كارت زرد در ايستگاه آخر

آرمان ملی- نرگس کارخانه‌ای:گذشته از انباشت تمام مشکلات مردم، این روزها مشکلاتی مشخص چون کمبود آب، قطعی‌های برق و کمبود واکسن طوری گریبان مردم را گرفته است که فرصت اندیشیدن به امور دیگر را ندارند؛ اما نمایندگان مجلس به نحوی به‌دنبال آن هستند تا بدانند «‌اگر برای استفاده از تلگرام با سرور داخلی، پولی به اندازه پیام‌رسان خارجی گرفته شده است؟» پول اضافی آن به کدام قسمت دولت رقیب رفته و کجا را باید متهم کنند. تنها احضار وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات روحانی در روزهای آخر دولتش برای مجلسیان کافی نبود و آذری‌جهرمی با وجود ارائه پاسخ به سوالات عباس مقتدایی، نماینده اصولگرای اصفهان و ورزنه، از مجلس کارت زرد دریافت کرد. سوال این نماینده مجلس درخصوص تشریح و شفاف‌سازی مسائل پیرامون تلگرام و علت اعمال ترافیک بین‌الملل برای استفاده مردم از آن در زمانی است که شبکه توزیع محتوا (CDN) این شبکه در داخل کشور مستقر بوده. پس از پاسخ وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، مقتدایی اعلام کرد که قانع نشده است و با به رای‌گذاشتن این سوال از بین 226 نماینده با 63 رای مخالف، 135 رای موافق و 10 رای ممتنع در نهایت کارت زرد را به وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دادند. مجلس شورای اسلامی که غالبا از اصولگرایان تشکیل شده است پیش‌تر با شفافیت آرا در مجلس مخالفت کرده بودند و در نتیجه جزییات بیشتری از این آرا در دست نیست. به گفته آذری‌جهرمی، وی از سوی مقتدایی به کسب سود هزار میلیاردی متهم شده است و بنابر اظهار وزیر به درآمد کمتر از 80 میلیارد تومانی فروش اینترنت در ماه، در مصاحبه‌ای به این صورت اعلام کرده وزیر ارتباطات خود پذیرفته است که ۸۰ میلیارد تومان منفعت مالی داشته است.
پاسخگویی تلگرامی در بهارستان
روز گذشته بود که بهارستان‌نشینان در پی احضار پی‌در‌پی وزرای دولت روحانی در هفته‌های پایانی عملکرد دولت این‌بار محمد‌جواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات را به صحن مجلس کشاندند تا پاسخگوی سوال عباس مقتدایی نماینده اصفهان و 24 نماینده دیگر درباره علت عدم تشریح و شفاف‌سازی در‌خصوص مفاد قرارداد با تلگرام و چرایی محاسبه ترافیک بین‌الملل برای کاربران این شبکه اجتماعی قبل از فیلترشدن این پیام‌رسان با وجود استقرار CDN های تلگرام در کشور بود. مساله‌ای که به مذاکرات وزارت ارتباطات با شرکت تلگرام باز می‌گشت. مذاکره‌ای که به گفته آذری‌جهرمی پس از مهاجرت کاربران ایرانی به تلگرام، با نظر دادستان وقت کل کشور در کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، در دستور کار قرار گرفت و پیگیری شد و تفاهماتی هم صورت گرفت. استقرار سرورهای تلگرام در ایران، حذف کانال‌هایی با مصادیق پنج‌گانه از جمله تفاهمات بود. هرچند که وزیر گفته تلگرام از هر پنج موردی که ما گفته بودیم محدود کرد، اما در مورد مسائل امنیتی حاضر نشد که با ما همکاری کند. البته مقتدایی در صحن مجلس، وزیر را مخاطب قرار داد و اذعان کرد: شما اطلاعات کاربران ایرانی را در اختیار زیرمجموعه خارجی قرار دادید در صورتی که مردم به شما و وزارتخانه اعتماد کرده بودند. به جای حمایت از آنها باید از ملت ایران حمایت می‌کردید. چرا حریم شخصی شهروندان ایرانی را حفظ نکردید؟ چرا تا به امروز شفاف‌سازی نکردید و لاپوشانی کردید؟ آقای وزیر شما در تلگرام پول اضافی از مردم گرفته‌اید و حقوق ملت را زیرپا گذاشتید از مردم باید عذرخواهی کنید. حال پرسش اینجا است که اساسا کشاندن وزیر به مجلس به بهانه پاسخ در خصوص چرایی محاسبه ترافیک بین‌الملل تلگرام را نمی‌توان در راستای همان طرح در دستور کار نمایندگان مبنی بر صیانت از فضای مجازی دانست؟ گویی اینکه نمایندگان مجلس انقلابی دولت را در هرگونه مذاکره‌ای با خارجی‌ها اعم از دولت‌ها یا شرکت‌هایی چون تلگرام ناتوان می‌بینند و معتقد به سازش یا امتیازدهی هستند. در حالی که طرح اخیر نمایندگان با نام صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی به‌خوبی نشان داد که آنها نه‌تنها برنامه‌ای برای مدیریت و صیانت از فضای مجازی ندارند؛ بلکه صیانت را در فیلترینگ، محدودسازی و بستن این شبکه‌ها می‌بینند. هرچند که این طرح هنوز به طور جدی مورد بررسی قرار نگرفته، اما برخی شنیده‌ها حاکی از تصویب آن در کمیسیون فرهنگی مجلس دارد.
