سفر گروسی به تهران و تاثیرات مثبت آن

سفر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران را می‌توان اقدام خوبی تلقی کرد، چراکه به عبارتی اولین اقدام دیپلماتیک دولت آقای رئیسی در موضوع هسته‌ای و برجام بود. به هر حال موضوع هسته‌ای دارای 2 بعد فنی و سیاسی است، هرچند که قاعدتا طبق اسانامه N.P.T باید بعد فنی با دید سیاسی مورد ارزیابی قرار بگیرد، اما چون دشمنان ایران از میان قدرت‌‌های سیاسی روز دنیا هستند معمولا خیلی سریع از بعد فنی استفاده سیاسی می‌شود. لذا سفر اخیر آقای گروسی دارای ابعاد مثبت و موثری برای ایران بود. از همان زمان که خبر پخش شده بود که ایران درخواست آقای گروسی برای سفر به تهران بی پاسخ گذاشته همان زمان گفتیم که ایران باید ارتباط خود را با آژانس حفظ کنند و بهتر است این سفر انجام شود که خوشبختانه انجام شد و دیدار با رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان و بیانیه‌ پایانی خیلی در تعدیل فضا تاثیر گذاشت. هر چند حتما موضعی که گروسی در بازگشت از ایران به وین خواهد گرفت متفاوت از موضعی خواهد بود که در تهران گرفت. با این وجود این دیدار گام خوبی بود که برداشته شد. واقعیت اینکه قدرت دفاعی ایران مبتنی بر فناوری هسته‌ای یا ادعای بمب هسته‌ای نیست. ایران کشوری است که مسیر انجام شده کشورهایی مثل کره شمالی و پاکستان و مسیر ناتمام کشورهایی مثل لیبی و عراق را نرفت. ایران ابتدا برنامه دفاعی خود را بر یک بنیان غیرهسته‌ای بنا نهاد که حتی در مهم‌ترین چالش‌‌های نظامی سالیان اخیر مثل سقوط پهپاد آمریکایی و حمله به عین الاسد هم از آن بهره برد و ایران بدون اینکه در مسیر هسته‌ای قرار گرفته باشد توان دفاعی خود را به رخ کشید. از طرف دیگر طی چند روزه اخیر مباحثی مطرح می‌شد که ایران در حال کشتن زمان است و به دور از چشم آژانس کارهایی را در سایت حافظه پر یا در کنار دوربین‌های خاموش آژانس انجام می‌دهد اما این دیدار پاسخی به این ادعاهای گزاف و ناصحیح بود. به هر حال دولت کنونی نیز می‌داند که بخشی از پیشینه طولانی سیاست هسته‌ای کشور است و ایران با دیپلماسی که به کار گرفته در گذشته خطرهای مختلفی را از سر گذرانده است. مثلا در سال 1990 که آمریکا دکترین مهار دوگانه را مطرح کرد در نهایت بعد از ده سال ایران یک پای این دکترین بود و عراق پای دیگر که دچار فروپاشی شد و هنوز هم مشکلاتش باقی است. بعد از آن در ادعای محور شرارتی که بوش مطرح کرد باز هم دیدیم این ایران بود که توانست دیپلماسی هسته‌ای خود را به یک انجام قابل دفاعی به اسم برجام برساند. الان این یک واقعیت است و این دیدار نشان داد ایران درصدد است دیپلماسی هسته‌ای خود را با این پیشینه کماکان حفظ کند. به‌ویژه اینکه توافق شد برای اینکه مذاکرات فنی شکل بگیرد. این دیدار از این نظر خیلی مهم بود که آن هجمه سیاسی که قرار بود با استفاده از ادعاهای فنی علیه ایران شکل بگیرد با این دیدار و حضور مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تهران تا حد زیادی حذف شود. به‌نظر می‌رسد اگر کارشناسان ایران و آژانس بتوانند یکسری توافقات فنی را در ادامه مذاکرات در وین صورت دهند آن وقت پرونده ایران از شرایط اضطراری شورای حکام خارج خواهد شد و این یک علامت اساسی برای نشست‌های مرتبط احیای برجام خواهد بود.