آنچه که در پیش است

نباید در خصوص آنچه که وزیرخارجه در روزهای اخیر گفته است، دچار سردرگمی شد، زیرا تناقضی در آن نیست و روسیه نیز خطوط قرمزی دارد و مسائل راهبردی خود را دنبال می‌کند. تناقضی در تلاش روسیه برای احیای برجام و مخالفت‌های آنها با برخی موارد نیست. روسیه همچون آمریکا نمی‌خواهد ایران هسته‌ای را ببیند و به شش قطعنامه تحریمی علیه ایران، رای مثبت داده‌اند. آنچه که وزیرخارجه ما در فایل صوتی منتشر شده در خصوص روسیه می‌گوید، در کتاب خاطرات جان کری نیز به شکلی دیگر عنوان شده است و نشان می دهد که روسیه همواره به دنبال استفاده از ایران به عنوان اهرمی علیه آمریکا بوده است و خطوط قرمزی نیز در این راستا ترسیم کرده اند. رای مثبت آنها به شش قطعنامه تحریمی علیه ایران نیز گویای همین مساله است. وزیرخارجه نکته جدیدی را مطرح نکرده است بلکه شنیدن این صحبت‌ها از زبان وزیرخارجه حساسیت ایجاد کرده است. روسیه و چین در شرایط فعلی علاقه‌مند هستند که فعالیت جدی و نقش‌آفرینی موثری در احیای برجام داشته باشند و قطعا روس‌ها بیش از ایران نمی‌خواهند که برجام و مذاکرات وین تحت تاثیر انتشار فایل صوتی وزیرخارجه قرار گیرد. امروز یک صف آرای سیاسی و نظامی در برخی نقاط جهان میان روسیه و برخی کشورهای غربی به وجود آمده است و در همین راستا تلاش می‌کنند تا تنش‌ها چندوجهی نشده و با احیای برجام به گونه‌ای از همکاری و مدیریت تنش رسند. روسیه به این نتیجه رسیده است که احیای برجام می‌تواند یک کمک بسزایی در راستای همکاری ایران و روسیه داشته باشد و یک روزنه جدیدی برای آنها ایجاد کند تا همکاری های خود را توسعه دهند. در همین راستا در این روزها اخباری از وین شنیده می‌شود که حاوی سیگنال‌های مثبت است. امروز خبر احیای برجام به واقعیت نزدیک‌تر است و سیگنال‌های منفی را بیشتر این روزها از سوی جیک سالیوان دریافت می‌کنیم که نگاه بسیار خوبی نسبت به ایران و برجام ندارد و برخلاف بلینکن کمتر سیگنال مثبت از او دریافت می‌شود. بلینکن بیشتر بر دیپلماسی تاکید دارد و نگاهی مثبت دارد که نشان می دهد شکافی در درون کاخ سفید نیز وجود دارد و به همین علت احیای برجام در اوایل با کندی رو به جلو می‌رفت و امروز نیز به نظر می‌رسد تا حدودی سخت گیری‌ها از این جناح باشد. از سوی دیگر باید توجه داشت که تغییر رویکرد سعودی ها از یکسو و تلاش و سفر وزیرخارجه به کشورهای عربی منطقه و استقبال از ایران نشان داد که مجموعه کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز به دنبال ترمیم روابط با ایران هستند که این هم زمان با یک روند جهانی پیش می‌رود. تمامی این موارد همان سیگنال‌هایی هستند که نشان می‌دهد بزودی باید منتظر یک توافق و به دنبال آن گشایش‌هایی در عرصه بین المللی بود. آغاز خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان نیز در تداوم همین اتفاقات در حال رقم خوردن است.