پایان آقای سخنگو ؟
آرمان ملی- امید کاجیان: یک‌بار از سال 84 تا 92 و یک‌بار دیگر از سال 95 تا امروز. او را بیشتر از هر عضو دیگر شورای نگهبان در رسانهها می‌بینیم. عباسعلی کدخدایی، کسی که با عنوان سخنگوی این نهاد معرف حضور همه هست. کدخدایی اما سرنوشتش طوری بوده که در انتخابات 1400 بیشتر از هر زمان دیگری با برخی اظهارات و گفتههایش هم خود بر‌حاشیه‌هایش اضافه کند و هم به حاشیه‌های شورا نیز بیفزاید. حالا نزدیک به انتخابات سالانه هیأت رئیسه شورای نگهبان برخی رسانهها می‌گویند کدخدایی قرار است دیگر سخنگو نباشد. بعضی اظهار می‌کنند که به رسانهها در این باره هم گفته و این یعنی او کناره‌گیری می‌کند. عباسعلی کدخدایی شاید مامور بود و معذور و در شرایط مختلف نیز از همین رو برای دفاع از عملکرد شورای نگهبان اظهاراتی را مطرح می‌کرده است. او اما در این سال‌ها درمورد بسیاری از پرسش‌‌ها پاسخ واضحی به سوال‌کنندگان ارائه نداده و البته خیلی هم سیاستمدارانه گفته‌هایی را عنوان کرده تا از آن بشود برداشت‌های متفاوت و چندگانه کرد و این یعنی بازهم درواقع سوال‌ها بی‌پاسخ می‌ماند. مثلا یکی از آنها درمورد زنان و ریاست‌جمهوری و موضوع
تاییدصلاحیتها بوده که بیشتر آن را به گردن مسائل فرهنگی انداخته و گفته است: ممکن است مساله انتخاب زنان برای ریاست‌جمهوری در دوره‌های آینده از لحاظ فرهنگی، فقهی و... حل شود. در مورد ریاست‌جمهوری هم حضور بانوان به‌عنوان نامزد ریاست‌جمهوری در ادوار آینده ممکن است رخ دهد؛ با حل مباحث فقهی، با حل مسائل فرهنگی و...؛ اظهاراتی بعضا مبهم. اما برعکس خیلی وقت‌‌ها هم صراحت‌لهجه داشته است؛ صراحت‌لهجه‌ای که البته سبب دردسر شده است. یکی از این موارد درباره ماجرای سپنتا نیکنام عضو زرتشتی شورای شهر یزد بود که شورا کوتاه نمی‌آمد و همین مساله یکی از عجیب‌ترین معضلات حقوقی کشور را در بحث انتخابات در سال 96 کلید زد. کدخدایی در این باره گفته آنچه شورای نگهبان در معلق کردن نیکنام انجام داده، طبق قوانین موجود بوده است. صلاحیت و اختیار آن را هم داشته و نگاه شورای نگهبان، به یک انتخابات یا یک فرد خاص نبوده است و تنها تبصره‌ای از قانون را خلاف شرع اعلام کرده است.
اظهارات خاص کدخدایی در 1400
اما آقای سخنگو برای انتخابات 1400 با گفتههایش بیشتر حاشیه‌آفرین شد؛ اظهاراتی که بعضا دیگر در آن نگاه سیاسی دوپهلو دیده نشد و همین امر باعث شد برخی گفتهها شبیه خود‌زنی از آب در‌آید. مروری بر برخی از این گفتهها در انتخابات بی‌سابقه‌ای که در آن حتی از نزدیکترین چهره‌های به ساختار مانند لاریحانی و جهانگیری حذف شدند شاید بیانگر این ادعا باشد. مثلا در انتخابات 1400 عده‌ای امیدوار بودند که برای بالا بردن مشارکت مردم با توجه به سردی انتخابات، ممکن است چهره‌هایی مانند احمدی‌نژاد و حتی بسیاری از شخصیت‌های خاص اصلاح‌طلب تایید‌صلاحیت شوند تا با این شرایط، انتخاباتی رقابتی شکل بگیرد، اما ناگهان اظهارنظری از سوی کدخدایی تمام این گمانه‌زنی‌ها را متوقف کرد. کدخدایی گفت افرادی که در گذشته ردصلاحیت شده‌اند، برای ۱۴۰۰ ثبت نام نکنند؛ توصیه‌ای که در واقعیت پایانی بر همه نظریات خوش‌بینانه تا قبل از این بود. البته عده‌ای هم این گفته‌های کدخدایی را به زیان شورای نگهبان می‌دانستند، چرا که بیانگر نوعی اعلام‌نظر یا نگاه، قبل از تاییدصلاحیتها به شمار می‌آمد. البته در این انتخابات زاکانی و مهرعلیزاده که پیشتر ردصلاحیت
