18 ماه دوندگی برروی تردمیل

فاصله اولین نشست ستاد ملی مقابلــه کرونــا
( ۶ اسفند ۱۳۹۸) تا آخرین نشست (9 مرداد 1400) هجده ماه است و هر چند که رئیس این ستاد معتقد است که عملکرد موفقی در این مدت داشته، اما آمار و ارقام چیز دیگری می‌گوید، به‌عنوان مثال هیچ کشوری هنوز پنج پیک کرونا را تجربه نکرده که ثمره آن ابتلای سه میلیون و ۸۷۱ هزار و ۸ نفر و ۹۰ هزار و ۶۳۰ فوتی در کشور (به استناد آمار وزارت بهداشت) باشد. یا در حوزه واکسن، یکی از افتخارات رئیس ستاد ملی مقابله با کرونا ساخت پنج واکسن کرونای داخلی است، اما به‌غیر از واکسن برکت که فاصله کمتری تا تایید نهایی دارد، کدام واکسن آماده تزریق به مردمی است که واکسیناسیون برایشان به یک آرزوی بزرگ تبدیل شده است. بازهم بد نیست برای تشریح یکی از دستاوردها و موفقیت‌های این ستاد، اشاره‌ای به آخرین آمار واکسیناسیون در ایران داشته باشیم، طبق اعلام وزارت بهداشت، تاکنون ۹ میلیون و ۵۵۲ هزار و ۵۲۶ نفر دُز اول واکسن کرونا و تنها دو میلیون و ۶۸۷ هزار و ۳۱۱ نفر نیز دُز دوم و کامل واکسن خود را دریافت کرده‌اند و این دربرابر 80 میلیون جمعیت ایران عدد ناچیزی است. در این میان می‌توان ده‌ها تصمیم عجولانه و بحث برانگیز دیگر که خروجی این ستاد را مثال زد، همان روزهایی در اواخر فروردین 99 که با همکاری مردم و مسئولان وزارت بهداشت، کشور به سمت کنترل کامل کرونا می‌روفت و ماه رمضان درپیش بود، از 23 فروردین، فاصله گذاری اجتماعی و محدودیت‌ها جای خود را به فاصله‌گذاری هوشمندی داد که در همان ابتدای راه حکم «شکست» این طرح را بر پیشانی داشت. از تصمیمات بحث برانگیز دیگر می‌توان عدم بستن مرزهای زمینی و هوایی و ورود مسافران خارجی که با خود ویروس‌های رنگارنگ و جهش یافته انگلیسی، هندی، آفریقایی و حالا نیز «دلتا» را مثال زد، یا جریمه‌های میلیونی هر خودرو یا مغازه‌های متخلف که پول آن مستقیم در خزانه دولت واریز شد، اما مردم برای درمان کرونا و تهیه یک دستگاه اکسیژن ساز مجبور بودند که فرش زیر پایشان را بفروشند. از این نوع تصمیمات در ستاد ملی مقابله با کرونا کم نبوده است. با این حال رئیس جمهور در آخرین جلسه‌ای که بر مستند ریاست ستاد ملی مقابله با کرونا نشست اعلام کرد: « الان یکی از موفقیت‌های ما در دولت دوازدهم مساله واکسن و نوع مدیریت آن است.» حسن روحانی در ادامه افزود: «واکسن یکی از افتخارات بزرگ ماست. پیش بینی که ما برای واکسن می‌کردیم، الان یک قدم جلوتر هستیم. آنهایی که قرار بود به ما واکسن بدهند، سر موقع ندادند. کواکس خیلی تخلف کرد و به ما نداد. ما هم در زمینه ارز و پول یک مشکلاتی داشتیم اما در عین حال ما در کل جلو هستیم. قرار ما این بود که تا پایان این دولت ۶۵ ساله‌ها و کسانی که بیماری‌های زمینه‌ای دارند واکسینه شوند اما الان بحث واکسیناسیون ۵۰ ساله‌ها است. حتی در برخی مناطق عشایری و جزایر، افراد ۱۸ سال به بالا واکسینه شدند.» این گفته‌ها درحالی مطرح می‌شود که بارها صحبت‌های رئیس جمهور و وعده‌های او و وزیر کابینه‌اش در حوزه بهداشت و درمان در خصوص واکسیناسیون عمومی به سرانجام نرسیده و فقط در حد تیتر در رسانه‌ها مطرح شده است. او در پانزدهم اردیبهشت ۱۴۰۰ و در ستاد ملی مقابله با کرونا گفته بود: «تا پایان تیرماه سال جاری خورشیدی، همه در ایران واکسن بزنند.»
