تصويب FATFبه برجام گره نخورد
آرمان ملی- علیرضا پورحسین: نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی درباره احتمال آغاز دور جدید مذاکرات احیای توافق هستهای گفته است که دور پنجم مذاکرات وین در زمینه برجام برقرار است. تاکنون، هیچ برنامه‌ای برای دور ششم وجود ندارد و مذاکره‌کنندگان با این استنباط پیش می‌روند که دور فعلی باید دور آخر مذاکرات باشد. اظهارات اولیانوف در پی این مطرح می‌شود که مذاکرات میان اعضای کمیسیون مشترک برجام درباره احیای توافق هستهای در وین و با حضور آمریکا در مقر مذاکرات از ماه گذشته برگزار شده است اما برخلاف انتظارات با سرعت کمتری نسبت به گذشته پیش می‌رود. تا این لحظه آمریکا و ایران مذاکرات مستقیمی نداشته‌اند و نمایندگان دولت آمریکا با نمایندگان سایر اعضای برجام در این زمینه رایزنی می‌کنند. دراین میان ایران خواستار لغو تمامی تحریم‌های اعمال شده علیه خود است و دولت آمریکا تاکنون بیان کرده فعلا آماده لغو تحریم‌های ناسازگار با برجام است. در این میان برخی بر این باور هستند که دولت آمریکا منتظر نتایج انتخابات در ایران است تا ببینند با مشخص شدن نتایج انتخابات اوضاع داخلی ایران چگونه است و آیا می‌توانند با رئیس‌جمهور بعدی
تعامل کنند. در‌واقع اگر مطمئن شوند دولتی که روی کار می‌آید با آمریکا تعامل نمی‌کند ممکن است قبل از مشخص شدن نتایج انتخابات به توافقی برسند تا دست ایران را در برجام بند کنند. در راستای بررسی این مساله «آرمان ملی» گفت‌و‌گویی با قاسم محبعلی، مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امورخارجه داشته است که در ادامه می‌خوانید.
علت کند شدن روند مذاکرات چیست و آیا ارتباطی با انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران دارد؟
روند مذاکرات در روزهای اخیر کند شده است و یکی از علت‌های آن، این است که گفت‌و‌گوها به مراحل حساس و تعیین‌کننده‌ای رسیده است و روی کلیات و موارد غیرحساس توافق شده است. امروز طرفین برجام باید تصمیماتی سختی را اتخاذ کنند. آنچه مربوط به تحریم‌های برجامی است و در زمان ترامپ تحت‌عنوان مسائل هستهای وضع شده است، آمریکایی‌ها قصد دارند آنها را لغو کنند اما تمامی تحریم‌ها را طبق خواسته ایران لغو نخواهند کرد. مشخصا در این روزها اختلاف بر سر لغو تحریم علیه اشخاص است که به نظر می‌رسد آمریکا این مورد را نیز قبول ندارد. تحریم‌هایی که ترامپ وضع کرده است با برخی تحریم‌های دیگر همپوشانی دارد و این نیز مشکلاتی را به وجود آورده است. نحوه بازگشت به تعهدات نیز مساله حساس دیگری است که در این روزها مذاکرات جدی در خصوص آن انجام می‌شود زیرا باید مشخص کنند که هر کشوری چگونه و در چه بازه زمانی به تعهدات خود عمل کند. آمریکایی‌ها در حال تامل هستند تا مشاهده کنند وضعیت ایران به کدام سمت سوق پیدا می‌کند. احتمالا آنها منتظر نتایج انتخابات ایران هستند زیرا نامزدها به گونه‌ای مشخص شده‌اند که شاید درآینده مشکلاتی در عرصه سیاست خارجی به
وجود آید.
شما معتقد هستید که مذاکرات با روی کار آمدن یک دولت محافظه‌کار در ایران مختل خواهد شد؟
باید توجه داشت که به نظر می‌رسد طرف غربی امروز در حال طولانی‌تر کردن مذاکرات است و این احتمال وجود دارد که بخواهند منتظر نتیجه انتخابات بمانند. امروز طرفین در حال تامل بیشتر هستند. اینکه در این روزها گفته می‌شود دولت اصولگرا می‌تواند در عرصه سیاست خارجی موفق ظاهر شود با آنچه در گذشته تجربه کرده‌ایم کاملا متفاوت است و حتی بعضا شنیده می‌شود که طرف‌های غربی تمایلی ندارند دولت‌های اصلاح‌طلب در ایران بر سر کار آیند که این نیز به دور از ذهن است زیرا همواره دولت‌هایی که محافظه‌کار نبوده‌اند ارتباط بهتری با سیار کشورها داشته‌اند. دولت مشخصا در مذاکرات تصمیم‌گیر اصلی نیست اما در نحوه مذاکرات موثر خواهد بود زیرا اگر دولت عوض شود و هنوز توافقی صورت نگیرد، تیم مذاکره‌کننده نیز دچار تغییراتی می‌شود و مشخصا تیم جدید تجربه کمتری نسبت به تیم مذاکره‌کننده فعلی دارد. این انتظار را باید داشت که حتی برخی که آشنا به مذاکرات بین‌المللی نیستند این مسئولیت به آنها واگذار شود که این می‌تواند در عرصه مذاکرات مشکلاتی ایجاد کند. این مشکلات ممکن است منجر به این امر شود که تحریم‌ها لغو نشود و ایران همچنان در تنگنا باقی بماند. برجام
تنها مشکل امروز ایران نیست و مشخصا گفت‌و‌گو در سایر حوزه‌ها نیز مطرح خواهد شد که باید آنها نیز حل و فصل شوند.
چه عواملی سبب می‌شود دولت محافظه‌کار در عرصه سیاست خارجی موفق نشود؟
باید توجه داشت که عوامل دیگری همچون FATF نیز امروز همچنان مانعی در مقابل کشور هستند و آنها اگر در حوزه برجام، این لوایح را به‌گونه‌ای دیگر عوض کنند متناقض با شعارهای آنها خواهد بود و به همین علت در عرصه سیاست خارجی با مشکل مواجه می‌شوند. همواره مطرح شده است که نباید ارتباط بین FATF و برجام و مذاکرات وین ایجاد شود و در راستای تبادل مالی با جهان باید این لوایح تصویب شوند. این یک اشتباه محاسباتی است و نباید این تصور اشتباه تداوم یابد. لوایح چهارگانه بعضا عنوان می‌شود که در راستای دور زدن تحریم‌ها در ایران تصویب نمی‌شود زیرا اسناد دور زدن تحریم‌ها منتشر می‌شود و این مسیرها نیز بر کشور بسته خواهد شد. اگر چنین فرضی نیز متصور شود، باید توجه کرد که مشکلات ما اگر قرار بود با دور زدن تحریم‌ها حل شود امروز کشور با این مشکلات عدیده اقتصادی مواجه نبود و همه به این باور رسیده‌اند که نمی‌توان با دور زدن تحریم‌ها مشکلات را حل کرد. ایران در صورتی که به FATF بپیوندد مسیر متفاوت خواهد بود و مبادلات بانکی نیز راحت‌تر شکل خواهد گرفت. نباید امروز FATF را به تصویب برجام گره زد و باید هر کدام به صورت مجزا مورد بررسی قرار گیرد.
ارسال نظر