نکاتی درباره 10 فرمان رئیس قوه قضائیه

در اخباری از قول سخنگوی قوه قضائیه اعلام شده است که آقای محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضائیه، در نخستین جلسه شورای عالی قوه قضائیه ١٠ دستور تحت عنوان «ده فرمان» به شرح زیر صادر کرده است که بیشتر از نظر شکلی مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد: بازرسی ویژه ظرف سه هفته مشکلات مردم در مراکز قضایی را احصا و راه‌حل ارائه کند. اصولا مردم در دستیابی به حقوق مصرح در ارتباط با قوه قضائیه برخواسته از انقلاب اسلامی و مندرج در اصل یکصدوپنجاه‌و‌ششم نباید مشکل چندانی داشته باشند، اما شرایط موجود وضعیت خلاف آن «انتظار» را نشان می‌دهد و جای تشکر از رئیس قوه قضائیه دارد که در پی شناسایی مشکلات مردم و کشف راه‌حل‌هاست. با توجه به اینکه تعداد مراجعان به مراجع قضایی زیاد و عموما از طولاني‌بودن مدت رسیدگی‌ها و بعضا برخوردها ناراحت هستند و اینکه حداقل یک طرف دعوا از نتیجه قضاوت ناراضی خواهد بود، به نظر می‌رسد مدت سه هفته برای رسیدگی به مشکلات و شکایت‌های مردم و احصای آنها کم باشد. از طرفی خود واحد بازرسی ویژه، تخصص لازم برای ارائه راهکار را ندارد و اصولا مشکلات و منشا پیدایش آنها به مراجع ذیربط ارجاع و در مدت معین مورد رسیدگی قرار گرفته و راهکارها ارائه شود. رئیس حوزه ریاست ظرف یک هفته گزارشی از مصوبات بر زمین مانده سفره‌ها را ارائه کند. رئیس حوزه ریاست ساز و کار‌های پیشنهادی برای حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر را طراحی کند» نخست اینکه جمع بستن کلمه «ساز و کار» زیبا نیست و بر روایی جمله لطمه وارد می‌کند. دوم اینکه هدف از کاربرد «ساز وکار» روشن نیست؛ اگر منظور ناقص بودن و نا‌مفهوم بودن قانون فعلی است که نیاز به تهیه لايحه و ارائه به مجلس است باید از طریق وزارت دادگستری باشد. سوم اینکه اگر اشکال در آیین‌نامه‌ها و دستور‌العمل‌ها باشد که آن هم مکانیزم خود را می‌طلبد. دادستان کل کشور ظرف سه هفته راهکار‌های تقویت و بهبود همکاری با نیرو‌های امنیتی و انتظامی برای کشف توطئه‌ها، جلوگیری از نفوذ و تعقیب باند‌های سازمان‌یافته را ارائه دهد. کلمه «اطلاعاتي» از قلم افتاده، در ماموریت‌های مورد تاکید، اشاره‌ای به بند ٢ الی ۵ وظایف قوه قضائیه موضوع اصل یکصد‌و‌پنجاه‌و‌ششم نشده است. معاونت راهبردی عملکرد هفت‌هزار نمایندگی قوه قضاییه در دستگاه‌های مختلف کشور را بررسی کرده و گزارش دهد. معاونت اول، سازوکار همکاری قوه قضاییه با سایر قوا به خصوص کمک به دولت را طراحی کند.
باز عبارت «ساز و کار» مبهم است. بهترین همکاری قوه قضائیه با دو قوه دیگر، انجام کامل و به موقع وظایف است. اگرهم اختلاف و اشکالی در تنظیم روابط سه قوه وجود داشته باشد که راهکار حل آن در بند ٧ اصل ١١٠ ذکر شده است. معاونت منابع انسانی باهمکاری معاونت‌های مالی و پشتیبانی و مرکز حفاظت و اطلاعات قوه قضائیه و سایر بخش‌ها ظرف سه هفته مشکلات کارکنان دستگاه قضا را احصا و راهکار‌های پیشنهادی خود برای حل این مشکلات همراه با یک زمان‌بندی مشخص ارائه دهد. دادستان انتظامی قضات ظرف دو ماه، نیرو‌های مستعد ولایتمدار، انقلابی و با روحیه جهادی در درون قوه قضائیه را برای استفاده در سطوح مختلف مدیریتی شناسایی و معرفی کند. برای شناسایی نیروها و ارتقای سطح مدیریت در قوه قضائیه نیاز به شرایط بیشتری از جمله توان و تخصص است دوم اینکه این ماموریت ارتباط سازمانی به معاونت منابع انسانی و بخش گزینش دارد. رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه دلیل نبود استفاده همه‌جانبه از ظرفیت‌های موجود در حوزه فناوری‌های را بررسی کند و عنوان شود چگونه می‌توان این ظرفیت‌ها را بالفعل کرد؟ معاونت راهبردی بر فرآیند اجرای سند تحول در زمانبندی مشخص خود نظارت داشته باشد و مشکلات اجرای سند را احصا و پیشنهادات خود را برای رفع نواقض و ارتقای سند ارائه دهد. از تاریخ ابلاغ نسخه ارتقا یافته سند تحول قضایی کمتر از ٩ ماه می‌گذرد و قید شده در پایان سال ١۴٠٢ مورد بازنگري قرار گیرد و بازه زمانی مذکور حداقل زمان اجرا برای ارزیابی است. آنچه که مهم است تهیه برنامه‌های اجرایی سند است که باید در قالب لايحه تهیه و به تصویب مجلس برسد.