2.7 میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی کردیم
وزیر ارتباطات‌و‌فناوری اطلاعات با حضور در صحن علنی مجلس اظهار داشت: مرداد ۹۶ با نظر دادستان وقت کشور مذاکره با تلگرام آغاز شد و پس از ارائه گزارش مذاکرات در چهارم مرداد همان سال با مجوز دبیرخانه شورای‌عالی فضای مجازی، CDN ها در ایران مجوز استقرار گرفتند. مجموع سرورهایی که در ایران مستقر شده، ۷۰ سرور بوده که مسئولان این پیام‌رسان خودشان تهیه کردند و ریالی توسط وزارت ارتباطات پرداخت نشد. محمدجواد آذری‌جهرمی گفت: مجموع دارایی تلگرام برای ارائه خدمت‌ در ایران ۱۴۰ هزار دلار بود (با قیمت هر سرورها ۲ هزار دلار) که با قیمت دلار آن سال، ۶۰۰ میلیون تومان می‌شود. مجموع پهنای باند متصل تلگرام، ۳۲۰ گیگابیت برثانیه بوده که در پیک، ۱۸۰ گیگابیت بر ثانیه آن مصرف شده است. وی تاکید کرد: تفاهم صورت گرفته با تلگرام باعث شد صرفه‌جویی ارزی در خرید پهنای باند ۱۸۰ گیگابیت بر ثانیه اینترنت شد که قیمت آن در سال ۹۶ حداکثر ماهانه ۳۰۰ هزار یورو بود. در ۹ ماه استقرار CDN های تلگرام در ایران ۲.۷میلیون یورو صرفه‌جویی در پرداخت ارز برای خرید اینترنت انجام شد که با قیمت یورو در آن روز ۱۵میلیارد تومان محاسبه می‌شود که تمام این‌ها در صورت‌های مالی شرکت ارتباطات زیرساخت وجود دارد. وی تصریح کرد: مذاکره با تلگرام، دستوری بود که حاکمیت در مقطعی برای ما صادر کرد و انجام دادیم. آن زمان بیش از ۷۰ درخواستی که جمع‌بندی شده و برای تلگرام ارسال شده بود، در پنج مصداق مسدود شد، اما در ادامه چون تلگرام مسائل امنیتی ما را نپذیرفت، دستگاه امنیتی شکایت کردند و در یک روالی این پیام‌رسان خارجی مسدود شد. جهرمی خاطرنشان کرد: بارها به قراردادی با تلگرام اشاره کردند، ما با این پیام‌رسان قراردادی نداشتیم و صرفا یک تفاهم بود. تلگرام یک روزی در کشور فعالیت کرده و یک روزی بنا بر تشخیص دستگاه امنیتی عمل نکرده و مسدود شده است. دو ماه بعد کمیسیون تصویب کرد نرخ ترافیک داخلی حداکثر باید نصف ترافیک بین‌الملل محاسبه شود. ابتدای سال ۹۶ برخی اپراتورها به استناد این مصوبه که پیام‌رسان‌های خارجی در داخل کشور هستند، بسته‌های اختصاصی برای قیمت ارزان‌تر پیام‌رسان‌های خارجی را اعلام و تبلیغ کردند. وزیر ارتباطات افزود: بنا بر تمام این قوانین و مقررات، حتی اگر سرورهای یک پیام‌رسان خارجی در کشور مستقر شود نیز شامل ترافیک نیم‌بها و دریافت سوبسید و یارانه نمی‌شود. از این جهت مبحث سوبسید را مطرح کردم، چون زمانی که به اپراتورها می‌گوییم ترافیک را نیم‌بها محاسبه کنند درواقع به آن‌ها سوبسید می‌دهیم، ما که نمی‌توانیم به پیام‌رسان خارجی سوبسید بدهیم. آذری‌جهرمی تاکید کرد: حق‌الناس جزو مهم‌ترین مسائل در وزارت ارتباطات است. ما نه‌تنها برای محاسبه ترافیک تلگرام از مردم یک ریال اضافه نگرفتیم، بلکه با شیوع کرونا بنابر وظیفه‌ای که داشتیم بیش از هزار میلیارد تومان خدمت به مردم در قالب اینترنت رایگان ارائه دادیم. وزیر ارتباطات تاکید کرد: امروز و فردا این دولت می‌رود و یک دولت دیگر می‌آید؛ بحث دولت نیست. من قوانین را قرائت کردم و چیزی جز قانون نمی‌تودر کشور حکمفرما باشد.
کارت زرد به وزیر
نمایندگان مجلس در جلسه علنی صبح دیروز سوال عباس مقتدایی نماینده اصفهان از وزیر ارتباطات را در خصوص علت عدم تشریح و شفاف‌‌سازی در‌خصوص مفاد قرارداد با تلگرام و چرایی محاسبه ترافیک بین‌المللی برای کاربران این شبکه اجتماعی با وجود استقرارCDNهای تلگرام در کشور را بررسی کردند که در نهایت نماینده سوال‌کننده پس از استماع توضیحات وزیر، قانع نشد و سوال خود را به رای گذاشت و نمایندگان مجلس نیز اعلام کردند که از توضیحات وزیر قانع نشدند. در نتیجه وزیر ارتباطات با کارت زرد نمایندگان مواجه شد.