از فرار تا انحراف
جمهوري اسلامي ايران تاکنون هشت رئيسجمهور را بـــه خــود ديـــده است. روســــاي جمهوري که سرنوشتهاي عجيب و متفاوتي داشتهاند؛ از شهادت تا فرار از کشور، از رهبري تا درخواست براي محاکمه. پيروزي انقلاب اسلامي در بهمن ۱۳۵۷ باعث شد تا ايران پس از قرنها نظام پادشاهي به يک نظام جمهوري اسلامي تبديل شود و براي اولين بار در تاريخ خود داشتن رئيسجمهور را تجربه کند. از ابتداي انقلاب اسلامي تا سال ۱۴۰۰، هشت رئيسجمهور بر صندلي رياست جمهوري اسلامي ايران تکيه زدهاند که هر کدام سرنوشت خاص خود را داشتهاند.
رئيسجمهور فراري
سيد ابوالحسن بنيصدر اولين رئيسجمهور ايران بود که در انتخابات ۵ بهمن ۱۳۵۸ به پيروزي رسيد اما تنش او با انقلابيون از همان روزهاي اول بر سر انتخاب نخستوزير آغاز شد. بنيصدر نهايتا به نخستوزيري محمدعلي رجايي رضايت داد اما نحوه فرماندهي او در جنگ تحميلي عراق عليه ايران و درگيريهايش با نمايندگان مجلس اول و سيد محمد بهشتي و مواضع تندي که عليه انقلاب اسلامي ميگرفت سرانجام باعث شد که ابتدا توسط امام از فرماندهي کل قوا کنار گذاشته شود و پس از آن در جلسه ۳۱ خرداد ۱۳۶۰ اولين دوره مجلس شوراي ملي به رياست اکبر هاشميرفسنجاني، نمايندگان مجلس راي به عدم کفايت سياسي او دادند وی در ششم مرداد ۱۳۶۰ از ايران خارج و راهي فرانسه شد.
رئيسجهور ناکام
پس از بنيصدر، نخستوزير او يعني محمدعلي رجايي در انتخابـات مرداد ۱۳۶۰ بــه رياست جمهوري رسيد اما گويي قرار بود عمر دو دولت اول روساي جمهور ابتدايي حتي به اندازه يک دولت کامل هم نرسد، چرا که رجايي در انفجار هشتم شهريور ۱۳۶۰ دفتر نخستوزيري به همراه محمدجواد باهنر نخستوزير خود به شهادت رسيد و عمر رياست جمهورياش به يک ماه هم نرسيد.
از رياست جمهوري تا رهبري
سومين انتخابات رياست جمهوري در مهر ۱۳۶۰ برگزار شد و اين بار آيتا... سيـد علي خامنهاي با راي مردم به عنوان سومين رئيس جمهوري اسلامي ايران برگزيده شد. رياست جمهوري آيتا... خامنهاي در انتخابات مرداد ۱۳۶۴ براي چهار سال ديگر هم تمديد شد اما در خرداد ۱۳۶۸ و در حالي که دو ماه به پايان رياست جمهوري ايشان باقي مانده بود با رحلت امام خميني (ره)، نمايندگان مجلس خبرگان رهبري آيتا... خامنهاي را به عنوان رهبر جمهوري اسلامي انتخاب کردند و اين رياست جمهوري هم به نوعي زودتر از موعد پايان يافت.
هميشه رئيس
اکبر هاشميرفسنجاني چهارمين رئيس جمهور بودکه در دو انتخابات مرداد ۱۳۶۸ و خرداد ۱۳۷۲ براي دو دوره متوالي به رياست جمهوري رسيد و دولتهاي پنجم و ششم را تشکيل داد. هاشميرفسنجاني که از ابتداي انقلاب مناصب مختلفي از جمله رياست سه دوره مجلس شوراي اسلامي، عضويت در مجلس خبرگان قانون اساسي و خبرگان رهبري، فرماندهي جنگ، عضويت در شوراي انقلاب و... را در کارنامه داشت پس از پايان رياست جمهوري خود با حکم رهبر انقلاب همچنان به عنوان رئيس مجمع تشخيص مصلح نظام که از سال ۱۳۶۸ رياست آن را بر عهده داشت، باقي ماند و تا دي ۱۳۹۵ که از دنيا رفت علاوه بر رياست بر مجمع، چند سالي نايبرئيس مجلس خبرگان رهبري و سه سال رئيس خبرگان (۱۳۸۶ تا ۱۳۸۹) هم بود. او همچنين سالها امام جمعه موقت تهران بود. اما به هر حال از ابتداي انقلاي اسلامي تا پايان عمرش هميشه رياست يکي از ارکان مهم نظام جمهوري اسلامي را در دست داشت.