کاهش بی‌سابقه رعایت پروتکل‌ها
با این حال و عدم کنتــرل کــرونا سبــب شده که حال و پس از 18 ماه که از اولین ابتلا به کرونا در کشور و شهر قم می‌گذرد، 29 استان کشور (بنا به گفته سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا) درگیر ویروس جهش یافته و بسیار خطرناک دلتا شود و سطح رعایت پروتکل‌های بهداشتی به پایین‌ترین سطح خود تنزل پیدا کند. طبق گفته سخنگوی وزارت بهداشت و درمان: «میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کشور به ۳۹.۲۲ درصد رسیده که این میزان کمترین حد رعایت از اوایل تیر ماه ۱۳۹۹ تاکنون است» جامعه شناسانی نظیر، امیرمحمود حریرچی معتقد است وقتی مسئولان تا به‌حال با مترو و اتوبوس سفر نکرده‌اند تا بدانند مردم چه می‌گویند و چرا عصبانی‌ هستند، گفتن این صحبت‌ها از موفقیت عادی است.» مردم دائم از یکدیگر می‌پرسند که چرا واکسن زده نمی‌شود؟ چرا برای واکسن باید به کشوری برویم که روزگار نه چندان دور، یک استانِ ایران بوده‌؟ چرا از بیکاران و اقشار آسیب پذیر جامعه حمایت نمی‌شود؟ چرا آب قطع می‌شود و نمی‌توانیم دست‌هایمان را بشویم؟ چرا برق قطع می‌شود و باید در اوج گرما و محدودیت‌ها از خانه به پارک‌ها برویم تا شاید کمی خنک شویم؟‌ و صدها علامت «؟» دیگر که در سوالات روزانه مردم وجود دارد.
شیوع افسردگی و اختلافات خانوادگی
یکی دیگر از علائم و هشدارهای اجتماعی شیوع شیوع بی‌سابقه افسردگی و اختلافات خانوادگی است، که به باور مدیرکل مشاوره و امور روانشناختی سازمان بهزیستی کشور: «برآوردهای کلی از میزان تماس‌ها با سامانه ۱۴۸۰ در سه ماهه اول سال جاری نشان می‌دهد بیشتر تماس‌گیرندگان با این سامانه زن هستند و بالاترین میزان تماس‌ها مربوط به سه حوزه با موضوعات مرتبط با افسردگی و اضطراب، مشکلات خانوادگی و حوزه کودکان و نوجوانان است.» بهزاد وحیدنیا نیز معتقد است که «برآوردهای کلی از میزان تماس‌های سامانه ۱۴۸۰ در سه ماهه اول سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد که همچنان تماس‌ها مانند گذشته زیاد است و پیامدهای ناشی از کرونا در این تماس‌ها مشاهده می‌شود.»
عزمی برای مهار کرونا است!
اما همزمان با آخرین جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا در این دولت، روسای ۶۵ دانشگاه علوم‌پزشکی در نامه‌ای به رئیس جمهور هشدار داده‌اند عزم جدی برای توقف کارخانه تولید بیمار وجود ندارد. آنها در این نامه به وضعیت اسفبار کشور و شیوع کرونا اشاره کرده‌ بودند. این در حالی است بر پایه آمار رسمی وزارت بهداشت از نهم مرداد ماه ۲۸۵ شهر ایران در وضعیت قرمز کرونایی قرار دارند. تعداد شهرهای قرمز ابتدای تیرماه ۲۲ شهر بود و شمار آنها با شتاب رو به افزایش گذاشته است. وزیر بهداشت چندی پیش گفته بود بسیاری از کشورهای جهان در حیرتند که ایران چگونه موفق به مهار کرونا شده است. با این وجود آمار رسمی و سخنان علیرضا رئیسی نشان می‌دهد که پاندمی به شکل افسارگسیخته‌ای در حال گسترش است و میزان مبتلایان جدید به شدت افزایش می‌یابد.