مالیات‌ستانی از دارایی متورم

مهدی پازوکی، اقتصاددان به «آرمان‌ملی» گفت: «به موجب قانون در ایران هر کسی که درآمد سالم دارد باید مالیات بدهد، اما نباید کاری هم کنیم تا کسی خانه‌ای خریده یا ارثی به او رسیده تحت فشاری قرار بگیرد که این اتفاق منجر به خروج سرمایه از کشور شود. اعتقاد دارم حکومت در ایران باید دو کار اساسی را انجام بدهد. اول طراحی یک سیستم مالیاتی کارا به این مفهوم که هرکسی درآمد سالم دارد براساس نرخ مالیاتی قانونی؛ مالیات پرداخت کند که الان متاسفانه شاهد فرارمالیاتی بسیار بالایی هستیم.» او ادامه داد: «دوم طراحی سیستم تامین اجتماعی است تا از این طریق باز توزیع مالیات‌ها بین اقشار آسیب‌پذیر، فقرا و طبقه نیازمندان صورت بگیرد. این کاری است که در دنیا می‌گیرد. به‌شخصه با روش مالیات‌گیری در ایران به‌جز طرحی که بتواند جلوی فرار مالیاتی بگیرد،‌ موافق نیستم. اتفاقا اول هم باید از همین نمایندگان مجلس شروع کرد! کل حقوق چهار سال یک نماینده به 500 میلیون تومان نمی‌رسد و چطور می‌شود که یکباره برای انتخابات و دایرکردن ستاد انتخاباتی هزینه می‌کنند؟ بنابراین اینکه هرکسی که در این کشور درآمد دارد باید مالیات بدهد.»
فرارمالیاتی و ضعف سیستم موجود!
پازوکی با بیان اینکه شخصی که خانه‌ای یک میلیاردی می‌خرد و در عرض شش‌ماه سه میلیارد می‌فروشد باید مالیات آن دو میلیارد را بدهد، تاکیدکرد:‌ «اقتصاد ایران دو اشکال اساسی دارد؛ یکی معافیت‌های مالیاتی زیاد است که مجلس در وهله اول باید جلوی معافیت‌های مالیاتی را بگیرد بدین معنا که هرکسی در کشور درآمدی دارد به موجب قانون؛‌ باید مالیات بدهد. نکته دوم این است که فرارمالیاتی شدید در ایران وجود دارد و باید جلوی آن گرفته شود.»‌ این اقتصاددان با اشاره به ساخت‌ کاخ و قصرهای بسیارلوکس در شهر قم اضافه کرد:‌ «براساس اطلاعاتی که بنده دارم خیلی از این خانه‌ها مالیات پرداخت نکرده‌اند؛ بنابراین بحث این است هرکسی درآمدی دارد باید مالیات بدهد و معافیت‌های مالیاتی هم حذف بشود. الان حدود نیمی از اقتصاد ایران معاف است. معافیت مالیاتی به مجلس برمی‌گردد که وظیفه مجلس است و فرارمالیاتی باید از طریق سیستم اجرایی برطرف شود. یعنی باید با استفاده از تکنولوژی اطلاعات و IT سیستمی تعریف کنیم که جلوی فرار مالیاتی را بگیرد.» او ادامه داد: «براساس ضرب‌المثلی در آمریکا گفته می‌شود که «از مرگ می‌توان فرار کرد از مالیات نه!» منظور این است که سیستم مالیاتی به‌قدری کاراست که وقتی شخصی به پزشک مراجعه می‌کند هزینه ویزیت جزو مخارج شخص و درآمد پزشک محاسبه می‌شود و در نتیجه مالیات را می‌گیرند! در خیلی از مشاغل در کشور ما رقمی که برای مالیات‌ها پرداخت می‌شود تناسبی با درآمدهایشان ندارد و باید مقابل این اتفاق بایستیم ولی سعی نکنیم به مردم فشار بیاوریم. در حال حاضر ایرانی‌ها بیشترین خرید خانه را در ترکیه داشته‌اند، یعنی به‌دلیل فضای نامناسب کسب‌وکار و جوی که تندروها در ایران ایجاد می‌کنند خروج سرمایه به‌سرعت و زیاد اتفاق افتاده است.»
سیستم مالیاتی به‌شدت مریض است
پازوکی در پاسخ به این پرسش که مردم در هر خرید مالیات بر ارزش افزوده را پرداخت می‌کنند، ‌مالیات از حقوق را می‌دهند و مالیات‌های سالانه را هم می‌پردازند؛ شخصی که برای حفظ ارزش پول خود طلا یا سکه یا سایر کالای سرمایه‌ای می‌خرد و درسایه تورم سود می‌کند هم باید مالیات بر عایدی پرداخت کند؛ تصریح کرد: «فرض کنید یک استاد دانشگاه ماهانه 20 میلیون تومان حقوق می‌گیرد و نیمی از آن را هزینه زندگی و نیمی را طلا می‌خرد در این شرایط این شخص نباید مالیات این 10 میلیون را بپردازد چراکه خلاف عدالت است.» او ادامه داد: «یعنی دولت نمی‌تواند از اصل این پول مالیات بگیرد چراکه قبلا مالیات آن کسر شده است، ولی از سود حاصل می‌تواند بگیرد.» این اقتصاددان در پاسخ به این سوال که این سود حاصل تورم اقتصادی است و در این شرایط چطور مالیات گرفته می‌شود؛ افزود: «به‌نظرم ابتدا باید نظام مالیاتی اصلاح شود؛ سیستم مالیاتی ما به‌شدت مریض است و ایراد دارد. ما اول باید این سیستم را با علم بشری و تجربه کشورهای پیشرفته اصلاح کنیم و دوما در جایی که نیاز است قوانین مالیاتی با استفاده از لایحه دولت در مجلس تغییر کند. با تصمیم‌گیری هیاتی در این باره مخالفم چراکه این کار جز اینکه فضای کسب‌وکار را ناامن می‌کند و باعث خروج سرمایه از کشور می‌شود اثر دیگری ندارد. نمونه‌ آن هم مالیات خانه‌های خالی و خودروهای بالای دو میلیارد و خانه‌های لوکس است که سال گذشته در بودجه مطرح شد؛ چقدر از این بخش درآمد حاصل شد؟ هیچ.» پازوکی تاکید کرد: «با مدیریت سنتی نمی‌توانیم یک جامعه صنعتی را مدیریت کنیم. باید اول سیستم را طراحی کنیم و بعد براساس سیستم مجوز قانونی را از پارلمان بگیریم و عمل کنیم. قطعا این سیستم بیشترین فشار را به بخش آسیب‌پذیر و ضعیف کشور وارد می‌کند.»