آمریکا هنوز هم عجله ندارد

آمریکا و طرف‌های غربی برای پیشبرد تفاهم و نهایی‌‌کردن احیای برجام و همچنین رفع برخی تحریم‌ها، به ایران در وین اصرار کرده‌اند که بندی در بیانیه‌ وزرا در‌خصوص گفت‌‌و‌گوهای بیشتر در آینده در راستای حمایت و تقویت امنیت منطقه‌ای در میان کشورهای منطقه‌ خلیج‌فارس شامل کاهش تنش و اقدامات اعتمادساز از طریق گفت‌و‌گو در منطقه قید شود. این موضوع کاملا با اهداف و دستور‌کار گفت‌و‌گوها در تعارض آشکار بوده، از این ‌رو، تیم مذاکره‌کننده ایرانی بلافاصله این درخواست را رد کرده است. این اصرار از سوی آمریکا سبب شده سران و چهره‌های بلندپایه کشور نیز اعلام کنند این یکی از مواردی است که ایران آن را در مذاکرات وین نپذیرفته و موجب شده مذاکرات به کندی پیش رود. این خواسته از سوی آمریکا در سال 2015 به صورت شفاهی مطرح شده بود و به گفته وندی شرمن، ایران موافقت ضمنی خود را با این موضوع اعلام کرده است و در شب عید همان سال نیز ایران و روحانی اعلام کرده که به سمت برجام 2 و 3 نیز حرکت خواهیم کرد، اما به علت مخالفت‌هایی که در داخل کشور شکل گرفت، این موضوع به فراموشی سپرده شد. با این وجود آمریکا مسلما به‌دنبال آن است تا برجام را به برجام‌پلاس بدل کند، اما اینکه ایران این را بپذیرد یا خیر یک مبحث مجزاست. تا این لحظه ایران به‌گونه‌ای واکنش نشان داده است که خواهان پذیرش برجام‌پلاس نیست، اما در این میان ممکن است در آینده ایران قسمتی از آن را بپذیرد؛ اما مشخصا در حالتی است که ایران امتیازات بیشتری از آمریکا بگیرد. یکی از امتیازات جدی که ایران می‌خواهد از آمریکا بگیرد، این است که خروج از برجام را منوط به نظر سازمان ملل کند. به این معنا که ایران بپذیرد در‌خصوص مسائل منطقه‌ای صحبت کند؛ اما آمریکا و سایر کشورها نیز متعهد شوند دیگر برجام را از بین نخواهند برد. این بده‌و‌بستان‌ها تا امروز پیش‌بینی شده است، اما همه‌چیز به اراده طرفین بستگی دارد. از سوی دیگر مذاکرات میان ایران و عربستان نیز به‌نظر می‌رسد پیشرفت‌هایی داشته است که البته برخلاف آنچه عنوان می‌شود، نمی‌تواند مانع ذکر این بند در توافق برجام شود، اما مشخصا می‌تواند شرایط را به‌گونه‌ای رقم بزند تا ایران در روابط خارجی خود به‌راحتی نقش‌آفرینی کند. صحبت‌های ایران و عربستان امروز تابعی از متغیرات مذاکرات در وین است، اما موضوع گفت‌و‌گوها متفاوت است زیرا در وین درخصوص مسائل جهانی صحبت می‌شود، اما در بغداد در مورد مسائل منطقه به رایزنی پرداخته‌اند. باید توجه داشت برخلاف آنچه امروز در بغداد عنوان می‌شود مذاکرات موفقیت‌آمیز بوده است، اگر ایران با این فرمان پیش رود توافق شکل نخواهد گرفت. آمریکا می‌داند وضعیت اقتصادی ایران به چه شکلی است و این وضعیت بد اقتصادی در حال بدل‌شدن به معضلات اجتماعی است و آمریکا این موارد را مشاهده می‌کند. مشخصا ایران باید از برخی خواسته‌های خود بگذرد تا بتواند برجام را احیا کند و از این تنگنا خارج شود. آمریکا احتمالا تا جایی پیش می‌رود که ایران مجبور به توافق شود؛ نه اینکه تمایل به توافق داشته باشد.