نیست. منابع دانشگاهی باید در موضوعات مختلف کار علمی کنند.
زنگ تغییر سبک زندگی
اعتمادسعید شروع بحث تغییر سبک زندگی قبل از ورود کرونا را یکی از اقدامات رادیو سلامت عنوان کرد و توضیح داد: من و همکارانم از دی سال ۱۳۹۸ احتمال دادیم کرونا از چین به ایران بیاید. هفت‌ونیم صبح روز 7دی‌ماه زنگ تغییر سبک زندگی را در رادیو سلامت زدیم. آن زمان هر روز یک کارشناس پنج دقیقه درباره بیماری‌های واگیردار صحبت می‌کرد. این برنامه از اضطراب ناگهانی جلوگیری و مخاطب را آماده کرد که شاید با یک بحران سلامتی مواجه شود. وی مطالبه‌گری از مسئولان، تبلیغ دستاوردهای حوزه بهداشت و درمان، برجسته سازی فعالیت‌های جهادی و علمی و پاسخگویی به سوالات مردم را از دیگر اقدامات رادیوسلامت با موضوع کرونا عنوان کرد. به گفته اعتمادسعید هم‌اکنون اساتید هیات علمی دانشگاه‌ها در دو برنامه صبح و بعدازظهر رادیوسلامت به سوالات مردم درباره کرونا پاسخ می‌دهند.
ارسال نظر