«حمايت از بنگاهها» به تناسب توان نه يكسان
آرمانملی- محمدسیاح: بنگاههای اقتصادی بیشماری در کشور مشغول به فعالیت هستند که برخی موفق و برخی در معرض ورشکستگی قرار دارند. ویژگی مهمی که بنگاههای اقتصادی فارغ از حجم تولید و میزان بزرگی یا کوچکی باید داشته باشند این است که محصولات آنها مزیتهای صادراتی و رقابتی در بازار را دارا باشد و بتوانند روی پای خودشان بایستند. متاسفانه بسیاری از بنگاههای اقتصادی در اقصی نقاط کشور با توجه به شرایط و نیازهای موجود در کشور راهاندازی نشده و بعضا برای نشاندادن فعالیتهای اقتصادی هزینهای بدون کارشناسی صرف راهاندازی بنگاهی میشود که بدون حمایتهای دولتی و تسهیلاتی نمیتواند دوام بیاورد. بسیاری از این بنگاهها در کشور بهدلیل تکیه بر تسهیلات بانکی سرپا ماندهاند و با بروز هر معضل اقتصادی بیشتر در باتلاق مشکلات فرو میروند و این به معنای هدررفت سرمایهای است که میتوانست در بنگاهی موفق برای توسعه سرمایهگذاری شود. یکی از اقداماتی که دولتها برای نشاندادن موفقبودن خود انجام میدهند آمارسازی درباره احیای بنگاههای اقتصادی است که یا سالها بوده بهدلایل مختلف تعطیل شده یا کمک به بنگاههایی که برای تامین سرمایه در
گردش دچار مشکل شدهاند. این اتفاق خوبی است که دولت منابع خود را برای احیای این بنگاهها هزینه کند؛ اما آیا همه این بنگاهها باید از سوی دولت حمایت شوند و تسهیلات بگیرند؟ علی قنبری، کارشناس اقتصادی در اینباره به «آرمانملی» گفت: به عقیده من اگر دولت بخواهد بحث مزیتهای نسبی را رعایت کند و بحث رقابت را دنبال کند باید یک برنامه کوتاهمدت سه تا چهار ساله را برای تقویت بنگاههای تولیدی درنظر بگیرد و یکسری حمایتها را هم از آنها داشته باشد تا این بنگاههای کوچک و نوپا روی پای خودشان بایستند و بتوانند سواد رقابت و مزیت نسبی را بهدست بیاورند. او ادامه داد: همچنین دولت باید بنگاههای بزرگ که با هزینه هنگفتی بهپا شدهاند را از دایره حمایتهای خود خارج کند تا بتواند منافع لازم را برای سرمایهگذاریهای لازم در سراسر کشور تخصیص بدهد. قنبری در پاسخ به این سوال که اقدامات دولت را در راستای احیای بنگاههای تولیدی چطور ارزیابی میکنید، توضیح داد: خیلی مفید است که دولت روی بنگاههای مزیتدار کار کند. دولت جدید که هیچ برنامه مشخصی در این باره ندارد و معلوم نیست که در این حوزه فعالیت خواهد داشت یا نه ولی اگر این کار را
نکند قطعا منابع کشور را به هدر خواهد داد. دولت باید دو نوع حمایت را از صنایع داشته باشد یکی حمایتهای بازدید و بخشودگیهایی که در بازدید در نظر میگیرد و دوم بنگاههایی که مزیت صادارتی دارند را با حمایت بیشتر توسعه دهد و از آنها در صادرات بیشتر استفاده کند. دولت باید برای بنگاههایی که سالیان سال از حمایت دولت برخوردار بودند یک برنامه پنج ساله، سه ساله یا کمتر برای انواع بنگاهها تعریف کند تا از زیر پوشش حمایتهای دولت خارج شوند.
ادغام بنگاههای کوچک
این اقتصاددان در پاسخ به این سوال که آیا بهتر نیست که دولت با ادغام بنگاههای کوچک؛ واحدهای بزرگتر با توان بیشتر بسازد، بیان داشت: اگر دولت بخواهد موفق شود باید از تقویت بنگاههای کوچک و مزیتدار حمایت کند که این حمایتها ممکن است مالی یا سیاسی، اجتماعی و اقتصادی باشد یا اینکه با ادغام آنها و متمرکزکردن تسهیلات برای مدت محدودی به رشد آنها کمک کند. او اضافه کرد: بنابراین اگر دولت بخواهد به توفیقی دست یابد باید برنامه حمایتهای مشروط برای بنگاهها درنظر بگیرد. قنبری درباره ضرورت اصلاح روند تولید برای افزایش بهرهوری اظهارکرد: بنگاههای خصوصی که خودشان باید در این زمینه اقدام کنند و رقابتی شوند و مزیت و نقاط ضعف خودشان را پیدا کنند. بنگاههای دولتی هم باید تلاش کنند که رقابتی شده و مزیتهای نسبی خود را تقویت کنند که دولت میتواند با حمایتهای محدود و مشروط به سرعت گرفتن این رویه کمک کند؛ چراکه با ادامه استفاده این بنگاهها از منابع دولتی تغییری در این بنگاهها ایجاد نخواهد شد.
حمایت دولت بهجای دخالت
قنبری تاکید کرد: من فکر میکنم اگر دولت میخواهد موفق شود باید تلاش کند که بنگاههای تولیدی را در مناطق محروم حمایت کند تا زمانیکه بتوانند به خودشان تکیه کنند و این کار را با تزریق منابع میتواند انجام دهد و بعداز توسعه به بخش خصوصی واگذار شوند. سایر بنگاههای تولیدی هم که در نقاط برخوردار تولید میشوند باید از امکاناتی که دارند استفاده کنند یعنی دولت نباید در کار بنگاهها دخالت کند و صرفا باید حمایت و نظارت براساس یک چارچوب، استراتژی و راهبرد مشخص داشته باشد. این اقتصاددان اضافه کرد: باید بنگاههایی مورد حمایتهای دولتی قرار بگیرد که بازدهی و سوددهی خوبی هستند، بتوانند رقابت کنند و مزیت نسبی خود را تبدیل به مزیتهای نسبی صادراتی کرده و به سمت توسعه اقتصادی کشور حرکت کنند. او در پاسخ به این پرسش که در شرایط اقتصادی حاضر بسیاری از بنگاههای تولیدی یا تمایلی برای تولید صادرات محور ندارند یا از تخصص و تکنولوژی موردنیاز برخوردار نیستند، چه اقداماتی باعث تشویق بنگاهها برای حرکت بهسمت تولید صادراتمحور میشود؛ تصریح کرد: دولت باید برنامه حمایتی و تشویقی محدودی را هم از نظر زمان و هم از نظر میزان تسهیلات
تنظیم و تلاش کند تا بنگاهها را به درگاه رقابتی و مزیتی برساند که حتی بتوانند کالاهایی تولید کنند که کیفیت بالا و قیمت پایین داشته باشند تا بتوانند با کالاهای مشابه سایر کشورها در بازارهای جهانی رقابت کنند. قنبری تاکیدکرد: بهنظرم این اشتباه است که دولت ورود کالاهایی به کشور را ممنوع کرده که مشابه داخلیای دارند که سالیان سال با هزینههای هنگفت و ضرر مالی تولید میشوند و باید تلاش شود تا صادرات و واردات در راستای تقویت رقابت آزاد شود.
ارسال نظر