رئيسجمهور بدون منصب
سيد محمد خاتمي پنجميــن رئيــس جمهـــوري اسلامي ايران بود کــه در دو انتخابات خرداد ۱۳۷۶ و ۱۳۸۰ دولتهاي هفتم و هشتم را تشکيل داد. خاتمي که در دوران هشت ساله رياست جمهوري خود هم با بحرانهاي زيادي از سوي جريانات تندرو مواجه بود با وجود اينکه از نظر آماري بهترين عملکرد را در تاريخ دولتهاي جمهوري اسلامي داشته است. وی پس از پايان رياست جمهوري خود، از رهبر انقلاب حکمي دريافت نکرد و حتي حکم عضويت در مجمع تشخيص مصلحت نظام هم به نام او زده نشد.
از مجمع تا انحراف
ششمين رئيس جمهــور اســـلامي ايــران محمود احمدينژاد بود که با موفقيت در دو انتخابات تير ۱۳۸۴ و خرداد ۱۳۸۸ دولتهاي نهم و دهم را تشکيل داد. حاشيههاي او از همان ماههاي ابتدايي ريساتش آغاز شد و از سال ۱۳۸۸ به اوج رسيد. پس از فروکش کردن غبارحوادث سال ۱۳۸۸، کم کم مشکلات احمدينژاد با جناح راست که حاميان پر و پا قرص او بودند آغاز شد تا جايي که حلقه ياران اصلي وي را جريان انحرافي ناميدند. او پس از پايان رياست جمهوري و در سال ۱۳۹۲ با حکم رهبر انقلاب به عضويت مجمع تشخيص مصلحت نظام درآمده است.
رئيسجمهور بداقبال
حسن روحــاني هفتمـين رئيس جمهوري اسلامي ايران بود که با پيروزي در دو انتخابات خرداد ۱۳۹۲ و ارديبهـــشت ۱۳۹۶، دولتهاي يازدهم و دوازدهم را تشکيل داد. روحاني که چهار سال ابتدايي خوب و چهار سال پاياني نااميدکننده را گذراند، دوران پر فراز و نشيبي را در اين هشت سال پشت سر گذاشت و با توجه به حوادث مختلفي که در دوران رياست رخ داد شايد بداقبالترين رئيسجمهور اين ادوار بوده است. اتفاقات سالهاي پاياني رياست جمهوري روحاني مثل تورم افسارگسيخته، نحوه مديريت کرونا و در کل حاشيههاي امنيتي و مديريتي زيادي که در اواخر دوران رياست جمهوري وي به وجود آمد باعث شده که اين روزها عدهاي درخواست محاکمه روحاني را مطرح کنند.وی تاکنون براي عضويت در مجمع تشخيص مصلحت نظام از سوي رهبر انقلاب حکمي دريافت نکرده است.
در انتظار سرنوشت
بررسي سرنوشت هفت رئيسجمهور قبلي جمهوري اسلامي ايران نشان ميدهد که به جز آيتا... خامنهاي کــه ريـــاست جمهــوري به رهبــري رسيدند، شش رئيسجمهور ديگر سرانجام عجيبي داشتهاند. سيد ابوالحسن بنيصدر از کشور فرار کرد، محمدعلي رجايي به شهادت رسيد، هاشميرفسنجاني که قرا گرفت و در اواخر عمر خود به انزوا رفت، محمود احمدينژاد به اپوزيسيوني درون نظام بدل شد. سيد محمد خاتمي به عنوان سران فتنه و حسن روحاني با تهديد به محاکمه و دادگاه مواجه ميشود.
ارسال نظر