مشعل میدان گازی «چالوس» بدون زیرساخت روشن نمی‌شود
آرمان‌ملی: میدان گازی چالوس واقع در آب‌های خزر در حالی براساس گزارش تحلیلی یک نشریه اروپایی قادر به تامین بیش از 20 درصد از نیاز گازی اتحادیه اروپا خواهد بود که به اعتقاد کارشناسان قرارگیری این میدان نفتی در عمیق‌ترین بخش دریای خزر و همچنین نبود زیرساخت‌های لازم پالایش و پخش در شمال کشور باعث می‌شود که در حال حاضر بهره‌برداری از این میدان در اولویت نخست سیاست‌های نفتی کشور قرار نگیرد، موضوعی که به‌نظر می‌رسد با توجه به چالش‌هایی که در زمینه سرمایه‌گذرای در احیای چاه‌های پارس‌جنوبی وجود دارد و حتی کاهش تولید در این ذخایر وضعیت تامین گازی کشور را نیز تحت‌الشعاع قرار داده تنها واگذاری و مشارکت در برداشت می‌تواند بهره‌برداری از این ذخایر را امکان‌پذیر کند اگرچه در این زمینه نیز تجربه واگذاری پارس‌جنوبی به شرکت توتال چندان خوشایند نبوده است.
سهم 20 درصدی در تامین گاز
در ماه گذشته نشریه «اویل‌پرایس» در یک گزارش تحلیلی از کشف اخیر یک میدان گازی در آب‌های شمالی ایران خبر داد که قادر به تامین نیاز حداقل 20 درصدی گاز اتحادیه اروپا خواهد بود و این موضوع جغرافیای سیاسی منطقه را تغییر خواهد داد. در واقع اشاره این نشریه به میدان گازی چالوس است که براساس بررسی‌ها در منطقه جنوبی یعنی عمیق‌ترین آب‌های دریای خزر قرار گرفته و برداشت از آن هزینه‌های بالایی را طلب می‌کند؛ در این راستا شاهین فرهمندیان، از مدیران صنعت نفت در جلسه‌ای که از سوی گروه تحلیلی پتروپال دانشگاه امام‌صادق برگزار شد، می‌گوید: دریای خزر به‌طورکلی سه بخش شمالی، میانی و جنوبی دارد که میدان گازی چالوس در بخش جنوبی خزر واقع شده و عمق آن به ۱۲۵۰ متر هم می‌رسد و تا ۶۵ درصد کل حجم آب این دریا را پوشش می‌دهد که این مساله برداشت از این میدان را دشوار می‌سازد. وی ادامه داد: در گذشته در خزر میانی یک منبع بزرگ نفتی کشف شد که ظرفیت حدود ۵۰۰ میلیون بشکه نفت را دارا بود و به‌علت عمق بسیارکم آن، یعنی عمق بین ۱۰ تا ۲۰ متری، دارای توجیه اقتصادی بالایی بود. فرهمندیان با اشاره به اینکه یکی دیگر از عواملی که بر اقتصادی‌بودن یا نبودن
یک میدان تاثیرگذار است میزان ترش یا شیرین بودن و همچنین میزان اتان و پروپان موجود در آن است، افزود: در واقع گاز طبیعی شامل سه ترکیب اصلی است: متان، که عمده گاز طبیعی را تشکیل می‌دهد، اتان که ۱۲ درصد گاز را تشکیل می‌دهد و عموما به‌عنوان خوراک پتروشیمی مصرف می‌شود و ترکیب پروپان و بوتان که کمتر از ۳ درصد است و معمولا به‌عنوان سوخت پاک استفاده می‌شود. این کارشناس انرژی خاطرنشان کرد: همچنین وضعیت جغرافیایی هر زمینی در ضریب برداشت آن و در نتیجه در اقتصادی‌بودن میدان تاثیرگذار است؛ به‌طوری که ایران و عربستان هردو تقریبا ۲۹۰ میلیارد بشکه نفت دارند و ایران فقط ۱۴۰ میلیارد بشکه را می‌تواند برداشت کند در حالی که عربستان تا ۲۷۰ میلیارد بشکه را می‌تواند برداشت داشته باشد. وی افزود: نکته حائز اهمیت درباره میدان گازی چالوس این است که اولا مطالعات زمین‌شناسی سطحی مطالعات روی میادین مجاور صورت گرفته و هنوز این میدان به‌صورت کامل کشف نشده است و اگر لایه‌های رسوبی مناسب باشد می‌تواند یک‌چهارم حجم گازی میدان پارس‌جنوبی و ۳۰ درصد گاز کل دریای خزر را شامل شود.
نبود زیرساخت‌های پالایشی
فرهمندیــــان با تــاکید بـــر فــقدان زیرساخت‌های مناسب پالایش و پخش در شمال کشور تصریح کرد: بعداز بررسی اقتصادی‌بودن منابع، عملیات توسعه با حفاری چاه‌ها و نصب تجهیزات سرچاهی، ساخت و توسعه سکوی بهره‌برداری (دریا) اجرای خطوط لوله، احداث پالایشگاه گازی و انتقال به مقصد صورت می‌گیرد که این اقدامات می‌تواند موجب تغییرات و حتی تخریب بخشی از محیط‌زیست استان شود و بایستی در این زمینه دقت بیشتری صورت بگیرد. وی با اشاره به نظام حقوقی بهره‌برداری از دریای خزر گفت: بهره‌برداری برای سطح آب و ماهیگیری به‌صورت مشاع است ولی برای زیربستر آن توافقی نشده است و در حال حاضر هر کشوری به‌صورت جداگانه بدون توافق کشورهای همسایه در حال برداشت از منابع نفت و گازی آن است؛ گرچه روسیه به‌دنبال معرفی دریاچه خزر به‌عنوان دریای خزر است تا از نظام حقوقی رایج بر دریاها استفاده کند ولی تا به حال کار به‌جایی نبرده است. این کارشناس انرژی با تاکید بر اینکه در بهره‌برداری از منابع گازی شمال باید از واگذاری طراحی برداشت از پروژه پارس‌جنوبی به توتال عبرت ببریم، اضافه کرد: نباید طراحی برداشت میدان را به یک پیمانکار آن هم به‌صورت مشترک سپرد تا
طراحی اشتباهی در جهت برداشت از میدان ایجاد نشود. فرهمندیان گفت: برداشت از میدان گازی چالوس به‌دلیل عمق بالای آب و دسترسی اندک به آب‌های آزاد به مراتب سخت‌تر از باقی میادین گازی ماست و حتی اطمینان کاملی از توان شرکت‌های چینی و روس که اعلام آمادگی برای همکاری کرده‌اند وجود ندارد و بایستی در این زمینه محتاطانه عمل کرد.
ارسال نظر