شده بودند، تایید شدند. بعد از این اما ماجرای ثبت‌نام نامزدهای ریاست‌جمهوری پیش آمد و ابلاغیه شورای نگهبان؛ ابلاغیه‌ای که در اقدامی بی‌سابقه درواقع برای وزارت کشور تعیین می‌کرد باید چه کسانی برای انتخابات ریاست‌جمهوری نام‌نویسی کند. ابلاغیه‌ای که حسن روحانی به عنوان رئیس‌جمهور آن را مصداق بارز قانونگذاری این نهاد نظارتی دانست و از همین رو آن را رد کرد. بنابراین وزارت کشور نام‌نویسی را به همان شکل سابق صورت داد. جالب اینکه وزارت کشور بیش از500 نفر را بر اساس همان قواعد سابق ثبت‌نام کرد. اما کدخدایی اعلام داشت مطابق خواست و ابلاغیه شورا تنها حدود 40 نفر ثبت ام شده به شمار می‌آیند و بحث تاییدصلاحیتها نیز روی همان 40 نفر بررسی می‌شود. دست آخر هم عدم‌احراز‌صلاحیت، که در آن حتی نام‌های اسحاق جهانگیری معاون اول دولت و علی لاریجانی رئیس چند دوره مجلس و مشاور رهبری هم وجود داشت، بر حواشی افزود. هرچند تا پیش از این نیز بسیاری عدم‌مشارکت را یکی از خطرهای انتخابات 1400 می‌دانستند با نتیجه رد‌صلاحیت‌ها این موضوع جدی‌تر مطرح شد. دراین شرایط بود که کدخدایی باز هم یکی از اظهارنظرهای جنجالی خودش را مطرح ساخت. او
گفت مشارکت پایین مشروعیت انتخابات را بی‌اعتبار نمی‌کند؛ خود این جمله، بسیاری را به واکنش واداشت. این در حالی بود که تا پیش از این اساسا مقامات تلاش داشتند با نشان دادن اینکه صف‌های طولانی رای تشکیل شده و البته با کمک بیان‌های حماسی مجریان تلویزیون در مقابل دوربین‌ها، به هر نحوی که شده مشارکت در انتخابات مختلف را پرشور نشان دهند و همین موضوع را دال بر مشروعیت ساختار بدانند. حال آنکه کدخدایی این بار در سرمای انتخابات 1400 چیز دیگری گفت. هرچند او از بعد حقوقی بحث مشروعیت انتخابات را به‌رغم مشارکت کم مردم مطرح کرده بود، اما با این حال این خلاف چیزی بود که تا پیش از این تلاش می‌شد در رسانه‌های داخلی القا شود. از سویی بسیاری هم بیان کردند کاهش مشارکت اگر بر فرض به مشروعیت هم آسیب نزند حتما به اعتبار آن لطمه وارد خواهد کرد.در مجموع، این گفته‌های کدخدایی عملا واکنش‌های منفی بسیاری داشت. کدخدایی اما در ماجرای اعتراضات کاندیداهای تایید‌صلاحیت نشده و اینکه چرا حذف شده‌اند نیز واکنش مناسبی نشان نداد. او در این باره گفت که دلایل عدم‌احراز صلاحیت‌‌ها به خود افراد اعلام شده است؛ اما نامزدهای مشهور رد‌صلاحیت‌شده
چنین اظهاراتی را تکذیب کرده و می‌گفتند حتی به‌رغم در‌خواست این موضوع از سوی آنها ، دلایل عدم‌احراز صلاحیت به آنها گفته نشده است. یکی دیگر از اشتباهات کدخدایی که باعث ایجاد شائباتی شد، عملکردش بعد از اظهارات رهبری درباره جفا به برخی رد‌صلاحیت‌شدگان در شبکه‌های اجتماعی بود. رهبری در این باره اظهار داشتند: به بعضی از افرادی که صلاحیت‌شان احراز نشد، ظلم وجفا شد و به آنها یا خانواده‌هایشان که خانواده‌های محترم و عفیفی بودند، نسبت‌های خلاف واقع داده شد که بعدا ثابت شد آن گزارش‌ها غلط و خلاف است.
ارسال نظر