سرریز بحران‌های افغانستان به ایران

شیوع کرونا در ایران اکنون به مرحـله خطرناک رسیده و پیشروی کــرونا در ســه معیــار اصلی از جمله میزان سرایت‌پذیری، تعداد مبتلایان و تعداد جان‌باختگان از بهمن‌ ماه سال گذشته بی‌‌سابقه بوده است. پس از شیوع گونه ویروس دلتا در هند طی سه ماه گذشته و خطر ویروس جدید در چند شهر مرزی از جمله پاکستان، افغانستان و ایران در محاصره گونه‌های وحشی کرونا در مرزهای شرقی قرار گرفت. به‌رغم هشدار مقامات سلامت به مسئولان ستاد ملی مقابله با کرونا و وزارت بهداشت درخصوص بسته شدن مرزها با افغانستان و پاکستان، اقدام جدی در بستن مرزها انجام نگرفت. بسته شدن مرزهای مسافری ایران با پاکستان و افغانستان به فاصله دو هفته پس از آغاز پیک پنجم کرونا که کشور در حال اوج‌گیری به سمت قله این پیک بود، دیرهنگام اتفاق افتاد و تنها موجب شیوع مرگبار بیماری در استان‌های سیستان و بلوچستان، بوشهر، خراسان رضوی و هرمزگان و سپس گسترش ویروس به سراسر کشور شد. براساس شواهد و مدارک موجود، ویروس هندی و نوع هندی- آمریکایی و آفریقای جنوبی بیش از دو ماه است که به ایران وارد شده است، اما مقامات بهداشت و درمان کشور نسبت به اعلام خبر ورود ویروس به کشور مقاومت نشان دادند و تنها پس از حملات مرگبار ویروس به استان‌های شرقی و جنوبی و سپس به سایر استان‌های کشور مجبور به اعتراف به حضور ویروس‌های جهش یافته کووید 19 به کشور شدند. اکنون استان‌های سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی، بوشهر و هرمزگان کانون انتشار ویروس کرونا در کشور شده اند. وضعیت موجود در استان‌های شرقی ایران به جهت همجواری با کشور افغانستان روز به روز در حال تشدید شدن است. در افغانستان به دلیل فشار طالبان و بروز دوباره جنگ‌های داخلی، مردم این کشور آواره شده‌اند و روزانه از مرزهای غیررسمی وارد ایران می‌‌شوند. اتفاقات داخلی در افغانستان و مهاجرت بی‌سابقه به سمت سیستان و بلوچستان، پیک پنجم کرونا در سیستان و بلوچستان را تشدید کرده و این استان را به فاجعه کرونایی کشانده است. متاسفانه با وجود اذعان مقامات ستاد ملی کرونا به قرنطینه و بسته شدن مرزهای شرقی کشور با افغانستان و پاکستان، حداقل چنین ادعایی درخصوص مرز افغانستان صحت ندارد و مهاجران افغانی که همزمان با شیوع موج اول کرونا و پیک دوم بیماری، ایران را ترک کردند، بار دیگر هدف آنان از سمت مرزهای مشترک «ایران» بوده است. عمده این افراد هم بدون در نظر گرفتن پروتکل‌های بهداشتی و انجام قرنطینه وارد کشور می‌شوند. این حجم زیاد مهاجران غیرقانونی باعث شده است، روزانه حداقل هزار مبتلا در مناطق مختلف سیستان‌و‌بلوچستان وجود داشته باشد و موج مبتلایان به سمت استان‌های همجوار مانند بوشهر، هرمزگان و مناطق مرکزی کشور در حال حرکت باشد؛ البته در این میان، خراسان‌رضوی هم بی‌نصیب نمانده و همزمان با ورود مهاجران افغانی به این استان، وضعیت در این منطقه از کشور و استان‌های همجوار با آن به سمت یزد، کرمان و خراسان‌جنوبی و شمالی از نظر تعداد مبتلایان و مرگ و میرها ملتهب شده است. اکنون موج مهاجرت‌های افغانستانی‌ها به ایران به رقم بی‌‌سابقه‌‌ای نسبت به سال‌های گذشته رسیده است. این موج بی‌سابقه مهاجرت به ایران در صورتی است که شرایط اقتصادی، کاهش سطح درآمد‌ها و افزایش بی‌سابقه نرخ تورم مشکلات زیادی را برای مردم کشور ایجاد کرده و تاب و تحمل مردم را تحت تاثیر قرار داده است. ایران پتانسیل لازم برای ورود این حجم مهاجران افغانی را ندارد؛ چراکه کشور اکنون دچار مشکلات زیادی است و سر رسید بحران‌ها در ایران از کرونا تا بی‌‌آبی و مشکلات اقتصادی، مردم و دولت را در وضعیت سخت موجود قرار داده است.