دستاوردهای عضویت در سازمان شانگهای
محمدحسین ملائک تحلیلگر مسائل بینالملل
سیاست خارجی معمولا کاری درازمدت و تیمی است که پس از طی پروسهای دستاوردی حاصل میشود و در نهایت یک نفر امضای آخر را میزند. ولی اصل قضیه این است که درخواست عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای از 15 سال پیش مطرح بوده و رسما ایران درخواست عضویت دائم کرده و آنها نیز گفتند که بررسی میکنیم. لذا طی این سالها مشکلات ایران را در نظر گرفته بودند و بر اساس آنها نسبت به نوع حضور ایران در این سازمان اتخاذ تصمیم کردهاند. ایران مشکلات تحریم بینالمللی و حل نشدنی داشته و آنها این احتمال را میدادند که اگر ایران عضو دائم این سازمان شود مشکلات خود را همراه خواهد آورد. اما از چند سال پیش تاکنون شرایط تفاوت کرده و ایران از لحاظ وضعیت سیاست خارجی بهرغم اینکه هنوز در تحریم قرار دارد ولی توانسته یک معادله قدرت خوبی در منطقه و همسایگی سازمان شانگهای برای خود درست کند. این خود نکته مثبتی بود که طرفهای عضو سازمان شانگهای احساس کردند بیش از این اگر بخواهند ایران را معطل کنند شاید عضویت دائم در این سازمان برای ایران از ارزش کمتری برخودار باشد، چراکه ایران درحال بهبود بخشیدن شرایط خود در منطقه است. دیگر اینکه موضوع تحولات افغانستان از سال گذشته مطرح بود و همه پیش بینیها این بود که بالاخره افغانستان به هم ریختگی خواهد داشت و ایران یکی از همسایگان بزرگ این کشور است که یکی از اعضای ناظر در سازمان شانگهای است، بنابر این ایران به عنوان یک قدرت باثبات که در منطقه قرار دارد نمیتواند خارج از سازمان باشد و مشکلات افغانستان را حل کند، بنابراین از لحاظ بینالمللی و ژئوپلتیک شرایطی به وجود آمد که ایران عضویت دائم در سازمان همکاری شانگهای را مطلوب قلمداد کند. از طرف دیگر نیز کشورمان مشکلات دوجانبهای با تاجیکستان داشت که سال گذشته وزیر کشور، آقای ظریف و وزیر دفاع ارتباطاتی برقرار کردند و توانستند این سوء تفاهمات را برطرف کنند. همه اینها باعث شد تا موانعی که پیش روی عضویت دائم ایران در سازمان شانگهای بود برطرف شود. بنابراین اعضای سازمان شانگهای طی روزهای گذشته در نشست اخیر پذیرفتند که ایران وارد این سازمان شود. البته عضویت در این سازمان یکسری پروتکلها دارد که باید در ایران بررسی و در مجلس به تصویب برسد. مقرراتی دولتی و اداری که باید به آنها پرداخته شود تا اینکه ایران رسما به عنوان یک عضو سازمان همکاری شانگهای در آید. اینکه حضور در این سازمان برای ایران چه دستاوردی دارد باید اذعان داشت؛ ایران به عنوان کشوری که در منطقه بود اما عضو رسمی سازمان شانگهای نبود برای کشور چندان مناسب نبود و ایران میتوانست این مشکل را حل و فصل کند که همین اتفاق نیز رخ داد. اما اینکه ایران برای سازمان شانگهای چه خواهد داشت شاید در کوتاه مدت و حتی میان مدت نیز چیزی نداشته باشد اما قطعا در درازمدت سازمان شانگهای یک ابزار و اهرم خوبی برای ایران محسوب میشود.
ارسال نظر